Xây dựng phương pháp giải bài tập vật lý đại cương cho sinh viên trường Đại học Công nghiệp Việt Trì

Bằng phương pháp phân tích đánh giá thực trạng tình hình học tập môn Vật lý đại cương của sinh viên Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì; đánh giá yêu cầu chung của tiết dạy bài tập Vật lý đại cương và phân tích giờ dạy tiết bài tập Vật lý đại cượng tại Trường đã đưa ra được phương pháp giải bài tập Vật lý đại cương cho sinh viên. Phương pháp này sinh viên vận dụng thực hiện tuần tự theo 5 bước để hoàn thành một bài tập Vật lý đại cương.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng phương pháp giải bài tập vật lý đại cương cho sinh viên trường Đại học Công nghiệp Việt Trì TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP VIỆT TRÌ NGHIÊN CỨU VÀ TRAO ĐỔI XÂY DỰNG PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP VẬT LÝ ĐẠI CƯƠNG CHO SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP VIỆT TRÌ Nguyễn Thu Hà Khoa Khoa học Cơ bản, Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì Email: thuhadhhc@gmail.com Tóm tắt: Bằng phương pháp phân tích đánh giá thực trạng tình hình học tập môn Vật lý đại cương của sinh viên Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì; đánh giá yêu cầu chung của tiết dạy bài tập Vật lý đại cương và phân tích giờ dạy tiết bài tập Vật lý đại cượng tại Trường đã đưa ra được phương pháp giải bài tập Vật lý đại cương cho sinh viên. Phương pháp này sinh viên vận dụng thực hiện tuần tự theo 5 bước để hoàn thành một bài tập Vật lý đại cương. Qua các bước giải bài tập sinh viên sẽ phải quay lại củng cố các kiến thức đã học nhằm nắm chắc các đại lượng, khái niệm, định lý, định luật vật lý để từ đó vận dụng giải được bài tập. Kết quả nghiên cứu hi vọng sinh viên có thêm phương pháp học tập rõ ràng và khi áp dụng thành công sẽ tạo ra hứng thú và nâng cao hiệu quả học tập cho sinh viên. Từ khóa: Phương pháp giải bài tập Vật lí, 5 bước để hoàn thành một bài tập Vật lý, tình hình học tập môn Vật lý 1. GIỚI THIỆU - Các bài tập từ đơn giản đến phức tạp của các mối quan hệ giữa các đại lượng và các khái niệm Trong những năm gần đây việc đổi mới giáo đặc trưng cho quá trình hoặc hiện tượng phải được dục đang diễn ra mạnh mẽ ở Việt Nam để đáp ứng mô tả trong hệ thống bài tập. Đặc biệt cần có nhu cầu của xã hội. Mục tiêu của giáo dục là những bài tập mà việc tìm ra mối quan hệ Vật lí người lấy người học làm trung tâm phát huy tính đòi hỏi phải có sự sáng tạo, độc đáo và giải quyết sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề do thực tiễn được những sai lầm của sinh viên. đặt ra. Trong quá trình dạy học, người thầy phải kết hợp các phương pháp dạy học, các hình thức - Hệ thống bài tập Vật lí phải đa dạng về thể tổ chức, các phương tiện dạy học hợp lí sao cho loại và mức độ. phù hợp với đối tượng sinh viên, với nội dung - Các kiến thức Toán được sử dụng trong bài kiến thức sẽ dạy nhằm đạt được những mục tiêu tập phải phù hợp với trình độ của sinh viên. trên. Có nhiều phương tiện dạy học giúp sinh viên phát triển tư duy, trong đó bài tập là một phương - Số lượng bài tập được lựa chọn phải phù hợp tiện đắc lực giúp sinh viên hiểu lý thuyết sâu sắc với sự phân bố thời gian. hơn, mở rộng hiểu biết cũng như phát triển tư duy. - Phải chuẩn bị các bài tập nêu vấn đề để sử Do đó, bài tập có vai trò quan trọng trong quá dụng trong tiết học bài mới nhằm kích thích học trình dạy học. Có thể nói quá trình học tập là quá tập và phát triển tư duy của sinh viên trình giải một hệ thống các bài tập. Vấn đề đặt ra là làm sao cho tiết dạy bài tập có hiệu quả? - Phải lựa chọn các bài tập nhằm củng cố, bổ sung, hoàn thiện những kiến thức lí thuyết cụ thể 2. NỘI DUNG đã học, cung cấp cho người học những hiểu biết 2.1. Các yêu cầu chung trong dạy học về bài tập về thực tế có liên quan với kiến thức lí thuyết. Vật lí - Người thầy phải lựa chọn các bài tập điển Hệ thống bài tập phải đảm bảo các tiêu chuẩn hình nhằm hình thành phương pháp chung giải sau: mỗi loại bài tập đó. - Thông qua việc giải bài tập Vật lí, những kiến -Người thầy phải chuẩn bị các bài tập nhằm thức cơ bản đã được xác định thông qua mục tiêu kiểm tra, đánh giá chất lượng kiến thức, kĩ năng dạy học được củng cố, ôn tập, hệ thống hóa và về từng phần kiến thức cụ thể. khắc sâu thêm [1]. - Khi dạy giải bài tập Vật lí cần dạy cho sinh viên biết vận dụng kiến thức để giải quyết các vấn ĐẶC SAN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ / SỐ 1 NĂM 2021 62 TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP VIỆT TRÌ NGHIÊN CỨU VÀ TRAO ĐỔI đề đặt ra, rèn cho người học kĩ năng giải bài tập - Hướng dẫn cả lớp giải chung một bài cơ bản thuộc các phần khác nhau trong chương tập: Đây là một hoạt động cũng khá phổ biến trình Vật lí. trong các giờ bài tập. Ở hoạt động này giảng viên hướng dẫn cả lớp cùng giải chung một bài tập - Người thầy cần đặc biệt coi trọng việc rèn thông qua hệ thống câu hỏi. Hoạt động này luyện tư duy và tính tự lập của người học. Chính thường được tiến hành khi có những bài tập phức thông qua việc giải bài tập Vật lí mà có thể hình tạp, phải giải qua nhiều bước, ở trong lớp chỉ có thành ở người học phong cách nghiên cứu khoa một số ít sinh viên giải được. Chúng ta cùng phân học, phương pháp tiếp cận các hiện tượng cần tích đặc điểm của hoạt độ ...