Bệnh học thủy sản : ĐỊNH NGHĨA, ĐẶC ĐIỂM VÀ PHÂN LOẠI BỆNH Ở ĐỘNG VẬT part 4

4. Đặc điểm bệnh ở động vật thủy sản Đặc điểm 1: Trên cơ thể ĐVTS thường xuyên mang mầm bệnh, nhưng không phải lúc nào bệnh lý cũng xuất hiện. Khả năng bị bệnh của ĐVTS cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như: Sức đề kháng của cơ thể ĐVTS: ĐVTS thường là các động vật không sương sống (Giáp xác, động vật thân mềm) và động vật có xương sống bậc thấp (cá), nhưng cơ thể chúng vẫn tồn tại khả năng đề kháng với tác nhân gây bệnh, thể hiện ở hệ thống miến dịch...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh học thủy sản : ĐỊNH NGHĨA, ĐẶC ĐIỂM VÀ PHÂN LOẠI BỆNH Ở ĐỘNG VẬT part 4 4. Đặc điểm bệnh ở động vật thủy sản 4. th Đặc điểm 1: Trên cơ thể ĐVTS thường xuyên mang mầm bệnh, nhưng th xuyên mang không phải lúc nào bệnh lý cũng xuất hiện. Khả năng bị bệnh của không ph lý xu hi ĐVTS cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như: kh nhau nh ph thu nhi Sức đề kháng của cơ thể ĐVTS: ĐVTS thường là các động vật không sương sống (Giáp xác, động vật thân mềm) và động vật có xương sống bậc thấp (cá), nhưng cơ thể chúng vẫn tồn tại khả năng đề kháng với tác nhân gây bệnh, thể hiện ở hệ thống miến dịch tự nhiên ở tất cả các loại ĐVTS và hệ thống miễn dịch đặc hiệu ở cá. Do vậy, tác nhân gây bệnh chỉ có thể gây bệnh khi nó chiến thắng được khả năng tự bảo vệ của ĐVTS. ĐKMT: Đa phần tác nhân gây bệnh ở ĐVTS là sinh vật, do vậy sự tồn tại và PT của nó phụ thuộc rất lớn vào ĐKMT. Mặt khác, sức đề kháng của động vật thủy sản cao hay thấp cũng bị chi phối bới ĐKMT. Do vậy, trong thực tế, để ngăn chặn sự bùng phát một bệnh nào đó ở Do ĐVTS, không phải chỉ ngăn chặn sự xâm nhập của tác nhân gây bệnh lên cơ thể ĐVTS là đủ, mà còn phải kìm hãm sự phát triển của tác nhân và tăng sức khỏe vật nuôi thông qua giải pháp QLMT. Đặc điểm 2: Khi ĐVTS bị bệnh thường là kết quả tác động của nhiều th qu nhi loại tác nhân gây bệnh khác nhau, trong đó có các tác nhân chính, lo nhân gây kh nhau nhân ch tác nhân thứ cấp. Do vậy, hiệu quả của các biện pháp trị bệnh phụ nhân th qu bi ph tr ph thuộc rất lớn vào việc chúng ta có xác định được đâu là tác nhân thu vi ch ta đư nhân chính ch Khi cá bị bệnh lở loét (EUS), trên cơ thể cá bệnh, người ta có thể Khi phát hiện được nhiều chủng loại tác nhân gây bệnh khác nhau: Virus, vi khuẩn, nấm và nhiều loại ký sinh trùng khác nhau. Nhưng tác nhân chính của bệnh này lại do một loài nấm bậc thấp (Aphanomyces invadans) xâm nhập và ký sinh trong cơ của cá và tiết ra độc tố gây hoại tử nghiêm trọng các vùng mô bị nấm ký sinh. ĐVTS biển bị bệnh, ngoài các tác nhân như KST, nấm, virus chúng ta cũng thường xuyên phân lập được các loài khác nhau của giống vi khuẩn Vibrrio spp. Nhưng vai trò của Vibrrio trong các bệnh này lại rất khác nhau, có khi đóng vai trò là tác nhân chính (bệnh phát sáng ở ấu trùng tôm he), hoặc là tác nhân thứ cấp trong rất nhiều bệnh khác. Đặc điểm 3 Khi ĐV bị bệnh thường rất khó phát hiện, ĐB khó phát hiện bệnh Khi sớm. Thường khi phát hiện được thì bệnh đã chuyển sang thời kỳ nghiêm trọng và đây cũng là nguyên nhân làm cho các biện pháp chữa trị mà người nuôi áp dụng ít mang lại hiệu qủa và rất tốn kém. Việc chữa bệnh cho ĐVTS cũng rất khó khăn, nhiều khi vượt quá Vi sức của những người nông dân nuôi tôm cá vì: Không thể chữa bệnh từng cá thể như động vật trên cạn, ĐVTS bị bệnh cần chữa bệnh theo quần thể, do vậy lượng thuốc dùng thường lớn và đặc biệt ta không thể biết chắc những cá thể bị bệnh có dùng thuốc hay không, không trong khi đó những cá thể còn khỏe lại có nguy cơ hấp thụ một lượng thuốc lớn hơn yêu cầu cần thiết. Việc chữa trị bệnh cho ĐVTS thường khó xác định chính xác liều sử Vi dụng ở mọi PP dùng thuốc. Do đó, trong thực tế có nhiều trường hợp lượng thuốc dùng cho xuống ao hoặc cho ĐVTS ăn thấp hơn hoặc cao hơn nồng độ cần thiết, ảnh hưởng tới hiệu quả và sức khỏe của động vật dùng thuốc. Đặc điểm 4: Bệnh ở ĐVTS có liên quan tới sức khỏe của con người và liên quan kh con động vật trên cạn. Nhiều KST, ở giai đoạn ấu trùng ký sinh ở cá, trên KST, giai tr ký sinh giáp xác, động vật thân mềm, nhưng ở giai đoạn trưởng thành lại ký thân giai tr th ký sinh gây bệnh ở người và động vật có xương sống khác. Hay có thể sinh gây ng kh th nói rằng, ĐVTS là ký chủ trung gian của nhiều ký sinh trùng ký sinh ký ch trung gian nhi ký sinh tr ký sinh ở người và động vật trên cạn. ng trên VD: sán lá ruột nhỏ Haplorchis spp., sán lá gan nhỏ Clonorchis VD: sinensis hay Opisthorchis spp. trưởng thành sống ở ruột, gan, ống mật của người và ĐV ănthịt trên cạn, giai đoạn ấu trùng Cecariae (KS trong ốc), Metacercariae (KS ở cá) Sán dây (Cestoidea), sán lá song chủ (Digenea), hoặc có nhiều loài VK ký ĐK chúng có thể chuyển sang gây các bệnh nguy hiểm ở con người, như bệnh đường ruột ở người d ...