CƠ SỞ DI TRUYỀN CHỌN GIỐNG ĐỘNG VẬT part 3

3. Nghiên cứu hình thái nhiễm sắc thể động vật.Di truyền học tế bào là một lĩnh vực nghiên cứu trong đó các đặc điểm di truyền và đặc điểm phân tử của gen được nghiên cứu song song với đặc điểm tế bào học của nhiẽm sắc thể và của DNA nhiễm sắc thể, qua sử dụng kính hiển vi. Hình thái của nhiễm sắc thể được xác định qua các tiêu bản phân chia tế bào vào giai đoạn trung kỳ. Chiều dài của nhiễm sắc thể, chiều dài tương đối của cánh (vai) để xác định vị...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CƠ SỞ DI TRUYỀN CHỌN GIỐNG ĐỘNG VẬT part 3 43Hình 20. Quá trình hình thành trứng và tinh trùng ở động vật có vú 443. Nghiên cứu hình thái nhiễm sắc thể động vật. Di truyền học tế bào là một lĩnh vực nghiên cứu trong đó các đặcđiểm di truyền và đặc điểm phân tử của gen được nghiên cứu song songvới đặc điểm tế bào học của nhiẽm sắc thể và của DNA nhiễm sắc thể, quasử dụng kính hiển vi. Hình thái của nhiễm sắc thể được xác định qua các tiêu bản phânchia tế bào vào giai đoạn trung kỳ. Chiều dài của nhiễm sắc thể, chiều dàitương đối của cánh (vai) để xác định vị trí tâm động cũng như các đặcđiểm chung của gen, cấu tạo nhân con, làm thành các đặc thù của nhiễmsắc thể. Sự phát triển của phương pháp nhuộm phân hóa (hiện băng) làmhiện lên các băng chính và băng xen trên nhiễm sắc thể tế bào soma, chota khả năng xác định chính xác từng nhiễm sắc thể của cá thể.4. Morgan và thuyết di truyền nhiễm sắc thể.4.1 Sơ lược tiểu sử và công trình nghiên cứu của Morgan. Thomas Hunt Morgan là một nhà phôi thai học ở Trường Đại họcColombia (Mĩ). Ông đã chọn đối tượng nghiên cứu là ruồi dấm(Drosophila melanogaster). . Cùng nghiên cứu với Morgan có 3 nhà di truyền học nổi tiếng làC. Bridges, A.H Sturtevant và G. Muller. Nhóm nghiên cứu này đã chứngminh các nhân tố di truyền Mendel nằm trên nhiễm sắc thể. Đặc điểm của ruồi dấm: là một loại ruồi nhỏ có thân xám, mắt đỏ,thường bu vào trái cây chín. - Có chu kỳ sống ngắn: Toàn bộ quá trình từ trứng nở ra, rồi nhộngvà ruồi trưởng thành (ở 25oC) chỉ có 10 ngày, một cặp ruồi trung bình đẻra khoảng 100 ruồi con. - Các tính trạng biểu hiện rõ ràng, dễ gây đột biến, cho đến nay đãnhận được khoảng 400 đột biến khác nhau. Học thuyết di truyền nhiễm sắc thể xác nhận sự đúng đắn họcthuyết về gen của Mendel, cho thấy các gen có cơ sở vật chất, gắn chặt vớicấu trúc tế bào. Di truyền Mendel cùng với di truyền Morgan gắn chặtvới nhau và trở thành học thuyết di truyền cổ điển, di truyền Mendel -Morgan. Ông nhận được giải thưởng Nobel vào năm 1934 45 Ruồi dấm có các đặc điểm thuận lợi cho nghiên cứu di truyền. - Dễ nuôi trong môi trường nhân tạo, ít choán chổ trong phòng thí nghiệm và dễ lai giữa chúng với nhau. - Bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội, có 8 nhiễm sắc thể, ngoài ra còn có nhiễm sắc thể khổng lồ, dễ quan sát tế bào. Hình 21. T.H. Morgan (1866-1945)4. 2 Sự di truyền liên kết. Khi xét mối quan hệ giữa số lượng nhiễm sắc thể và số lượng gen,người ta thấy có sự khác nhau. Số lượng nhiễm sắc thể thì ít nhưng sốlượng gen là rất lớn, do đó trên 1 nhiễm sắc thể phải có nhiều gen. Trongquá trình phân chia tế bào các nhiễm sắc thể đi về các tế bào con hoặc cácgiao tử, các gen cùng nằm trên 1 nhiễm sắc thể sẽ đi cùng nhau, do đóchúng di truyền đồng thời với nhau hay liên kết. Sự di truyền đồng thờicủa các gen cùng nằm trên một nhiễm sắc thể được gọi là di truyền liênkết hay còn gọi là liên kết gen. Khi có di truyền liên kết thì sự phân ly củanhiều cặp gen giống như phân ly của một cặp gen.4.2.1 Liên kết hoàn của gen. Thí nghiệm của Morgan, cho lai giữa ruồi dấm thân xám, cánh dàivới ruồi thân đen, cánh ngắn, nhận được F1 thân xám, cánh dài. Đem lai phân tích ruồi đực F1 với ruồi cái lặn thuần nhận được đờicon có 2 dạng kiểu hình giống bố mẹ là thân xám, cánh dài và thân đen,cánh ngắn với tỷ lệ bằng nhau (1:1). Như vậy, kết quả lai phân tích 2 cặptính trạng trong trường hợp này giống với lai phân tích 1 cặp tính trạngtrong thí nghiệm của Mendel. 46 Hình 22. Vòng đời và bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội của ruồi giấm (Drosophila melanogaster) Hình 23. Bộ nhiễm sắc thể của ruồi giấm Sở dĩ như vậy, theo Morgan là các gen qui định các tính trạng màusắc thân và hình dạng cánh của ruồi dấm cùng nằm trên 1 nhiễm sắc thể,chúng liên kết với nhau và cùng đi về 1 giao tử trong quá trình giảm phân.Do vậy F1 chỉ cho 2 loại giao tử, chứ không phải 4 loại như trong thí 47 ...