Bài giảng Vi sinh thực phẩm: Chương 2+3 - Bùi Hồng Quân

Bài giảng Vi sinh thực phẩm: Chương 2+3 gồm các nội dung chính như sau: Nhóm prokaryote; Nhóm eukaryote; Một số đặc tính chung của virus. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Vi sinh thực phẩm: Chương 2+3 - Bùi Hồng QuânCHƯƠNG II. ĐẠI CƯƠNG VỀ VSV2.1 NHÓM PROKARYOTE2.1.1 VI KHUẨN2.1.2 XẠ KHUẨN 2.2 NHÓM EUKARYOTE2.1.3 MYCOPLASMA 2.2.1 NẤM MEN 2.2.2 NẤM MỐC2.1.4 RICKETXIA2.1.5 XOẮN KHUẨN2.1.6 NIÊM VI KHUẨN Dạng sợi Dạng rễ Colony terminology 26 Nhóm Prokaryote 2.1.1. VI KHUẨN1. HÌNH THÁI TẾ BÀO CỦA VK2. PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT HÌNH THÁI TẾ BÀO VK3. CẤU TRÚC TẾ BÀO VK4. HÌNH THỨC SINH SẢN CỦA VK 27 VI KHUẨN (vi trùng) 1683, lần đầu tiên quan sát(bacterium, bacteria).Vi khuẩn được VK bằng KHV mộtlà một nhóm SINH VẬT ĐƠN tròng do Van LeuwenhoekBÀO, có kích thước nhỏ (kích tự thiết kế.thước hiển vi) và thường cócấu trúc tế bào đơn giản 1828, Ehrenberg đề nghị gọikhông nhân, bộ khung tế bào tên là VK (tiếng Hy Lạp có(cytoskeleton) và các cơ quan nghĩa là cái que nhỏ).như ty thể và lục lạp.Phân bố rộng khắp: trongnước, đất, và ở dạng cộng sinhvới các sinh vật khác. Chúngdi động nhờ tiên mao.Nhiều tác nhân gây bệnh(pathogen) là vi khuẩn.2.1.1 HÌNH THÁI TẾ BÀO CỦA VK (BACTERIA) • Kích thước, hình dạng và sắp xếp: đa dạng • Chia thành 3 nhóm: hình cầu (coccus), hình que (bacillus), xoắn khuẩn (spirilla) 28 Hình dạng tế bào VK2.1.1.1. Hình cầu (coccus): Tế bào hình cầu, 0,5 – 1 µm,dạng đơn, dạng đôi (khi tế bào phân chia không tách nhau),dạng hình chùm (Staphylococcus), kết chuỗi (Streptococcus). 29Đơn cầu khuẩn: TB đứng Micrococcusriêng lẻSong cầu khuẩn: TB dính Diplococcusthành từng cặpTứ cầu khuẩn - 4 TB xếp Tetracoccuscạnh nhauBát cầu khuẩn: TB phân Sarcinachia theo không gian 3chiều, xếp thành khốivuông 8, 14 TBChuỗi cầu khuẩn: các TB Streptococcusdính lại thành sợi dàiTụ cầu khuẩn - tế bào Staphylococcusphân chia theo không gian3 chiều tạo thành tụ cầu,giống chùm nho Staphylococcus aureus Streptococcus thermophillus 302.1.1.2. Hình que (bacillus): Gồm những vi sinh vậthình que, hình gậy, kích thước 0,5-1 x 1-4µm.Khác nhau tỷ lệ chiều dài/ chiều rộng. Có thể tồn tại ởdạng đơn, dạng kết nối thành mạch dài.Coccobacilli ngắn rất giống cầu khuẩn (2 đầu tròn hoặcphẳng khác nhau tùy chủng).Các chi thường gặp: Bacillus: G+, sinh bào tử, chiều ngang bào tử không vượt quá chiều dài tế bào. Clostridium: G+, bào tử to hơn chiều ngang tế bào. Enterobacterium: G-, không sinh bào tử, có tiêm mao Pseudomonas: G-, không sinh bào tử, có 1 hay nhiều tiêm mao mọc ở đỉnh, sinh sắc tốQue ngắn Pseudomonas spp. Shewanella spp, Vibrio spp.Que có kích thước trung bình Escherichia spp. Salmonella spp.Chuỗi các hình que Bacillus spp. Lactobacillus spp. 31 Lactobacillus bulgaricus Bacillus2.1.1.3. Xoắn khuẩn (Spirillium): gồm các VK có từ 2vòng xoắn trở lên. Thuộc nhóm vi khuẩn Gram +.Chúng di động được nhờ có 1 hay nhiều tiên mao mọcở đỉnh. (Spiral có nghĩa là cong, xoắn) 32 2.1.1.4. Phẩy khuẩn (Vibrio): gồm các vi khuẩn có dạng que vốn cong nên giống dấu phẩy, có 1 tiên mao mọc ở đỉnh. (Vibriae có nghĩa là dao động)2.1.2. QUAN SÁT TIÊU BẢN DƯỚI KHV Độ phóng đại (pđ) của kính hiển vi = độ pđ vật kính x độ pđ thị kính 33 2.1.2.1. Cách làm tiêu bản không nhuộm màu 2.1.2.1.1. Tiêu bản giọt ép: Dùng lame sạch Nhỏ lên lame 1 giọt canh khuẩn hay dung dịch bệnh phẩm Đậy lamelle lên Quan sát dưới KHV quang học 2.1.2.1. Cách làm tiêu bản không nhuộm màuTiêu bản giọt treo:Dùng phiến kính có hốc lõmNhỏ lên lamelle một giọt canh khuẩn hay dung dịchbệnh phẩmLật ngược lamelle cho giọt canh khuẩn treo lơ lửngtrong hốc lõmDùng vaselin hàn kín lamen để chống mất nướcQuan sát dưới kính hiển vi quang học 34 2.1.2.2. Cách làm tiêu bản nhuộm màuDưới KHV quang học, phần lớn cơ cấu bên trong của VSVcó chiết suất gần bằng nhau ⇒ rất khó phân biệt.Để có thể quan sát dễ dàng hơn phải nhuộm màu tiêu bản. Màu nhuộm VSV chia thành 2 loại: Màu ...