Bài giảng Khoa học quản lý ứng dụng: Chương 7 - ThS. Huỳnh Đỗ Bảo Châu

Bài giảng Khoa học quản lý ứng dụng: Chương 7 Lý thuyết hàng đợi. Sau khi học xong chương này người học có thể hiểu về: Các chi phí của hàng đợi, các đặc tính của hệ thống hàng đợi, các mô hình bài toán hàng đợi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Khoa học quản lý ứng dụng: Chương 7 - ThS. Huỳnh Đỗ Bảo Châu2/12/2017ĐẶT VẤN ĐỀTRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HCMKHOA HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝKHOA HỌC QUẢN LÝ ỨNG DỤNGCHƯƠNG 7LÝ THUYẾT HÀNG ĐỢI (SẮP HÀNG)GV. ThS. Huỳnh Đỗ Bảo ChâuWaiting linesTại cửa hàng có 1 quầy tính tiền.Có nhiều khách hàng cần tính tiền Khách hàng xếp hàng tại quầytính tiền tạo thành hàng đợi.12ĐẶT VẤN ĐỀĐẶT VẤN ĐỀChờ đợi, xếp hàng là một vấn đề thường gặp trongcuộc sống hằng ngày.Các công ty, NCC dịch vụ nghĩ ra cách giảm thời gianchờ đợi  Tăng năng lực dịch vụKhách hàng chờ đợi mua sắm, hoặc sử dụng dịch vụ, … Trong sản xuất, nguyên liệu chờ sản xuất, máy móc chờđược sử dụng, … Máy bay chờ để đáp, cất cánh … Tốn thời gian Thời gian là một nguồn tài nguyên có giá trị, giảm thời gianchờ đợi là một vấn đề quan trọng cần phân tích.Vd: tăng số máy móc, tăng nhân viên phục vụ,tăng quầy phục vụ, … Tăng chi phí đầu tư Cơ sở phân tích hàng đợi là mối quan hệ giữa chi phí cảithiện dịch vụ và các chi phí nếu khách hàng phải chờ đợi.3GV.ThS.HuỳnhĐỗBảoChâuGV. Huỳnh Đỗ Bảo ChâuGV. Huỳnh Đỗ Bảo Châu KẾT4QUẢ PHÂN TÍCH HÀNG ĐỢI LÀ MỘT XÁC SUẤTGV. Huỳnh Đỗ Bảo Châu12/12/2017Nội dung chínhGiới thiệu1. Cácchi phí của hàng đợi2. Các đặc tính của hệ thống hàng đợi3. Các mô hình bài toán hàng đợiNghiên cứu về hàng đợi còn được gọi là Lý thuyết sắphàng, là 1 trong những kỹ thuật phân tích định lượngđược sử dụng từ lâu.Ba thành phần cơ bản của quá trình sắp hàng:Các mô hình phân tích hàng đợi có thể giúp các nhàquản lý đánh giá chi phí và hiệu quả của hệ thốngphục vụ.5GV. Huỳnh Đỗ Bảo ChâuLượng khách đến (arrivals)Phương tiện phục vụ (service facilities)Dòng chờ thực sự (actual waiting line)6GV. Huỳnh Đỗ Bảo ChâuGiới thiệuCác vấn đề sẽ được xem xét đối với hàng đợi:Chi phí của hàng đợiĐặc tính của hàng đợiCác giả thiết toán học cơ bản được sử dụng để phát triểncác mô hình hàng đợiCác phương trình cần thiết để tính toán các đặc tính vậnhành của hệ thống phục vụCác ví dụ minh họa7GV.ThS.HuỳnhĐỗBảoChâuGV. Huỳnh Đỗ Bảo Châu1. Các chi phí của hàng đợi8GV. Huỳnh Đỗ Bảo Châu22/12/2017VẤN ĐỀ BÀI TOÁNTrạm xăng cầnxác định có baonhiêu máy bơmxăng để phục vụkhách hàngChi phí cần xem xét???Xác định mức độ phục vụ lý tưởng của công ty cầncung cấp để thỏa mãn nhu cầu cho khách hàng. Giảm chi phí chờ đợi cho khách hàng Tăng chi phí phục vụ của công tyĐÁNH ĐỔI:CHI PHÍ DỊCH VỤ vs PHỤC VỤ TỐT NHẤTTổng chi phí kỳ vọng (total expected cost)= Chi phí phục vụ (service) + Chi phí chờ đợi (waiting)9GV. Huỳnh Đỗ Bảo ChâuVí dụ minh họaMức độ phục vụ tối ưu = Min (Tổng chi phí kỳ vọng)Chi phí chờ đợi có thể phản ảnh qua số lượng sản phẩm màkhách hàng không sản xuất được do phải dùng thời gian lẽ ralàm việc thay vì sắp hàng.10Ví dụ minh họa (tt)Bài toán công ty vận tải đường sông Sài Gòn.GV. Huỳnh Đỗ Bảo ChâuMỗi ca làm việc (12 giờ) sẽ có 5 tàu cập bến để bốc hàng.Tàu nằm chờ bốc dỡ hàng tốn 1000$/giờ.Nếu có 1 đội bốc dỡ, 1 tàu đợi 7h để được bốc dỡNếu có 2 đội bốc dỡ, 1 tàu đợi 4h để được bốc dỡNếu có 3 đội bốc dỡ, 1 tàu đợi 3h để được bốc dỡNếu có 4 đội bốc dỡ, 1 tàu đợi 2h để được bốc dỡThù lao trả cho 1 đội bốc dỡ trong 1 ca là 6000$/độiCần bao nhiêu đội bốc dỡ hàng là hợp lý ?Hạng mụcSố đội bốc dỡ1234Số tàu đến TB mỗi ca – aThời gian chờ TB (giờ) – bTổng thời gian các tàu chờ mỗi ca(giờ) – a*b = cChi phí chờ bốc dỡ mỗi giờ ($) – d Chi phí chờ đợi các tàu mỗi ca –c*d = eChi phí phục vụ (lương trả đội bốcdỡ) – f11GV.ThS.HuỳnhĐỗBảoChâuGV. Huỳnh Đỗ Bảo ChâuTổng chi phí kỳ vọng – e+f12GV. Huỳnh Đỗ Bảo Châu32/12/2017Các đặc tính của khách đếnSố lượng khách đến2. Các đặc tính của hệ thống hàng đợiVô hạnHữu hạnDạng của lượng khách đến: được xem là ngẫu nhiênHành vi của khách đến:Giả định phổ biến: khách hàng có tính kiên nhẫn, sẽ chờđến lúc được phục vụ mà không chuyển chỗ giữa các hàng.Thực tế, khách hàng có thể:Từ chối sắp hàng khi thấy hàng quá dàiBỏ về khi thấy sắp hàng chờ quá lâu Sự cần thiết của lý thuyết hàng đợi được yêu cầu bởi nhóm kháchhàng này.14GV. Huỳnh Đỗ Bảo ChâuCác đặc tính của dòng chờChiều dài dòng chờ:15Các đặc tính của phương tiện phục vụHữu hạnVô hạn: là giả định sử dụng trong các mô hình hàng đợiCấu hình hệ thống phục vụSử dụng quy luật sắp hàng: FIFO.16GV.ThS.HuỳnhĐỗBảoChâuGV. Huỳnh Đỗ Bảo ChâuGV. Huỳnh Đỗ Bảo Châu17Số kênh phục vụ HT một kênh HT nhiều kênhSố giai đoạn HT một giai đoạn HT nhiều giai đoạnGV. Huỳnh Đỗ Bảo Châu42/12/2017Các đặc tính của phương tiện phục vụ (tt)Dạng thời gian phục vụ:Không đổi: thời gian cần có để phục vụ cho mỗi kháchhàng là như nhau.Ngẫu nhiên (tương tự dạng lượng kh ...