Chương 1: Dầu bôi trơn

Dầu bôi trơn là vật liệu quan trọng trong nền kinh tế của mỗi quốc gia. Tất cả các máy móc, thiết bị ở các dạng và các kích cỡ khác nhau sẽ không thể thực hiện được chức năng của mình hiệu quả nếu không có các loại dầu bôi trơn thích hợp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 1: Dầu bôi trơn D−¬ng ViÕt C−êng Ch−¬ng 1 DÇu b«i tr¬n1.1 Tæng quan DÇu b«i tr¬n l vËt liÖu quan träng trong nÒn kinh tÕ cña mçi quèc gia. TÊt c¶c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ ë c¸c d¹ng v c¸c kÝch cì kh¸c nhau sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn®−îc chøc n¨ng cña m×nh hiÖu qu¶ nÕu kh«ng cã c¸c lo¹i dÇu b«i tr¬n thÝch hîp. Do®ã cã rÊt nhiÒu chñng lo¹i tõ dÇu b«i tr¬n cã cÊp chÊt l−îng thÊp ®Õn rÊt cao ®−îcdïng nh»m ®¸p øng c¸c nhu cÇu sö dông tõ ®Æc biÖt ®Õn c¸c lo¹i dÇu ®a dông, dïngréng r i trong nhiÒu lÜnh vùc. C¸c n−íc trªn thÕ giíi s¶n xuÊt dÇu b«i tr¬n theo c¸c tiªu chuÈn, quy ®Þnhriªng phï hîp víi ®iÒu kiÖn sö dông m¸y mãc ë n−íc ®ã. Th«ng th−êng viÖc b«itr¬n m¸y mãc ph¶i sö dông dÇu do nh chÕ t¹o ra chóng quy ®Þnh. §Êt n−íc ta sau nhiÒu n¨m ®æi míi, cïng víi xu thÕ héi nhËp quèc tÕ diÔn ranhanh chãng, nªn hiÖn nay ®ang sö dông rÊt nhiÒu m¸y mãc do c¸c n−íc kh¸c nhaus¶n xuÊt. Trong thùc tÕ, viÖc tu©n thñ c¸c quy ®Þnh vÒ dÇu b«i tr¬n m nh chÕ t¹o®Ò ra l rÊt khã kh¨n. V× vËy ®Ó b«i tr¬n c¸c lo¹i m¸y mãc, thiÕt bÞ do c¸c h ng cñan−íc kh¸c nhau chÕ t¹o, chóng ta cã thÓ thay thÕ b»ng c¸c lo¹i dÇu b«i tr¬n cã c¸ctÝnh n¨ng t−¬ng ®−¬ng víi dÇu mì m c¸c h ng chÕ t¹o quy ®Þnh. V× vËy, viÖc sö dông vËt liÖu b«i tr¬n nãi chung, dÇu mì b«i tr¬n nãi riªng vquy tr×nh b«i tr¬n phï hîp víi quy ®Þnh cña nh chÕ t¹o thiÕt bÞ, sÏ gãp phÇn rÊt lín®¶m b¶o cho m¸y mãc, thiÕt bÞ ho¹t ®éng æn ®Þnh, gi¶m chi phÝ b¶o d−ìng, n©ngcao tuæi thä sö dông v ®é tin cËy cña chóng trong nÒn kinh tÕ. - DÇu mì b«i tr¬n cã bèn chøc n¨ng c¬ b¶n, ®ã l : + L m gi¶m ma s¸t, gi¶m c−êng ®é m i mßn, ¨n mßn cña c¸c bÒ mÆt ma s¸tnh»m ®¶m b¶o cho ®éng c¬, m¸y mãc ®¹t c«ng suÊt tèi ®a. + L m s¹ch, chèng tÊt c¶ c¸c lo¹i m i mßn ®Ó ®¶m b¶o tuæi thä sö dông cña®éng c¬. + L m m¸t + L m kÝn B«i tr¬n l biÖn ph¸p l m gi¶m ma s¸t ®Õn møc thÊp nhÊt, b»ng c¸ch t¹o ragi÷a bÒ mÆt ma s¸t mét líp chÊt (chÊt b«i tr¬n). ChÊt b«i tr¬n cã thÓ ë d¹ng láng(dÇu nhên hay cßn gäi l dÇu nhít), d¹ng ®Æc (mì b«i tr¬n) hay ë d¹ng r¾n......Trong sè ®ã chiÕm ®a phÇn l chÊt b«i tr¬n d¹ng láng, kÕ ®Õn l chÊt b«i tr¬n d¹ng®Æc, sau cïng l d¹ng r¾n. ChÊt b«i tr¬n d¹ng n y th−êng chiÕm rÊt Ýt v chØ ¸p dôngtrong mét v i tr−êng hîp riªng biÖt nh− b«i tr¬n c¸c æ trôc cã nhiÖt ®é rÊt cao hoÆctrong ch©n kh«ng, nh÷ng n¬i n y kh«ng thÓ dïng dÇu hay mì b«i tr¬n ®−îc.BM. Läc – Hãa dÇu 1 S¶n phÈm dÇu má & Phô gia D−¬ng ViÕt C−êng - §Ó ®¶m b¶o cho dÇu b«i tr¬n cã thÓ thùc hiÖn tèt c¸c chøc n¨ng nªu trªn,dÇu b«i tr¬n ph¶i cã phÈm chÊt tèt. Cô thÓ l dÇu b«i tr¬n ph¶i cã tÝnh b¸m dÝnh tèt,ph¶i cã ®é nhít thÝch hîp, ph¶i cã ®é bÒn ho¸ häc, c¬ häc, sinh häc..., ph¶i cã ®édÉn nhiÖt tèt, kh«ng g©y ¨n mßn ho¸ häc, tÈy röa ph©n t¸n tèt c¸c cÆn, muéi... sinhra trong qu¸ tr×nh sö dông ®éng c¬, thiÕt bÞ. - ViÖc lùa chän, sö dông dÇu b«i tr¬n thÝch hîp ®ãng vai trß hÕt søc quanträng trong viÖc ®¶m b¶o cho dÇu b«i tr¬n thùc hiÖn ®−îc c¸c chøc n¨ng cña m×nhmét c¸ch tèt nhÊt. C¬ së quan träng ®Ó lùa chän dÇu b«i tr¬n thÝch hîp l dùa v onguyªn lý b«i tr¬n: + §èi víi c¸c chi tiÕt l m viÖc cã chuyÓn ®éng nhanh cÇn dïng dÇu cã ®énhít thÊp v ng−îc l¹i. + Khe hë gi÷a c¸c mÆt tiÕt l m viÖc c ng lín th× dÇu b«i tr¬n c ng cÇn cã ®énhít cao. + NhiÖt ®é l m viÖc cao th× dïng dÇu cã ®é nhít cao. + Sè vßng quay lín, ¸p suÊt trªn trôc nhá th× dïng dÇu cã ®é nhít thÊp. + ¸p suÊt trªn trôc lín, sè vßng quay nhá th× dïng dÇu cã ®é nhít cao. + Ph¹m vi thay ®æi nhiÖt ®é lín th× dïng dÇu cã tÝnh nhiÖt nhít tèt (chØ sè ®énhít cao) + M«i tr−êng l m viÖc tiÕp xóc víi kh«ng khÝ, khÝ ch¸y ë nhiÖt ®é cao th×dïng dÇu cã tÝnh chèng oxy ho¸ v chèng ¨n mßn. + M«i tr−êng l m viÖc tiÕp xóc víi n−íc v h¬i n−íc th× chän dÇu cã tÝnhchèng t¹o nhò v chèng t¹o bät. + Thêi gian sö dông dÇu l©u, chän dÇu cã tÝnh chèng oxy ho¸ tèt, tÝnh æn®Þnh cao. - Nguyªn liÖu chñ yÕu ®Ó s¶n xuÊt dÇu mì nhên l dÇu má v dÇu thùc vËt.DÇu gèc ®−îc s¶n xuÊt tõ dÇu má th«ng qua c¸c qu¸ tr×nh chÕ biÕn ®−îc gäi l dÇugèc kho¸ng v dÇu cã nguån gèc tõ thùc vËt ®−îc tæng hîp qua c¸c qu¸ tr×nh tænghîp hãa häc ®−îc gäi l dÇu gèc tæng hîp. Th nh phÇn c¬ b¶n cña dÇu b«i tr¬n ldÇu gèc v c¸c phô gia ®−îc pha trén ®Ó n©ng cao chÊt l−îng cña dÇu b«i tr¬n. B¶nchÊt cña dÇu th« v qu¸ tr×nh chÕ biÕn sÏ quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt vËt lý v ho¸ häc cñadÇu gèc t¹o th nh.1.2 DÇu gèc DÇu gèc kho¸ng ®−îc sö dông pha chÕ dÇu b«i tr¬n thÝch hîp chñ yÕu thu®−îc tõ qu¸ tr×nh ch−ng cÊt ch©n kh«ng s¶n phÈm ®¸y cña th¸p ch−ng cÊt khÝ quyÓn.DÇu gèc kho¸ng th−êng chøa c¸c lo¹i hydrocacbon sau ®©y: - Parafin m¹ch th¼ng v m¹ch nh¸nh; - Hydrocacbon no ®¬n v ®a vßng (naphten) cã cÊu tróc vßng xyclohexan g¾nBM. Läc – Hãa dÇu 2 S¶n phÈm dÇu má & Phô gia D−¬ng ViÕt C−êngvíi m¹ch nh¸nh parafin. - Hydrocacbon th¬m ®¬n vßng v ®a vßng chñ yÕu chøa c¸c m¹ch nh¸nhankyl. - C¸c hîp chÊt chøa vßng naphten, vßng th¬m v m¹ch nh¸nh ankyl trongcïng mét ph©n tö. - C¸c hîp chÊt h÷u cã chøa c¸c dÞ nguyªn tè, chñ yÕu l c¸c hîp chÊt chøal−u huúnh, oxi v v nit¬. C¸c parafin m¹ch th¼ng, d i l lo¹i s¸p r¾n nªn h m l−îng chóng trong dÇub«i tr¬n ph¶i gi¶m tíi møc tèi thiÓu, ®Æc biÖt l ®èi víi dÇu b«i tr¬n sö dông ë nhiÖt®é thÊp. Trong khi ®ã, c¸c parafin m¹ch nh¸nh l¹i l th nh phÇn rÊt tèt cho dÇu b«itr¬n v× chóng cã ®é æn ®Þnh nhiÖt v tÝnh nhiÖt nhít tèt. M¹ch nh¸nh c ng d i th×®Æc tÝnh n y c¸c thÓ hiÖn râ r ng h¬n h¬n ®èi víi c¸c parafin m¹ch nh¸nh. T−¬ng tùnh− vËy ®èi víi hydrocacbon vßng no v vßng th¬m. Cã thÓ ...