GIẢM TỶ LỆ HAO HỤT LÚA SAU THU HOẠCH

Những năm gần đây tỉnh Vĩnh Long đã hình thành nhiều khu công nghiệp đã giải quyềt và thu hút nhiều lao động.Trong đó nhiều nhất là lực lượng lao động trẻ, chính vì vậy mà lực lượng lao động nông nghiệp hiện nay đang gặp khó khăn. Ở nhiều địa phương hiện nay lịch thời vụ xuống giống tập trung và đồng loạt nên lúc thu hoạch cần lực lượng lao động lớn nhứt là trong các khâu: cắt,gom bó...còn nếu như thu hoạch không kịp thời vụ sẽ gây hao hụt rất lớn nếu thu hoạch sớm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIẢM TỶ LỆ HAO HỤT LÚA SAU THU HOẠCH GIẢM TỶ LỆ HAO HỤT LÚA SAU THU HOẠCH Những năm gần đây tỉnh Vĩnh Long đã hình thành nhiều khu côngnghiệp đã giải quyềt và thu hút nhiều lao động.Trong đó nhiều nhất là lựclượng lao động trẻ, chính vì vậy mà lực lượng lao động nông nghiệp hiệnnay đang gặp khó khăn. Ở nhiều địa phương hiện nay lịch thời vụ xuốnggiống tập trung và đồng loạt nên lúc thu hoạch cần lực lượng lao động lớnnhứt là trong các khâu: cắt,gom bó...còn nếu như thu hoạch không kịp thờivụ sẽ gây hao hụt rất lớn nếu thu hoạch sớm hơn cũng hao hụt và thu hoạchtrể từ 03 đến 05 ngày lại hao hụt càng lớn hơn.Thực tế thu hoạch đúng độchín tỉ lệ hao hụt lúa ít hơn. Ở Vĩnh Long, cây lúa chiếm diện tích khá lớn so với các loại câytrồng khác (hơn 70.000 ha) và sản xuất từ 2 – 3 vụ/năm. Sản lượng hàngnăm ước tính hơn 950.000 tấn, đã đáp ứng cho tiêu dùng trong tỉnh và mộtphần để xuất khẩu . Với sản lượng trên ngoài phần thu được còn có một phần hao hụt mànông dân chưa hoặc không chú ý tới, đó là tỷ lệ thất thoát sau thu hoạch. Theo thống kê của Tiểu hợp phần xử lý sau thu hoạch: tỷ lệ thất thoátlúa sau thu hoạch (STH) ở Đồng Bằng Sông Cửu Long từ 11 – 12%, thìhàng năm ước tính khoảng 2 triệu tấn lúa hao hụt, quy ra tiền khoảng 5.200tỷ đồng/năm. Với tỷ lệ như vậy, tính ra Vĩnh Long với sản lượng thu được là950.000 tấn thì trong đó hao hụt khoảng 115 tấn lúa/năm. Số lượng thấtthoát đó phân bổ không đồng đều ở các vụ lúa như vụ Hè Thu hao hụt 14%,vụ Thu Đông là 10%, vụ Đông Xuân là 9%. Trong hao hụt 12%, phân bổ ở một số khâu sau đây: Cắt bó: 2,87%;Tuốt lúa: 1,9%; Làm khô: 2,42%; Làm sạch: 0,5%; Bảo quản, tồn trữ: 2,1%;Xay xát: 2,47% Muốn giảm tỷ lệ hao hụt từ 12% xuống 7 – 9% thì nên áp dụng nhiềubiện pháp, nhiều công việc có liên quan từ khâu cắt lúa đến khâu xây xát. Cụthể là: 1. Giảm hao hụt từ khâu cắt lúa và công lao động: Lúa khi cắt thường bị rụng và rơi xuống đất do thao tác cắt của ngườinông dân nếu cắt đúng độ chín và đủ lao động thì hao hụt ít nếu cắt lúa càngtrể hao hụt càng cao vì hiện nay lực lượng lao động trong nông nghiệp đangkhan hiếm. Để hạn chế hao hụt ở khâu này ta nên sử dụng giống xác nhậnvà: - Chọn giống lúa ít rụng hạt khi chín.(nếu để lúa quá chín thì hao hụtcàng nhiều) - Chọn giống cứng cây ít đổ ngã.(ta nên rút nước giữa vụ để tạo chocây lúa chống chịu tốt với điều kiện khắc nghiệt của môi trường -rể lúa ănsâu chống một phần khi gặp gió lớn) - Thu hoạch đúng độ chín.(khi thấy hạt lúa trên bông đã chín khoảng85% thu hoạch là tốt nhứt) - Cắt lúa nhẹ tay, để lúa nhẹ nhàng, Để khắc phục dần tình trạng laođộng thiếu ta nên sử dụng máy cắt lúa sếp dãy hay máy gặt đập liên hợp cótrên địa bàn trong tỉnh hiện nay. Do điều kiện đất đai,thời vụ ,thời tiết,Kỷ thuật canh tác…Ta nên chọnmáy móc sau cho thích hợp và chi phí thấp đồng thời giảm bớt tỉ lệ thất thoátsau thu hoạch đến mức thấp nhứt. *Trong mùa mưa: ta nên chọn máy gọn nhẹ dễ di chuyển và hoạt độngkhi làm việc trên đồng ruộng. +Máy cắt lúa xếp dãy: trên địa bàn có nhiều loại của nhiều cơ sở sảnxuất khác nhau hoạt động.nhưng qua nhiều cuộc hội thảo đánh giá thì đa sốngười dân chọn máy cắt của cơ sở chín nghĩa.Năng suất 02-03 ha/ngày. +Máy gặt đập liên hợp: chọn máy gọn nhẹ hơn hoạt động trên đất cónước: máy của Cty VINAPPRO(trọng lượng > 550 kg) hoặc chọn máy củaTrung Quốc chế tạo. (TL 500 kg).Năng suất từ 01-02 ha/ngày *Trong mùa khô (nắng): sử dụng máy xếp dãy.Năng suất từ 02-03ha/ngày; Máy gặt đập liên hợp có trọng lượng nặng hơn tháng nầy mặt đấtkhô máy hoạt động dễ dàng: Như máy cơ sở chính Nghĩa (Long an),máy cơsở Năm Sanh (Thốt Nốt Cần Thơ) năng suất từ 02-04 ha/ngày. Muốn vậy, ngoài các biện pháp nêu trên người nông dân cần phải ápdụng các biện pháp đồng bộ khác như: thủy lợi nội đồng phải hoàn chỉnhchủ động nước (rút khô ruộng trước thu hoạch để thực hiện cơ giới hoá);Bón phân cân đối chống đỗ ngã để máy cắt hoạt động dễ dàng…Từ đó kéotỷ lệ hao hụt xuống thấp là tốt nhất. 2. Gom lúa: nếu sử dụng máy gặt đập liên hợp không qua khâu gomlúa.Nếu sử dụng máy cắt xếp dãy, hay cắt thủ công thì nên gom lúa nhẹnhàng, tránh để mạnh làm lúa rụng, nên cắt, bó, gom, suốt trong vòng 1ngày, không nên phơi lúa mớ ngoài đồng đến khô vì khi bó lúa hạt sẽ dễ bịrụng hơn. 3. Suốt lúa: thông thường sử dụng thùng suốt càng ngắn thì lúa cànghao hụt nhiều (vì lúa hạt lẫn theo rơm . Hiện nay, Vĩnh Long có nhiều cơ sởđóng thùng suốt có chất lượng tốt. Để giảm thất thoát ở khâu này ta nênchọn thùng suốt có kích thước dài và người sử dụng phải biết kỹ thuật vậnhành máy nếu không lúa sẽ ra theo rơm ra ngoài (phải nạp lúa đều tay, độngcơ kéo trống đập ít nhất là 900 vòng/phút là tốt nhất). Khi bó lúa gặp mưa thìta nên dựng bó đứng lúa cho ráo nước rồi mới suốt lúa, nhưng không để quá24 giờ.Nếu sử dụng máy gặt đập liên hợp thì tỉ lệ hao hụt sẽ ít hơn (cắt ,bó,gom ,suốt) 3. Làm khô: khâu này có tỷ lệ hao hụt không thua gì so với khâu cắt(2,42%). Đa số người nông dân Vĩnh Long làm khô lúa bằng cách phơi dướiánh nắng mặt trời, còn làm khô bằng sấy thì rất ít vì nó tốn nhiều chi phí,… Nếu suốt lúa gặp trời mưa, lúa ướt không phơi được sẽ làm giảmphẩm chất hạt gạo khi xay chà: gạo bị ẩm và tỷ lệ gạo nguyên thấp. Để giảmthất thoát ở khâu này ta cần phải: - Dùng lều phơi để trãi lúa bị ướt ra, tránh để lúa lên mộng làm giảmphẩm chất lúa và gạo khi xay chà sau này. - Có điều kiện nên bán lúa ướt cho các cở sở thu mua hoặc có thể hùnvốn với nhau mua máy sấy (máy sấy chạy lũ: 2 – 4 tấn/mẻ) để sấy lúa đảmbảo được phẩm chất gạo tốt hơn. Chú ý:Trong mùa nắng(mùa khô) ta không nên phơi lúa mớ ngoàiđồng quá lâu sẽ làm ảnh hưởng chất lượng gạo khi xây chà.(gạo có tỉ l ...