DỤC THÚY SƠN

DỤC THÚY SƠNXuất xứ1. Tên cũ là Băng Sơn, đầu thế kỷ thứ 14, Trương Hán Siêu đổi tên thành Dục Thuý Sơn. Ngày nay gọi là núi Non Nước. Dục Thuý Sơn - 600 năm về trước nằm trên cửa biển, nay biển đã lùi xa. Núi Non Nước nằm bên bờ sông Đáy giữa thị xã Ninh Bình, là một danh lam thắng cảnh được nhiều thi sĩ vịnh cảnh đề thơ. 2. Bài "Dục Thuý Sơn" được Nguyễn Trãi viết bằng thơ ngũ ngôn bát cú, rút trong "Ức Trai thi tập". Trong bản dịch thơ, Khương...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
DỤC THÚY SƠN DỤC THÚY SƠNXuất xứ 1. Tên cũ là Băng Sơn, đầu thế kỷ thứ 14, Trương Hán Siêu đổi tên thànhDục Thuý Sơn. Ngày nay gọi là núi Non Nước. Dục Thuý Sơn - 600 năm vềtrước nằm trên cửa biển, nay biển đã lùi xa. Núi Non Nước nằm bên bờ sôngĐáy giữa thị xã Ninh Bình, là một danh lam thắng cảnh được nhiều thi sĩvịnh cảnh đề thơ. 2. Bài Dục Thuý Sơn được Nguyễn Trãi viết bằng thơ ngũ ngôn bát cú,rút trong Ức Trai thi tập. Trong bản dịch thơ, Khương Hữu Dụng vì đểhiệp vần nên đã giao hoán hai câu 3, 4. Đó là điều cần biết trước khi cảmnhận bài thơ.Chủ đề Bài thơ miêu tả núi Dục Thuý đẹp như cảnh tiên trên cửa biển, nhà thơ tớithăm núi mà nhớ tới danh sĩ Trương Hán Siêu đời Trần. Qua đó, tác giả nóilên lòng tự hào về núi sông mỹ lệ, tưởng nhớ đến công đức của tiền nhân. 1. Hai câu đề, Nguyễn Trãi giới thiệu Dục Thuý Sơn đẹp như non tiênnổi lên giữa cửa biển. Cảnh đẹp quyến rũ nên nhà thơ đã mấy phen tới thămthú. 2. Bốn câu tiếp theo trong phần thực và luận đối nhau từng cặp một.Nhà thơ tạo nên 4 hình ảnh so sánh ẩn dụ để miêu tả Dục Thuý Sơn là nontiên: Như đoá sen nổi trên mặt nước. Như cảnh tiên rơi xuống cõi trần. Bóng tháp như chiếc trâm bằng ngọc xanh. Ánh sáng trên sông nước nhưchiếc gương soi mái tóc xanh biếc. Trên núi có chùa, có tháp nên mới tả,mới so sánh với trâm ngọc, với gương soi mái tóc xanh biếc. Trâm và gươngấy là của tiên nữ nơi non tiên. Cảnh đẹp thơ mộng, thần tiên. Bút tháp tàihoa lãng mạn. Thơ hàm súc, giàu hình tượng: Liên hoan phù thủy thượng Tiên cảnh trụy trần gian Tháp ảnh trâm thanh ngọc, Ba quang kính thuý hoàn. Câu 8 có phù (nổi) câu 4 đối lại trụy (rơi xuống); câu 5 là trâm thanhngọc, câu 6 lại có kính thuý hoàn thật là tương ứng, hoà hợp. Yếu tốtưởng tượng tạo nên chất thơ tuyệt đẹp. 3. Hai câu kết thể hiện một tấm lòng đầy tình nghĩa. Hữu hoài là nhớmãi. Chỉ nhắc lại họ Trương, tước hiệu Thái bảo - một cách nói đầy kínhtrọng với Trương Hán Siêu, một danh sĩ thời Trần, người đã đổi tên núi từBăng Sơn thành Dục Thuý Sơn, đã làm bài Dục Thuý Sơn khắc thạch vàDục Thuý Sơn Linh Tế tháp kí. Nhìn bia đá phủ rêu, Nguyễn Trãi nhớ đếncông đức tiền nhân. Hai câu thơ 10 từ chứa chan cảm xúc và tình nghĩa: Hữu hoài Trương Thiếu bảo, Bi khắc tiển hoa banTổng kết Dục Thuý Sơn là một trong những bài thơ chữ Hán tuyệt bút của ỨcTrai, thuộc đề tài vịnh phong cảnh núi sông cẩm tú. Yêu thiên nhiên, yêu đấtnước, nhớ công đức người xưa là cảm hứng chủ đạo của Ức Trai. Bốn câutrong phần thực và luận là đẹp nhất, hay nhất, thể hiện cốt cách tài hoa củathi sĩ - chất tiên phong đạo cốt của Ức Trai.