Viêm gan và ung thư gan

Người xưa bảo “đàn ông có trăm lá gan”. Thời nay, nam nữ bình đẳng, mỗi người một lá. Gan nằm dưới bờ sườn bên phải, di động theo nhịp thở của phổi. Chích vô gan có thể gây chảy máu. Mất lá lách, mất túi mật, mất ruột dư không sao, nhưng không thể sống thiếu lá gan. Người viết ngậm ngùi nhớ lại hàng trăm gia-đình bạn bè, thân thuộc và công chúng từng mất cha hay mẹ, vợ hay chồng, anh, chị em, ... vì bịnh ung thư gan khi còn trẻ, trong tuổi sản xuất....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Viêm gan và ung thư gan Viêm gan và ung thư gan Người xưa bảo “đàn ông có trăm lá gan”. Thời nay, nam nữ bìnhđẳng, mỗi người một lá. Gan nằm dưới bờ sườn bên phải, di động theo nhịpthở của phổi. Chích vô gan có thể gây chảy máu. Mất lá lách, mất túi mật,mất ruột dư không sao, nhưng không thể sống thiếu lá gan. Người viết ngậm ngùi nhớ lại hàng trăm gia-đình bạn bè, thân thuộcvà công chúng từng mất cha hay mẹ, vợ hay chồng, anh, chị em, ... vì bịnhung thư gan khi còn trẻ, trong tuổi sản xuất. Các con cũng mất nơi nương tựakhi đang cần sự giúp đỡ của người gia trưởng. Các chứng viêm gan Viêm gan là khởi điểm khiến các tế bào gan biến đổi, để có thể đưađến xơ gan, suy gan, liệt gan hay ung-thư gan. Các tác nhân gây viêm gan gồm có: 1. Uống rượu hoặc dùng các loại dược phẩm độc đối với gan. Dễ khỏinếu nghỉ rượu, nghỉ thuốc sớm và kịp thời. Viêm gan vì chất độc gây xơ gannhiều hơn so với viêm gan do siêu vi. Một vài nhóm di dân (gốc Nga, gốcViệt) rất nhiều có cả hai, viêm gan vì rượu lẫn viêm gan vì siêu vi. Có ngườinói 90% người Mỹ gốc Việt bị viêm gan; nói vậy là nói quá, con số 10-15%có thể chấp nhận được. 2. Siêu vi viêm gan (viết tắt là SV). Siêu vi viêm gan có nhiều loạinhưng thực tế hiện tại chỉ bàn về các siêu vi viêm gan A, B và C. 3. Viêm gan do biến dưỡng (tiểu đường, dư đồng, dư sắt, v.v.), dobệnh tim, bệnh thận, v.v.. 4. Ký sinh trùng, thương tích, v.v.. 5. Và bẩm sinh, di truyền, v.v.. Viêm Gan Do Siêu Vi A, B hay C: Từ đây xin viết tắt là SVA (siêu vi A), SVB (siêu vi B), SVC (siêu viC). - Viêm gan do SVA: bệnh nhân mệt mỏi, vàng da. Đa số đương nhiênkhỏi sau ít tuần lễ. - Viêm gan do SVB: 100 người bịnh, 1 chết ở thời kỳ viêm ác tính, 99qua khỏi. Trong số 99 người qua khỏi này, 10 người trở thành viêm-mãn-tính,mang bệnh lâu năm. 100 người mãn tính, lại có 10 người phát chứng xơ gan,chết vì xơ hay ung-thư gan sau này. - Viêm gan do SVC: nguy hiểm hơn cả, gây ung-thư nhiều nhất, tệhơn SVB rất nhiều. Trước các năm 90’s, SVC thường được biết dưới tênnon-A non-B. Cũng có sách viết là Australian Virus Hepatitis vì Y-học Úc-châu khảo-sát loại SVC kỹ-càng hơn cả. - Những loại virus khác: SV E, D, G, v.v., đang được khảo sát về cáchgây bệnh. Ai hay bị SVB hay SVC? Các dân tộc nông-nghiệp Á-châu: H’Mong, Laos, Cambodia, Tầu,Nhật, Đài-Loan, Hàn. Việt-Nam không thua bất cứ nhóm nào về SVB và SVC. Ước lượng10% tới 15% người Việt bị SVB cũ hoặc mới (tùy địa phương, hoàn cảnhsống, và tuổi). Người Mỹ trước kia rất ít SVB hay SVC. Nay số viêm gan Bvà nhất là C tăng lên gấp bội: có 3 triệu 900 ngàn người nhiễm SVC, 2 triệungười nhiễm SVB và 1,3 triệu người bị suy gan năm 2000. Cách Nhiễm SVB hay SVC: Siêu-vi, virus, là “vi sinh vật”. Có vi-sinh-vật thì ắt có lây, có nhiễm.Cách nói “nóng gan” hay “yếu gan” dễ gây ngộ nhận. Từ mơ hồ ngộ nhận vềcác chứng viêm gan, đại chúng coi nhẹ nỗi hiểm nguy do siêu vi và các chấtđộc gây nên, dẫn đến lây nhiễm cái thứ bệnh giết người. Siêu-vi viêm gan nhiễm vô cơ thể cách nào đã sáng tỏ hơn 15 nămtrước, tuy vẫn hãy còn nghi vấn và bàn cãi. Hai đường nhiễm siêu vi nhiềuhơn cả là qua miệng và máu. Nhiễm qua miệng (tiêu hóa): nước miếng, đũa muỗng, đồ ăn, nướcuống, rau trái bón phân có chứa siêu vi. Nhiễm qua máu: kim chích nấu đinấu lại, truyền máu lỡ có siêu vi, dân ghiền ma túy chung kim chích. Bệnh Chứng: Không nhất thiết phải sốt hay vàng da. Đa số người mới viêm gannhất là viêm do siêu vi không có triệu-chứng. Một số nhỏ người nhiễm bịnhcảm thấy mệt mỏi ít ngày giống như cảm, cúm. Bệnh chứng sơ sài có thế.Mấy tháng sau thử máu thấy nhiễm siêu vi, với ít hay nhiều thay đổi về chứcnăng lá gan. Lâu dài, viêm gan có thể gây mệt mỏi, xanh xao, mất ký, ngứa ngáy,buồn nản, v.v.. Viêm Gan Biến Chuyển Ra Sao? Trăm người nhiễm SVB hay SVC, một vài người chết trong thời kỳcấp tính (mới phát). Đa số trở thành viêm gan mãn tính. Từ ngữ “mãn tính” theo sau 2 chữ“viêm gan” không hàm nghĩa “bớt bịnh chứng, bớt giết người” áp dụng chocác bịnh khác như thấp khớp, nhức đầu, ... Viêm gan mãn tính rất nguyhiểm: “mãn tính” cả 10, 20, 30 năm hay lâu nữa, rồi siêu vi mới giết ngườibịnh ở giai-đoạn cuối cùng chai-xơ-gan, suy-gan, liệt gan (liver failure), vàung-thư-gan. Viêm gan do SVB hay SVC ở thời kỳ mãn tính, là thời kỳ bắt đầu vàcòn tiếp tục sinh ra các biến chứng kể cả xơ-gan và ung thư gan. Các biếnchứng đáng kể do viêm-gan gây ra, gồm có: - Viêm gan nặng: suy nhược, hao mòn, xanh xao, ghẻ ngứa, v.v.. - Suy gan: gan không thể tổng hợp các sinh chất, không loại lọc đượcđộc chất cần phế thải. - Xơ gan: làm mất chức năng bảo vệ cơ thể mà gan thường đảm trách. ...