Ứng dụng phương pháp giảng dạy STEM trong định hướng tuyển sinh ngành Kiến trúc và Kỹ thuật xây dựng

Trong nghiên cứu này, sẽ tập trung nghiên cứu về ứng dụng phương pháp giảng dạy STEM trong việc định hướng nghề nghiệp cho học sinh, cụ thể trong nghiên cứu hướng đến định hướng cho học sinh tham gia học ngành Kiến trúc và Kỹ thuật xây dựng, đưa ra một hoạt động dạy học điển hình có ứng dụng phương pháp giảng dạy STEM trong chương trình học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng phương pháp giảng dạy STEM trong định hướng tuyển sinh ngành Kiến trúc và Kỹ thuật xây dựng ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY STEM TRONG ĐỊNHHƯỚNG TUYỂN SINH NGÀNH KIẾN TRÚC VÀ KỸ THUẬT XÂY DỰNG Nguyễn Thị Hằng1, Lý Thị Ngọc Diễm1 1. Khoa Kiến trúc, Trường Đại học Thủ Dầu Một Email liên lạc: hangnt@tdmu.edu.vnTÓM TẮT Trong lĩnh vực giáo dục tại Việt Nam hiện nay, việc đổi mới phương pháp giảng dạy đangđược quan tâm và đang trong quá trình thay đổi, phát triển và toàn diện. Việc thay đổi nội dungvà hình thức giáo dục hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông như thay đổi khungchương trình hướng nghiệp, xây dựng đề án hướng nghiệp, tổ chức thực hành hướng nghiệp...đây là các hoạt động cần thiết vì từ những hoạt động này góp phần thúc đẩy công tác địnhhướng nghề nghiệp cho học sinh. Đã xuất hiện nhiều hướng nghiên cứu mới trong dạy học sovới trước kia, chẳng hạn như dạy học tích hợp, dạy học ứng dụng khoa học vào thực tế và giáodục STEM. Trong nghiên cứu này, sẽ tập trung nghiên cứu về ứng dụng phương pháp giảngdạy STEM trong việc định hướng nghề nghiệp cho học sinh, cụ thể trong nghiên cứu hướng đếnđịnh hướng cho học sinh tham gia học ngành Kiến trúc và Kỹ thuật xây dựng. Qua quá trìnhnghiên cứu, chúng tôi nhận thấy, STEM là một lĩnh vực tích hợp nên để tiếp cận nó chúng tanên chọn một trong những phương pháp phù hợp, đó là sử dụng phương pháp dạy học giảiquyết vấn đề. Trong nghiên cứu này, tác giả sẽ đưa ra một hoạt động dạy học điển hình có ứngdụng phương pháp giảng dạy STEM trong chương trình học. Từ đó, nhận thấy việc được sựphù hợp của việc ứng dụng phương pháp giảng dạy STEM trong định hướng tuyển sinh ngànhKiến trúc và Kỹ thuật xây dựng. Từ khóa: định hướng tuyển sinh, kiến trúc, kỹ thuật xây dựng, phương pháp giảng dạy …1. ĐẶT VẤN ĐỀ Trong sự phát triển của hiện đại hóa, đã và đang xảy ra một cách nhanh chóng dựa trên nềntảng tích hợp của nhiều lĩnh vực khoa học công nghệ với nhau. Việc ứng dụng các phần mềmchuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, công nghệ nano, công nghệ sinh học… đã làm thay đổi toàn diệnnền sản xuất và tiêu dùng của thế giới trong đó có Việt Nam. Để có thể tiếp cận và hội nhập, cầnphải đẩy mạnh hơn nữa lĩnh vực khoa học và công nghệ. Đặc biệt là việc đầu tư và phát triển lĩnhvực giáo dục. Hiện nay có nhiều phương pháp giảng dạy mới mang tính định hướng như thay đổikhung chương trình hướng nghiệp, xây dựng đề án hướng nghiệp, tổ chức thực hành hướngnghiệp. Một trong những phương pháp giảng dạy mới hiện nay đó là phương pháp giảng dạySTEM. STEM là viết tắt của các từ Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering(Kĩ thuật) và Math (Toán học). Giáo dục STEM trang bị cho người học những kiến thức ứngdụng, đề cao khả năng phát hiện, giải quyết vấn đề và phát triển năng lực sáng tạo. Hiện nay, để nghiên cứu về phương pháp dạy học STEM, trên thế giới, đã có những đánhgiá các nghiên cứu về phương pháp này trong khoa học từ năm 2010-2015. Điển hình có thểthấy trong nghiên cứu của tác giả Stephanie & Erin, đã đưa ra các kĩ năng cần có của một sinh 843viên khi ra trường làm nghề dựa vào STEM. Cách thức của một số trường phổ thông thành côngtrong dạy học STEM. Trong nghiên cứu, cũng chỉ ra những kĩ năng cần thiết trong thế kỉ XXIkhi dạy học STEM. Hay trong nghiên cứu khác, tác giả Reynders và các cộng sự đã sử dụngRubrics trong đánh giá tư duy phản biện và tiến trình xử lí thông tin trong các trường đại họcgiảng dạy STEM. Người dạy đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển tài năng, giúpngười học phát triển các kĩ năng thực hành trong dạy học STEM. Ở Việt Nam, một số nhà nghiên cứu trong nước chuyên nghiên cứu về STEM cũng đãbước đầu gặt hái được một số thành quả nhất định. Nhóm nghiên cứu của các tác giả NguyễnThanh Nga, Phùng Việt Hải, Nguyễn Quang Linh, Hoàng Phước Muội đã đưa ra quy trình thiếtkế chủ đề giáo dục STEM gồm 5 bước: Vấn đề thực tiễn → Ý tưởng chủ đề STEM → Xác địnhkiến thức STEM cần giải quyết → Xác định mục tiêu chủ đề STEM → Xây dựng bộ câu hỏiđịnh hướng chủ đề STEM. Các tác giả cũng sử dụng dạy học theo dự án là phương pháp dạyhọc duy nhất trong giáo dục STEM. Tác giả Nguyễn Văn Hưng và Thiều Thị Thu Hà đã đề xuấtquy trình thiết kế và dạy học môn khoa học theo tiếp cận giáo dục STEM gồm 4 bước: Lựachọn chủ đề; Xác định mục tiêu chủ đề; Lên kế hoạch thực hiện giảng dạy chủ đề; Đánh giá vàphát triển chủ đề. Về dạy học giải quyết vấn đề, đã có nhiều tác giả nghiên cứu. Các tác giảNguyễn Thị Thu Hồng và Trần Quốc Bảo đưa ra quy trình dạy học giải quyết vấn đề cũng nhưví dụ minh họa về vẽ sơ đồ điện. Trong khi đó, nghiên cứu của Hồ Thị Dung thì đưa ra bảngđiều tra cho rằng, phương pháp dạy học giải quyết vấn đề phương pháp dạy học giải quyết vấnđề phương pháp dạy học giải quyết vấn đề phương pháp dạy học giải quyết vấn đề giúp sinhviên tích cực trong học tập, hình thành nhu cầu giải quyết các nhiệm vụ học tập, kích thích tínhtò mò, say mê khám phá khoa học, làm cho sinh viên có động lực phát triển, bồi dưỡng khảnăng sáng tạo, khả năng hợp tác cũng như khả năng phê phán. Mặc dù đã có nhiều nghiên cứuvề STEM, về dạy học giải quyết vấn đề nhưng chưa có công trình nào nghiên cứu về dạy họcgiải quyết vấn đề về chủ đề STEM mô hình kết cấu cầu, đây là loại hình kết cấu thường gặptrong lĩnh vực chuyên ngành Kiến trúc và Kỹ thuật xây dựng. Chính vì thế, trong bài viết này,chúng tôi sẽ đưa ra cách thức sử dụng phương pháp giải quyết vấn đề trong dạy học STEM vềchủ đề thiết kế, thực hiện mô hình kết cấu cầu.2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT 2.1. Phương pháp dạy học giải quyết vấn đề Hiện có nhiều quan điểm về dạy học giải quyết vấn đề theo tác giả Nguyễn Bá Kim, trongdạy học giải quyết vấn đề người dạy tạo ra những tình huống gợi vấn đề, điều khiển học sinhphát hiện vấn đề, hoạt động ...