XỬ TRÍ BIẾN CHỨNG MUỘN CỦA NHỒI MÁU CƠ TIM (Phòng bệnh thứ phát)I. XỬ TRÍ CÁC BIẾN CHỨNG MUỘN 1. Hội chứng Dressler còn gọi là hội chứng sau NMCT Thường xảy ra ở tuần thứ 3 - 10. Hiện tượng tự miễn cần chừng đó tuần để tạo xong kháng thể. Khám có tiếng cọ và tràn dịch màng ngoài tim (có thể cả màng phổi), đau ngực khi hít vào sâu, sốt, tăng bạch cầu, tăng tốc độ máu lắng và tăng hiệu giá kháng thể kháng cơ tim, ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng tim mạch - XỬ TRÍ BIẾN CHỨNG MUỘN CỦA NHỒI MÁU CƠ TIM XỬ TRÍ BIẾN CHỨNG MUỘN CỦA NHỒI MÁU CƠ TIM (Phòng bệnh thứ phát)I. XỬ TRÍ CÁC BIẾN CHỨNG MUỘN1. Hội chứng Dressler còn gọi là hội chứng sau NMCT Thường xảy ra ở tuần thứ 3 - 10. Hiện tượng tự miễn cần chừng đó tuần đểtạo xong kháng thể. Khám có tiếng cọ và tràn dịch màng ngoài tim (có thể cảmàng phổi), đau ngực khi hít vào sâu, sốt, tăng bạch cầu, tăng tốc độ máu lắngvà tăng hiệu giá kháng thể kháng cơ tim, đoạn ST chênh lên kiểu đồng vận nhiềuchuyển đạo. Vì đã xa khởi đầu NMCT, “sẹo” đã hình thành nên có thể dùng thẳng cácSteroid (Prednisolon uống 1 mg/kg/ngày) và kháng viêm không Steroid. NgừngHeparin để tránh chảy máu khoang màng ngoài tim.2. Phình thất Nhất là sau NMCT trước - mỏm. Đoạn ST vẫn còn chênh lên sau NMCT,không trở về đẳng điện. Khẳng định chẩn đoán bằng siêu âm tim. * Dùng kháng đông dài ngày. * Từ từ chỉ định mổ cắt bỏ túi phình nếu xét cần giảm nguy cơ huyết khối thấttrái, thuyên tắc, RLN, suy tim, vỡ tim.- Đau thắt ngực sau NMCT * Sau NMCT, sự xuất hiện trở lại cơn đau ngực kèm những biến đổi mới đoạnST hay sóng T của TMCB mà không tăng men tim c ủa một NMCT tái phát. * Là một chỉ định chụp mạch vành, nếu có, để xét nong mạch vành hay mổ bắccầu.- NMCT tái phát * Là một tiên lượng nặng, thường bị suy thất trái và nguy cơ sốc do tim. * Vậy cần điều trị tích cực, cân nhắc kỹ.- Suy tim do TMCB * Những lý do cụ thể rất khác nhau, cần xét đến để điều trị: TMCB lan rộng,phình thất trái, NMCT nhiều lần tái phát … * Vậy cần dùng UCMC, Aspirin, nhiều liều nhỏ (-) B, thuốc co sợi cơ (dương). * Giải quyết bằng mổ nếu có các nguyên nhân từ giai đoạn cấp: loạn chứcnăng van tim do cột cơ, túi phình phải cắt bỏ …- Đột t ử Do RT, NNT: vẫn có thể xảy ra ở thời kỳ các biến chứng muộn này.- Viêm quanh khớp vai sau NMCT * Ở chung quanh khớp vai cả hai bên, hay một bên trái. * Biểu hiện bằng: đau, cứng, thay đổi vận mạch da. * Có khi là “hội chứng vai - bàn tay”.II. ĐIỀU TRỊ NHẰM PHÒNG BỆNH THỨ PHÁT- Mục tiêu: nhằm ngăn ngừa tái phát NMCT, nhất là năm đầu sau NMCT cấp, vàcũng là nhằm cải thiện chất lượng sống của bệnh nhân.- Nội dung: là quản lý bệnh nhân đã ra viện và có điều trị hỗ trợ.A- KIỂM SOÁT CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ (YTNC)1. Chế độ ăn kiêng để đạt cân nặng chuẩn và giảm Cholesterol, Triglycerid.Càng hệ trọng nếu bệnh nhân sau NMCT bị thêm THA, tiểu đường, tăngTriglycerid máu.2. Ngưng hút thuốc lá. Cần giải thích để gia đình bệnh nhân và bệnh nhân tựthuyết phục mình tiến hành cai thuốc theo các chương trình, có thể cai bằng biệnpháp đặc hiệu như dùng kẹo chứa Nicotin …3. Chương trình vận động phục hồi chức năng (PHCN) tim sau NMCT: khởiđầu bệnh nhân tập đi 20 - 30 phút x 2 - 3 lần/ngày mà tần số tim vẫn không vượtquá 20 nhịp so với tần số tim khi nghỉ. Sẽ tốt nếu trước khi đi làm trở lại, bệnhnhân được PHCN có bài bản 8 - 12 tuần. Đánh giá kết quả phải xét cả làm việc,lái xe, mang xách, giao hợp … Nói chung, luyện tập phải vừa sức và nên đều đặn. Có mục tiêu tối thiểu 30phút x 3 - 4 lần/tuần. Khuyến khích hình thức đi bộ, chạy chậm, đạp xe đạp …Còn về thể thao? Dù chơi bộ môn nào, nhưng với ý nghĩa thi đấu thì tuyệt đốikhông; được chơi cũng bỏ hẳn những pha quá nặng quá gấp. Bơi lội nhẹ nhàng,cấm lặn sâu, không nên bơi một mình, không nên bơi ở nơi nước quá lạnh haynhiều tầng (luồng) nước nóng lạnh khác nhau. Đưa vận động thẳng vào sinh hoạt (năng di chuyển, năng động, giảm ngồi lỳmột chỗ, nghỉ cũng với hình thức động, sử dụng cầu thang bộ, đi bộ xen giữagiờ, thử làm những lao động nhẹ, ưa thích mà bệnh nhân vốn đã quen kể cả làmvườn (ngậm trước viên N dưới lưỡi nếu cần), … Còn mức vận động của du lịch?Đi máy bay ngày nay không chống chỉ định, nhưng 2 tháng đầu tránh đi xa, đikhông tự mang hành lý nặng, nơi đến có đảm bảo về y tế.4. Về giao hợp: Nên kiêng 1 tháng sau NMCT, dùng trước N nếu cần, nên đóngvai trò tương đối thụ động trong giao hợp, bệnh nhân nữ sau NMCT ngừng dùngviên thuốc ngừa thai mà dùng các biện pháp khác.5. Về hoạt động tinh thần: chủ động đáp ứng cho phù hợp đối với các căngthẳng đầu óc và stress. C ũng là điều trị chứng trầm cảm vốn rất thường gặp sauNMCT.6. Chế độ thuốc men điều trị các bệnh là YTNC: Tiểu đường, THA (lựa chọnthuốc hạ áp mà có hữu ích cho bệnh nhân NMCT là UCMC, (-) B và nhắm mụctiêu đưa HA < 140/90 mmHg). Cần chú ý đặc biệt tới điều trị các bệnh có thể làmnặng NMCT cũ như thiếu máu (anemia), cường giáp.B- NHỮNG THUỐC CỦA GIAI ĐOẠN SAU NMCT Đây là những thuốc được thử nghiệm rộng rãi đã chứng tỏ giảm tái phátNMCT và tỷ lệ tử vong ở thời kỳ sau NMCT.1. Aspirin (75 - 325 mg/ngày) đã có loại rất dễ hòa tan, xong vẫn cần cho bệnhnhân uống sau bữa ăn chính trong ngày. Có thể kèm Dipyridamol 25 mg x3/ngày.- Kết hợp thêm Warfarin chỉ trong trường hợp NMCT trước rộng, phình thất trái,huyết khối thành thất, mà cũng ...