Tổng quan nghiên cứu cơ chế vận chuyển rác thải nhựa trôi nổi trên sông

Nghiên cứu "Tổng quan nghiên cứu cơ chế vận chuyển rác thải nhựa trôi nổi trên sông" tiến hành tổng hợp các nghiên cứu có độ tin cậy cao và phân tích các yếu tố điều khiển động lực của rác thải nhựa trên sông. Đồng thời, tác giả cũng phát triển các mối liên hệ với các yếu tố này ở Việt Nam và định hướng các cách tiếp cận nghiên cứu phù hợp. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổng quan nghiên cứu cơ chế vận chuyển rác thải nhựa trôi nổi trên sôngTỔNG QUAN NGHIÊN CỨU CƠ CHẾ VẬN CHUYỂN RÁC THẢI NHỰA TRÔI NỔI TRÊN SÔNG Thi Văn Lê Khoa Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội Tóm tắt Rác thải nhựa tồn tại trong môi trường sông gây ra các ảnh hưởng rất tiêu cực đến cảnhquan tự nhiên và sức khỏe của động thực vật thủy sinh và con người. Để thu gom rác thảinhựa trôi nổi trên sông một cách hiệu quả, các hiểu biết về quá trình vận chuyển và tích tụcủa rác thải nhựa trong môi trường dòng chảy là rất quan trọng. Hiện đã có các nghiên cứutrên quy mô toàn cầu tính toán mức độ phát thải rác thải nhựa ra đại dương từ các con sông,thông qua giả thuyết chung về sự tương quan với lưu lượng dòng chảy. Tuy nhiên, tính tin cậycủa giả thuyết quan trọng này đang bị thử thách mạnh mẽ bởi các phát hiện mới đây về mốiliên hệ giữa vận chuyển rác thải nhựa trôi nổi trên sông với các yếu tố khí tượng, thủy văn vàchu kỳ thủy triều. Trong nghiên cứu này, tác giả tiến hành tổng hợp các nghiên cứu có độ tincậy cao và phân tích các yếu tố điều khiển động lực của rác thải nhựa trên sông. Đồng thời,tác giả cũng phát triển các mối liên hệ với các yếu tố này ở Việt Nam và định hướng các cáchtiếp cận nghiên cứu phù hợp. Từ khóa: Ô nhiễm rác thải nhựa; Lưu lượng dòng chảy; Gió; Thủy triều; Thủy sinh. Abstract Overview of floating macroplastic transport in rivers Plastic debris in river environments poses serious threats to ecosystems, human health, andthe natural landscape. To effectively address this issue, understanding the transport and retentiondynamics of plastic in riverine environments is essential. Previous studies have predominantlyrelied on the general hypothesis of a linear correlation between plastic transport and riverdischarge when estimating plastic emissions into the oceans from rivers. However, recent findingshave challenged the certainty of this assumption, shedding light on the impact of both meteo-hydrological factors and tidal cycles on plastic transport in rivers. This study aims to analyse thedriving factors of plastic dynamics in riverine environments, with a specific focus on Vietnam. Bysynthesising conclusions from high-reliability studies, the author seeks to identify the key factorsinfluencing the transport and retention of plastic in rivers. Additionally, the author will establishmeaningful connections between these factors and introduce suitable research approaches tailoredto the unique context of Vietnam. Keywords: Plastic pollution; River discharge; Wind; Tidal cycle; Aquatic life. 1. Giới thiệu Vận chuyển rác thải nhựa (> 0,5 cm) trôi nổi trên sông đã và đang là chủ đề của nhiều nghiêncứu trên phạm vi toàn cầu. Mục tiêu của các nghiên cứu này rất đa dạng, có thể là tập trung vàođánh giá ảnh hưởng của các yếu tố khí tượng, thủy văn vào sự vận động của rác nhựa trên sông[1, 2, 3, 4]. Các nghiên cứu này thường xuyên sử dụng phương pháp quan trắc đơn giản bằng mắtthường [5, 6] để xác định thông lượng nhựa (số lượng vật thể nhựa quan sát được tại một mặt cắttrên một đơn vị thời gian). Ngoài ra, còn có các nghiên cứu đánh giá khả năng vận chuyển rác nhựatừ sông ra môi trường biển trên quy mô toàn cầu [7, 8, 9] thông qua giả thuyết chung về mối tươngquan giữa lưu lượng dòng chảy với sự vận chuyển rác thải nhựa.304 Hội thảo Khoa học Quốc gia 2023 Tuy nhiên, các nghiên cứu trên một phạm vi không gian nhỏ hơn gần đây đã chỉ ra sự phứctạp trong vận chuyển rác thải nhựa trôi nổi từ nguồn đến biển [10, 11]. Các tác giả đã cho thấy mộtkhả năng hạn chế của nhựa bị vận chuyển ra đại dương sau khi bị xả thải ra môi trường nước, thayvào đó một khả năng cao hơn là nhựa bị các yếu tố như dòng chảy, gió, thủy triều gây ảnh hưởngvà bị tích tụ lại ở ven bờ. Và do đó, các con sông trở thành nơi lưu trữ rác thải nhựa nhiều hơn làvận chuyển nó ra biển [12]. Trong nghiên cứu này, tác giả sẽ tiến hành tổng quan các nghiên cứu được công bố trên cáctạp chí uy tín và phân tích các yếu tố có thể gây ra ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển rác thảinhựa trôi nổi trên sông. Đồng thời, tác giả sẽ liên hệ với các đặc trưng của các yếu tố này ở ViệtNam và đưa ra các kiến nghị nhằm định hướng cách tiếp cận khi nghiên cứu về chủ đề vận chuyểnrác thải nhựa trôi nổi trên sông ở Việt Nam. Một khi hiểu được các yếu tố kiểm soát quá trình dichuyển và lưu trú của rác nhựa ở trên sông, các giải pháp thu gom hợp lý sẽ được xây dựng và gópphần vào giảm thiểu ảnh hưởng của rác thải nhựa đến hệ sinh thái thủy sinh, cảnh quan ven bờ vàsức khỏe của dân cư. 2. Các yếu tố ảnh hưởng đến vận chuyển rác thải nhựa trôi nổi trên sông Gần đây, có một nghiên cứu rất thú vị của Roebroek và các đồng nghiệp (2021) [13] sử dụ ...