VUA TRẦN NHÂN TÔNG VÀ VỆ QUỐC NĂM 1285 - 5

VUA TRẦN NHÂN TÔNG VÀ CUỘC CHIẾN TRANH VỆ QUỐC NĂM 1285 5Trận Đại Hoàng Sau chiến thắng A Lỗ, theo An Nam chí lược 4 tờ 54, “ngày mùng 3 Đinh Tỡ tháng hai, Trấn Nam Vương phá quân Thế tử ở sông Đại Hoàng”. Đây là lần đầu tiên ta thấy sự xuất hiện của Thoát Hoan trên vùng đất gần Thiên Trường. Sông Đại Hoàng, theo An Nam Chí Nguyên 1 tờ 42 “là hợp tại phủ Lý Nhân, trên tiếp sông Lô, dưới thông với sông Giao Thủy phủ Phụng Hóa”. Còn Khâm đinh Việt sử...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
VUA TRẦN NHÂN TÔNG VÀ VỆ QUỐC NĂM 1285 - 5VUA TRẦN NHÂN TÔNG VÀ CUỘC CHIẾN TRANH VỆ QUỐC NĂM 1285 5Trận Đại HoàngSau chiến thắng A Lỗ, theo An Nam chí lược 4 tờ 54, “ngày mùng 3 Đinh Tỡtháng hai, Trấn Nam Vương phá quân Thế tử ở sông Đại Hoàng”. Đây là lần đầutiên ta thấy sự xuất hiện của Thoát Hoan trên vùng đất gần Thiên Trường. SôngĐại Hoàng, theo An Nam Chí Nguyên 1 tờ 42 “là hợp tại phủ Lý Nhân, trên tiếpsông Lô, dưới thông với sông Giao Thủy phủ Phụng Hóa”. Còn Khâm đinh Việtsử thông giám cương mục 6 tờ 44a5-6, khi chú thích về Hoàng Giang, đã viết:“Hoàng Giang ở tại vùng huyện Nam Xương phủ Lý Nhân, trên tiếp với sôngThiên Mạc, dưới thông với sông Giao Thủy”. Vậy, Đại Hoàng hay Hoàng Giangdo tiếp giáp với Thiên Mạc, là một căn cứ khác trong cụm căn cứ phía nam ThăngLong, nhằm bảo vệ Thiên Trường.Đây chắc chắn là một trận đánh lớn, vì Thoát Hoan đã dẫn đại quân mình từ ThăngLong truy kích xuống, trong khi quân ta cũng hội về Đại Hoàng, mà ngoài vuaTrần Nhân Tông trực tiếp chỉ huy, còn có các tướng Trần Hưng Đạo, Trần QuangKhải. Tuy nhiên, một lần nữa, nó chỉ là một trận đánh chặn, tiêu hao sinh lực địch,để cho quân ta rút lui an toàn, chứ chưa phải là những trận phản công.Tình hình quân sự sau khi ta rút khỏi Thăng LongĐVSKTT không ghi trận A Lỗ và Đại Hoàng này. Nhưng sau trận Đà Mạc,ĐVSKTT 5 tờ 47a5-6 đã viết: “Thế giặc bức bách, hai vua ngầm đi chiếc thuyềnnhỏ đến Tam Trĩ Nguyên, sai người lái thuyền ngự ra Ngọc Sơn để đánh lừa quângiặc”. Thực tế, quân nhà Trần thời điểm này chưa đến nỗi bức bách xiêu dạt và haivua Trần Thánh Tông và Trần Nhân Tông không đến nỗi cô lập phải hoạt độngmột cách lén lút như thế. Nguyên sử 13 tờ 8b8-10 viết:“Tháng 3 ngày Bính Tý Kinh Hồ Chiêm Thành hành tỉnh xin thêm quân. Lúc bấygiờ Trần Nhật Huyên trốn về hai xứ Thiên Trường và Trường Yên, binh lực lại tậphợp. Hưng Đạo Vương đem hơn ngàn chiến thuyền về nhóm ở Vạn Kiếp, cònNguyễn Lộc thì ở Vĩnh Bình, mà quan quân thì đi xa lại đánh lâu, treo lơ lửng ởgiữa. Quân của Toa Đô và Đường Cổ Đãi lại đến không đúng lúc, nên xin thêmquân. Vua cho đi đường thủy là nguy hiểm, ra lệnh cho quân tăng viện đi theođường bộ”.Thế là cuộc chiến tranh, sau khi vua Trần Nhân Tông rút khỏi Thăng Long và đưaquân về đóng ở vùng Thiên Trường và Trường Yên, thì quân địch ở vào một tìnhthế hết sức khó khăn. Chúng tự nhận xét là chúng đã bị treo lơ lửng ở giữa một mẻlưới thiên la địa võng của quân dân Đại Việt đang sẵn sàng chụp lên đầu chúng.Thực tế quân ại Việt đang triển khai chiến lược bao vây và tiêu diệt đám quân viễnchinh này bằng ba mũi. Mũi phía bắc do tướng Nguyễn Lộc chỉ huy và sẽ cónhững đóng góp to lớn với những trận đánh làm thất kinh táng đởm bọn cướpnước và bán nước, như sẽ thấy sau. Mũi phía đông thì do chính Trần Hưng Đạođưa chiến thuyền trở lại Vạn Kiếp trấn giữ để chặn đường rút về ngả phía đôngcủa bọn giặc. Còn lại là toàn bộ đại quân thì tập trung tại vùng Thiên Trường vàTrường Yên, thuộc hai tỉnh Nam Định và Ninh Bình ngày nay, do vua Trần NhânTông và Thượng hoàng Trần Thánh Tông trực tiếp chỉ huy cùng với hai danhtướng Trần Quang Khải và Trần Nhật Duật. Đây là mặt trận chủ yếu, có nhữngdiễn biến phức tạp về phía địch cũng như ta.Trần Kiện, Tú Viên, Văn Lộng đầu hàngVề phía địch, bọn Toa Đô đang ráo riết kéo quân ra phía bắc theo lịnh của ThoátHoan do Đường Ngột Đãi đem tới và sẽ có những đụng độ lớn với quân ta, như sẽthấy dưới đây. Còn về phía ta, sau các trận đánh và việc rút khỏi Thăng Long cùngcác cứ điểm Đà Mạc, A Lỗ và Đại Hoàng, một bộ phận trong giới lãnh đạo chínhtrị và quân sự của Đại Việt lúc bấy giờ tỏ ra hết sức hoang mang, mất hết niềm tinvào tiềm lực dân tộc và sự lãnh đạo sáng suốt của vua Trần Nhân Tông c ùngThượng hoàng Trần Thánh Tông, quốc công Trần Hưng Đạo và thái sư TrầnQuang Khải. Chúng kéo nhau liên hệ với giặc để xin đầu hàng, mà tên đầu tiên làTrần Kiện cùng thuộc hạ của y vào ngày mồng 1 tháng 2 năm At Dậu. ĐVSKTT 5tờ 46b5-7, viết: “Ngày Giáp Thìn mồng 1 tháng 2, con thứ của Tỉnh Quốc đạivương Quốc Khang là thượng vị Chương Hiến Hầu tên Kiện và liêu thuộc là bọnLê Thực đem cả nhà đầu hàng quân Nguyên. Toa Đô sai đưa bọn Kiện về YênKinh. Thổ hào ở Lạng Giang là bọn Nguyễn Thế Lộc và Nguyễn Lĩnh đánh chặn ởtrại Ma Lục. Gia nô của Hưng Đạo Vương là Nguyễn Địa Lô bắn chết Kiện. Thựcđem xác Kiện để lên mình ngựa trốn đi trong đêm, chạy được mấy mươi dặmđường, đến Khâu Ôn chôn tại đấy”.Sự kiện này An Nam chí lược 4 tờ 54 viết càng rõ: “Thế tử sai em là Chiêu VănVương Trần Duật, hầu Trịnh Đình Toản đem quân đánh ở Nghệ An, thua chạy.Thế tử ở trong thế gấp, sai con anh mình là Chương Hiến Hầu Trần Kiện đón đánhở Thanh Hóa, giằng co hồi lâu, sức yếu, không có viện binh, Chương Hiến bèncùng bọn Thực đem quân ra hàng”. An Nam chí lược 13 tờ 131-32 viết càng chitiết hơn: “Mùa ...