Bài giảng Ứng dụng lâm sàng kỹ thuật cộng hưởng từ tương phản pha (PC-MRI) trong đánh giá động học dòng chảy dịch não tủy

PC-MRI là kỹ thuật hình ảnh hữu ích trong đánh giá động học dòng chảy dịch não tủy ảnh hưởng đến nhiều bệnh lý, PC-MRI cũng có vai trò trong đánh giá chức năng can thiệp phẫu thuật. Mời các bạn tham khảo bài giảng để nắm rõ hơn về ứng dụng lâm sàng kỹ thuật cộng hưởng từ tương phản pha (PC-MRI) trong đánh giá động học dòng chảy dịch não tủy.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Ứng dụng lâm sàng kỹ thuật cộng hưởng từ tương phản pha (PC-MRI) trong đánh giá động học dòng chảy dịch não tủyỨNG DỤNG LÂM SÀNG KỸ THUẬT CỘNGHƯỞNG TỪ TƯƠNG PHẢN PHA (PC-MRI)TRONG ĐÁNH GIÁ ĐỘNG HỌC DÒNGCHẢY DỊCH NÃO TỦYCao Thiên Tượng*, Lê Văn Phước**Khoa Chẩn đoán Hình Ảnh-Bệnh Viện Chợ Rẫy(*) BS CK2, Khoa Chẩn đoán Hình Ảnh Bệnh Viện Chợ Rẫy(**) PGS. TS. BS, Trưởng khoa Chẩn Đoán Hình Ảnh Bệnh Viện Chợ Rẫy1hinhanhykhoa.comMở đầu• Trong vài thập niên gần đây, các kỹ thuật MRI nhạy dòng chảy ngàycàng được áp dụng để đánh giá định tính và định lượng động họcdòng chảy dịch não tủy• Trong một số trường hợp, bất thường chuyển động đòng chảy dịchnão tủy là một dấu chỉ điểm và/hoặc là nguyên nhân bệnh• Kỹ thuật MRI tương phản pha (PC-MRI) có thể đánh giá định tính vàđịnh lượng dòng chảy dịch não tủy ở các vị trí giải phẫu chính nhưcống não, lỗ chẩm và trong cột sống2Sinh lý dòng chảy dịch não tủySản xuất• Đám rối mạch mạc• Nhu mô não và tủy sống• Lớp lót màng não thấtLưu thông• Từ não thất bên đi qua lỗ Monro vào não thất III qua cống não vàonão thất IV• Từ não thất IV đổ vào khoang dưới nhện qua lỗ Luschka và lỗMagendieHấp thu• Hạt nhện đến xoang màng cứng• Khoang quanh thần kinh đến bạch huyết ngoại biên của niêm mạcmũi và cổ• Khoảng 20% dịch não tủy trong nãothất, phần còn lại trong khoang dướinhện quanh nhu mô não và tủy sống3hinhanhykhoa.comDòng dịch não tủy (DNT) nội sọ• Tốc độ hình thành dịch não tủy ở người khoảng 0.3-0.4ml/phút(khoảng 500ml/ngày)• Toàn bộ thể tích dịch não tủy là 90-150ml ở người lớn và 10-60ml ởtrẻ sơ sinh.• Hai lý thuyết về dòng chảy DNT• Dòng chảy lớn (tuần hoàn): Chênh áp lực thủy tĩnh• Dòng theo nhịp tim (chuyển động trước và sau): chuyển động dịch não tủytheo nhịp tim do nhịp đập liên quan với chu kz tim của đám rối mạch mạc vàphần dưới nhện của động mạch não .• Vì rất ít nước dịch não tủy tuần hoàn thật sự qua khoang nhện nên dòng chảy theo nhịptim có thể đo và mô tả bằng MRI tương phản pha (PC-MRI)4Kỹ thuật MRI tương phản pha đo dòngchảy DNT• Dòng DNT theo nhịp tim có thể đo ở các vị trí khác nhau(cống não, bể trước cầu não, chỗ nối sọ-cổ, VP shunt và sauphẫu thuật qua chỗ mở thông não thất) và có thể định lượngvề tốc độ• Chu kz tim được đồng bộ hóa chuỗi xung GRE bù dòng với sửdụng mã hóa tốc độ, tạo ra hình ảnh chứa thông tin tốc độ.Tốc độ có thể vẽ thành đồ thị theo chu kz tim.• Từ các thông tin này, có thể tính được tốc độ trung bình/đỉnhtâm thu/tâm trương và thể tích nhát bóp.5hinhanhykhoa.com