Bài giảng Tinh thể và khoáng vật - Chương 7: Các tính chất vật lý của khoáng vật

Bài giảng Tinh thể và khoáng vật - Chương 7: Các tính chất vật lý của khoáng vật, được biên soạn gồm các nội dung chính sau: Các tính chất quang học; các tính chất cơ học; các tính chất vật lý khác. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Tinh thể và khoáng vật - Chương 7: Các tính chất vật lý của khoáng vật Ch 7. CÁC TÍNH CHẤT VẬT LÝ CỦA KHOÁNG VẬT7.1. Các tính chất quang học7.1.1. Độ trong suốt7.1.2. Ánh và chiết suất7.1.3. Màu7.1.4. ...7.2. Các tính chất cơ học;7.3. Các tính chất vật lý khác. Ch7. CÁC TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ CUÛA KHOAÙNG VAÄT@ Phaûn aùnh khaùch quan veà thaønh phaàn hoùa hoïc vaø kieán truùc beân trong;+ Độ cứng,@ Laøm daáu hieäu nhaän bieát vaø phaân bieät vôùi caùc khoaùng vaät khaùc.+ Độ cứng, Cát khai,…@ Cuøng moät loaïi khoaùng vaät nhöng ñieàu kieän thaønh taïo khaùc nhau  caùc tính chaát vaät lyù khaùc nhau. 7.1. Caùc tính chaát quang hoïc+ Chỉ xem xét bằng mắt thường.+ Kính hiển vi phân cực?. Ch7. CÁC TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ7.1.1. Độ trong suốt Do ánh sáng chiếu vào. Trong suốt tuyệt đối: khi ánh sáng xuyên qua hoàn toàn (không hấp thụ một tí ánh sáng nào đi qua). Thực tế ít khi gặp: Nước cất?; các khoáng vật tạo đá?; các khoáng vật tạo quặng?;… Chú ý: Tính dị hướng, các tạp chất  có ảnh hưởng tới độ trong suốt của khoáng vật. Ch: TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ CUÛA KHOAÙNG VAÄT Có ba nhóm khoáng vật: + Khoáng vật trong suốt: thạch anh pha lê, topaz,... + Khoáng vật nửa trong suốt: beryl thuần khiết, sphalerite, thần sa,... + Khoáng vật không trong suốt: pyrite, than,...Các khoáng vật trong suốt (thạch anh pha lê, topaz,...)Các khoáng vật nửa trong suốt (beryl thuần khiết, sphalerite, thần sa,...)Các khoáng vật không trong suốt (pyrite, than,...) Ch: TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ CUÛA KHOAÙNG VAÄT7.1.2. Ánh Là năng lực phản xạ của ánh sáng lên bề mặt khoáng vật. Không phụ thuộc vào màu Phụ thuộc vào chiết suất. Ch7: CÁCTÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ CUÛA KHOAÙNG VAÄT Có bốn cấp ánh:+ Ánh thủy tinh: n = 1,3 - 1,9 như thạch anh (n = 1,544), nước đá (n = 1,309), corindon (1,768), fluorine (1,434), granat (1,736 – 1,895).+ Ánh kim cương: (n = 1,9 – 2,6) như zircon (n = 1,95), cassiterite (2,00), sphalerite (2,33), kim cương (2,419).+ Ánh bán kim: (n = 2,6 – 3,0) như thần sa (n = 2,91), hematite (n = 3,01).+ Ánh kim: khi n >3 như galena, pyrite, molipdenite,... Ch: TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ CUÛA KHOAÙNG VAÄT Chú ý:+ Ánh phụ thuộc vào độ trong suốt ( hệ số hấp thụ  năng lực phản xạ.Hematite có n = 2,42 đáng lẽ thuộc loại có ánh kim cương nhưng vì không trong suốt, hấp thụ ánh sáng mạnh nên năng lực phản xạ cao hơn và có ánh bán kim. Ch7: CÁC TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ CUÛA KHOAÙNG VAÄT Chú ý:+ Lưỡng chiết suất cao  ánh của khoáng vật sẽ thay đổi (do tính dị hướng).+ Ánh còn phụ thuộc vào cát khai, mặt tinh thể, mặt phản chiếu của khoáng vật. Ch 5: TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ CUÛA KHOAÙNG VAÄT Dựa vào bề mặt phản chiếu, còn có các loại ánh sau: + Ánh mỡ và ánh nhựa. + Ánh sáp + Ánh đất + Ánh tơ Ch7: CÁC TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ CUÛA KHOAÙNG VAÄT7.1.3. Màu của khoáng vật Có ba loại màu (theo nguyên nhân)@ Màu tự sắc là màu của bản thân khoáng vật. + Do các nguyên tố màu (sắc tố) có trong khoángvật như Ti, Cr, Fe, Cu, Co, Ni,... - Cr (1%) trong corundum (Al2O3)  màu đỏtươi (do sự thay thế đồng hình). - Ti  màu xanh (sapphire). - Fe  màu vàng, nâu đen. Ch7: CÁC TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ CUÛA KHOAÙNG VAÄT@ Màu ngoại sắc + Do các tạp chất cơ học (vô cơ hoặc hữu cơ) lẫnvào. - Agate (mã não) có những đường vân nhiều màu,rất đẹp, dạng dãy, dạng rêu, đám mây. - Thạch anh có màu lục (lẫn chlorite hoặcactinolite). - Thạch anh có màu nâu đỏ (lẫn bột goethite hayvẩy mica). Ch7: CÁC TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ CUÛA KHOAÙNG VAÄT - Thạch anh ám khói (lẫn hạt bitum) - Thạch anh màu đen (morion) # ám khói. - Thạch anh màu tím (amethyst) do lẫn sắt. - Thạch anh màu vàng tới nâu cam (citrine), có thểdo amethyst bị nung nóng. Chú ý: Khi nhiệt độ thay đổi thì màu ngoại sắc cũng thay đổi (hoặc biến mất)  Tính không ổn định.Agate có những đường vân rất đẹpSmoky quartzThạch anh màu xanh lục Ch7: CÁC TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ CUÛA KHOAÙNG VAÄT@ Màu giả sắc + Do hiện tượng giao thoa ánh sáng trên mặt khoángvật tạo nên. + Không liên quan tới bản chất bên trong củakhoáng vật. + Chúng thường xuất hiện dưới dạng cầu vồng (trênmặt cát khai mica hay bề mặt bornite). + Màu giả sắc không cố định (thay đổi theo phươngcủa mắt quan sát). ...