Bước đầu đánh giá phẫu thuật nội soi nối thông túi lệ mũi qua đường mũi

Nội dung nghiên được thực hiện nhằm bước đầu đánh giá kết quả của phương pháp phẫu thuật nội soi nối thông túi lệ mũi qua đường mũi trong điều trị bệnh viêm túi lệ mạn, đồng thời nhận xét về tình hình bệnh lý viêm túi lệ mạn ở bệnh viện Huế. Nghiên cứu trên tất cả những bệnh nhân bị viêm túi lệ mạn đến phẫu thuật nối thông túi lệ mũi qua đường mũi bằng phương pháp nội soi tại khoa mắt.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bước đầu đánh giá phẫu thuật nội soi nối thông túi lệ mũi qua đường mũi BƯỚC ĐẦU ĐÁNH GIÁ PHẪU THUẬT NỘI SOI NỐI THÔNG TÚI LỆ MŨI QUA ĐƯỜNG MŨI NGÔ THỊ ANH TÀI, TRẦN ĐÌNH LẬP Bệnh viện Trung ương Huế VÕ LÂM PHƯỚC, TỐNG PHƯỚC HỘI Bệnh viện Trung ương Huế LÊ VIẾT MẪN, HOÀNG NGỌC CHƯƠNG Trường ĐH Y Huế TÓM TẮT Mục đích: Bước đầu đánh giá kết quả của phương pháp phẫu thuật nội soi nối thông túi lệ mũi qua đường mũi trong điều trị bệnh viêm túi lệ mạn, đồng thời nhận xét về tình hình bệnh lý viêm túi lệ mạn ở bệnh viện Huế. Phương pháp: Nghiên cứu trên tất cả những bệnh nhân bị viêm túi lệ mạn đến phẫu thuật nối thông túi lệ mũi qua đường mũi bằng phương pháp nội soi tại khoa mắt Bệnh viện Trung ương Huế từ 10-2003 đến 7-2004 với tiêu chuẩn bệnh nhân phải trên 10 tuổi, hai lệ quản trên và dưới không bị tắc. Bệnh nhân được cắt rút ống silicon 3 tháng sau mổ. Kết quả: gồm 29 mắt của 27 bệnh nhân viêm túi lệ mạn được điều trị phẫu thuật nội soi nối thông túi lệ-mũi qua đường mũi, qua quá trình theo dõi, tỉ lệ thất bại 2 tuần sau mổ là 1/29 (3,70%); 4 tháng sau mổ là 1/18 (7,14%). Thời gian phẫu thuật trung bình khoảng 45 phút đến 30 phút. Không có trường hợp nào xuất huyết trong hoặc sau mổ. Kết luận: Phẫu thuật nội soi nối thông túi lệ mũi qua đường mũi là một phương pháp phẫu thuật tiên tiến với nhiều ưu điểm như không có sẹo ở mặt, nhanh, ít chảy máu, thời gian hậu phẫu ngắn, chi phí không quá đắt, kết quả phẫu thuật buớc đầu khá cao; tuy nhiên cần phải có phương tiện nội soi và cần sự hợp tác của khoa Tai Mũi Họng. Bệnh viêm túi lệ là một bệnh không thật phổ biến nhưng gây triệu chứng chảy nước mắt và nhầy mủ ảnh hưởng không ít đến tâm lý và sinh hoạt do vậy việc tìm hiểu các đặc điểm lâm sàng và tìm phương pháp giải quyết bệnh là cần thiết. Để điều trị có nhiều phương pháp đã được áp dụng như: Thông lệ đạo: chỉ cho kết quả tạm thời vì bệnh thường tái phát. 60 Đặt ống tạm thời: phương pháp này đạt kết quả tốt đối với tắc lệ đạo bẩm sinh (90,9%) [5], riêng tắc lệ đạo mắc phải thì tỷ lệ thành công thấp (60%) [3]. Cắt chỗ chẹt, cắt bỏ túi lệ: là phương pháp không triệt để. Nối thông túi lệ mũi qua đường da: là phương pháp phẫu thuật cổ điển có tỷ lệ thành công từ 85-95% [1] [10], nhưng có đường rạch da cạnh mũi do đó đã để lại sẹo; trong khi bệnh nhân viêm túi lệ mạn đa phần là bệnh nhân nữ (tỷ lệ nữ/nam là 5/1) [2] [10] nên vấn đề thẩm mỹ cũng cần được lưu ý. Nối thông túi lệ mũi qua đường mũi dưới nội soi: là phương pháp đã được áp dụng gần đây ở các nước tiên tiến với tỷ lệ thành công 90-95% [4] [6] [7] [8], tuy nhiên chưa có báo cáo nào cho thấy đã được áp dụng tại Việt Nam. Với đường mổ qua mũi không để lại sẹo ở ngoài da; kèm các ưu điểm như nhanh gọn, ít chảy máu, lượng thuốc tê được sử dụng ít, có thể quan sát trực tiếp các bệnh lý mũi, đồng thời nhờ việc cải tiến kỹ thuật giúp giảm kinh phí mổ; chúng tôi mạnh dạn áp dụng phương pháp phẫu thuật nội soi nối thông túi lệ mũi qua đường mũi và bước đầu đánh giá kết quả của phẫu thuật này. - Hai lệ quản trên và dưới không tắc. 2. Phương pháp: Phương tiện gồm: máy nội soi (với camera kỹ thuật số, nguồn sáng, dây dẫn sợi quang, ống kính thẳng 00, màn hình, máy cắt nạo), lưỡi dao tricut, kìm Blaskeley, búa đục xoang, ống silicon, que thông lệ đạo đã được cải tiến, dây dẫn sợi quang, dao cắt niêm mạc. Phương pháp phẫu thuật: kỹ thuật tiến hành gồm các bước: + Đặt bấc có tẩm Xylocain và Naphazolin vào hốc mũi ở cuống mũi giữa 5 phút trước khi tiến hành phẫu thuật. + Gây tê tại chỗ 4ml Xylocain 2% nhánh dưới hố và nhánh mũi. + Nhỏ thuốc tê Dicain 1% ở mắt. + Rút bấc hốc mũi, gây tê 2ml Xylocain 2% có pha Adrenalin 1/100000 vào niêm mạc mũi đúng vị trí mà đèn sợi quang đã đánh dấu. + Dùng lưỡi dao Tricut gắn vào máy cắt nạo niêm mạc mũi đúng vị trí đã được gây tê kích thước 1 x 1cm. + Dùng đục xoang đục tạo cửa sổ xương khoảng 1 x 1 cm. + Dùng dao xẻ niêm mạc túi lệ dọc bờ cửa sổ xương. + Dùng kìm Blaskeley cong cắt niêm mạc túi lệ qua đường xẻ. + Trong quá trình phẫu thuật dùng ống hút hút máu nếu có máu rướm. + Đặt ống silicon 2 đầu vào lỗ lệ trên và dưới, qua túi lệ vào hốc mũi, cố định đầu dưới silicon vào tiểu trụ. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP 1. Đối tượng: Tất cả bệnh nhân bị viêm túi lệ mạn đến phẫu thuật nối thông túi lệ mũi tại khoa Mắt Bệnh viện Trung ương Huế từ 10-2003 với tiêu chuẩn: Bệnh nhân trên 10 tuổi. 65 + Đặt bấc dầu vào hốc mũi đề phòng chảy máu (lưu lại 24 - 48 tiếng). - Số lần thông lệ đạo trung bình: 3,10  3,54 (ít nhất: 0, nhiều nhất: 10 lần). 3. - Đánh giá kết quả qua 3 yếu tố: Chảy nước mắt: + Không chảy: C0 + Bớt chảy: C1 + Chảy như cũ: C2 Ấn túi lệ: + Không có nhầy mủ: A0 + Có nhầy mủ: A1 Bơm lệ đạo: + Bơm thông tốt: BT + Bơm không thông: BX Tiêu chuẩn đánh giá: + Tốt : C0, A0, BT + Trung bình: C1- C2, A0, BT + Xấu : C2, A1, BX - Thể lâm sàng: + Nhầy mủ: 24 + Mủ: 5 Bệnh lý tai mũi họng: + Vẹo vách ngăn: 5 + Viêm xoang: 5 Nuôi cấy vi khuẩn: 9 ca (-) và 20 ca (+) trong đó: + Streptocc ...