Vài kinh nghiệm vận chuyển cá

Dù bạn có cố tránh đến mấy - sớm hay muộn - rồi sẽ có lúc bạn phải vận chuyển những con cá yêu quí của mình trên một chặng đường dài, chứ không chỉ là từ hồ “A” sang hồ “B” mà thôi. Có nhiều khả năng, bạn sẽ bị thất bại đấy…Dĩ nhiên, tôi chỉ nói đùa thôi, việc vận chuyển cá không khó lắm nếu bạn được chỉ dẫn một cách đầy đủ
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vài kinh nghiệm vận chuyển cá Vài kinh nghiệm vận chuyển cá (Francesco Zezza)Dù bạn có cố tránh đến mấy - sớm hay muộn - rồi sẽ có lúc bạn phải vậnchuyển những con cá yêu quí của mình trên một chặng đường dài, chứ khôngchỉ là từ hồ “A” sang hồ “B” mà thôi. Có nhiều khả năng, bạn sẽ bị thất bạiđấy…Dĩ nhiên, tôi chỉ nói đùa thôi, việc vận chuyển cá không khó lắm nếubạn được chỉ dẫn một cách đầy đủ.“Hành trình”, theo tôi, có thể được chia làm ba loại:- Tầm ngắn: như từ tiệm cá (lfs – local fish store) về đến nhà.- Tầm trung: như từ hồ cá nhà mình đến nhà bạn bè (khi trao đổi/mua bán cá).- Tầm xa: như khi vận chuyển cá đến một thành phố khác hay là đến một vùngkhác (để buôn bán), vận chuyển xuyên đại dương hay lục địa.Tầm ngắn: sau khi mua cá ở tiệm, nếu khôn ngoan bạn nên về nhà thật nhanh đểlàm giảm căng thẳng cho cá trong thời gian chúng nằm trong túi đựng. Tuy làmnhanh nhưng cũng không được để nhiệt độ nước cách biệt quá nhiều. Một khi vềnhà, hãy để túi đựng cá nổi trên mặt hồ một lúc (khoảng 15 phút – rót một ít nướchồ vào túi đựng) để cá quen với nhiệt độ nước hồ rồi mới thả cá; tốt hơn nên thảcá vào bể tạm để tiện theo dõi. Nên kiểm tra tất cả các thuộc tính hoá học củanước (chẳng hạn độ pH) trước khi đi mua cá. Từ đó, bạn có thể đảm bảo rằng chỉcó sự khác biệt NHỎ giữa thành phần nước của hồ cá ở ngoài tiệm và ở nhà! Dùvậy, như đã lưu ý từ trước – cách này chỉ phù hợp với hành trình ngắn. Tránh vậnchuyển cá con cùng với loài cá ăn thịt hay với các cá thể cùng loài lớn hơn. Lồnghai túi đựng với nhau để vận chuyển cá có râu và ngạnh dài. Chuẩn bị như vậy làkhá đầy đủ rồi.Tầm trung: sắp khó hơn rồi đây. Cách biệt nhiệt độ rất dễ xảy ra (phụ thuộc vàoloại vận chuyển), chất lượng nước giảm dần theo thời gian, chất thải của cá (cóthể) nổi lên mặt nước, có lẽ bạn sẽ phải đối mặt với sự suy giảm nồng độ ô-xyhoà tan (ở hầu hết các cuộc vận chuyển trong vùng khí hậu nóng) và còn nhiều thứkhác nữa …Hành trình càng xa thì độ khó khăn càng tăng. Nguyên lý vận chuyểncũng giống như trong vận chuyển tầm xa. Vì vậy tôi tập trung giải thích ở phầnsau. Từ đó, mọi người có thể tổ chức công việc vận chuyển tuỳ theo nhu cầu củahọ cùng với các điều khiện môi trường mà họ phải đối mặt.Tầm xa: các ý kiến sau đây dựa trên kinh nghiệm vận chuyển cá của tôi từ hồMalawi (Tanzania - 1997 & Malawi - 1999) và sông Amazon River (Peru - 2000) vềnhà (ở Roma, Ý). Những chuyến vận chuyển này dài hơn so với “vận chuyểnthông thường”, do vậy tôi hy vọng mọi người có thể học được nhiều kinh nghiệmtừ đó. Chú ý: những vấn đề chính khi vận chuyển cá là sử dụng dụng cụ, chấtlượng nước và nồng độ ô-xy thích hợp, cho nên:1) Mang theo hộp lạnh hay hộp mút xốp Styrofoam (tôi sử dụng hai hộp khi vậnchuyển cá từ Peru về nhà, hơi mắc một chút nhưng hiệu quả tuyệt vời) và túiplastic (lồng hai túi lại với nhau để đựng các loài hiếu động hay cá nheo râu nhọnhay cá có ngạnh).2) Chất hoá học: nếu có thể, nên thêm vào các chất hoá học mà bạn vẫn thườngdùng để đạt được các thông số tương tự như thành phần nước hồ ở nơi đích đến.Có đôi chút khác biệt khi xử lý các mẫu vật hoang dã mà bạn bắt được trong môitrường sinh học tự nhiên của chúng, trường hợp này, nước hồ nơi đích đến phảiđược sửa soạn từ trước để mô phỏng càng giống càng tốt môi trường nước ở nơimà bạn sẽ thu thập cá.3) Rồi bạn cần khử trùng và cuối cùng là thêm ô-xy: viên ô-xy (tôi dùng trongchuyến khảo sát vùng Amazon) hay khí ô-xy nén trong xy lanh (rất hiệu quả, tôi đãdùng 2 lần ở Malawi).4) Để làm giảm ô nhiễm nước, tôi đề nghị bỏ đói cá theo công thức sau: 2-3 ngàyvới cá trưởng thành (phụ thuộc vào kích thước), 1-2 ngày với cá con, 1 ngày cho cábột. Chú ý: để tất cả cá chùi kiếng (suckermouth catfish) bất kể kích thước nào ởRio Orosa (Peru) nhịn đói trong một tuần. Thiệt hại là tối thiểu: 1 con chết.5) Đóng gói: đổ 1/3 nước vào túi, thêm chất hoá học (nói ở trên) và ô-xy (nếu nạpkhí thì nên nạp đầy tối đa). Kiểm tra rò rỉ. Nhân tiện: các loài thuộc chi Synodontisrất khó vận chuyển …Cột túi đựng bằng dây cao su rồi bỏ vào hộp. Bỏ càng nhiều túi càng tốt để tránhxục xịch khi vận chuyển…Trường hợp hộp còn nhiều khoảng trống, hãy lèn thêmvào các túi đựng đầy nước để cho chặt.Hoàn tất: tôi đóng gói cá theo cách này trong các chuyến vận chuyển dài bốn ngàyvào năm 1997 (dĩ nhiên tôi có gặp phải vài rắc rối - một vài con cá bị chết – nhưngtôi đoán hầu hết chúng sẽ vượt qua 8 giờ vận chuyển một cách dễ dàng ). Sau đâylà vài điểm lưu ý khi đóng gói:1/ Cá trưởng thành/kích thước lớn (trên 3 inch) nên đóng gói riêng từng con.2/ Nếu có thể nên tránh để hai con đực (ngay cả với cá nhỏ) chung một túi đựng.3/ Đóng gói cá con/cá bột riêng rẽ theo từng chi/loài (chẳng hạn tất cả peacockcichlid vào chung một túi).4/ Áp dụng chung: nếu bạn biết, bạn nên dán tên cá lên từng túi đựng. Dĩ nhiên,điều này là cần thiết khi bạn đem về nhà các loài cá sưu tầm được ngoài tự nhiên.5/ Nếu bạn vận chuyển cá ...