Giáo án Vật lý lớp 9 : Tên bài dạy : HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.

MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: -Nhận biết được hiện tượng khúc xạ ánh sáng. –Mô tả được TN quan sát đường truyền của ánh sáng đi từ không khí sang nước và ngược lại. -Phân biệt được hiện tượng khúc xạ ánh sáng với hiện tượng phản xạ ánh sáng. -Vận dụng được kiến thức đã học để giải thích
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án Vật lý lớp 9 : Tên bài dạy : HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG. A. M ỤC TI ÊU:1. K i ến thức : -Nh ận biết đ ư ợc hiện tư ợng khúc xạ ánh s áng.–Mô tả đ ư ợc TN quan sát đ ư ờng truyền của ánh sáng đi từkhông khí sang nư ớc và ngư ợc lại.-Phân biệt đ ược hiện tư ợng khúc xạ ánh sáng với hiệntư ợng phản xạ án h sáng.-Vận dụng đ ư ợc kiến thức đ ã h ọc để giải thích một số hiệntư ợng đ ơn giản do sự đổi h ư ớng của ánh sáng khi truyềnqua m ặt phân cách giữa hai môi tr ư ờng gây n ên.2. Kĩ năng : -Bi ết nghi ên c ứu 1 hiện t ư ợng khúc xạ ánh sángbằng TN.-Bi ết t ìm ra quy lu ậ t qua m ột hiện tượng.3. Thái độ: Có tác phong nghiên cứu hiện t ượng để thu thậpthông tin. B . CHU ẨN BỊ: Đ ối với mỗi nhóm HS:-M ột b ình thu ỷ tinh bằng nhựa trong.-M ột b ình ch ứa n ước sạch.-M ột ca múc nư ớc.-M ột giá có gắn bảng kim loại s ơn đen.-M ột t ấm nhựa có gắn hai nam châm nhỏ v à có bảng vạch.-1 nguồn sáng có thể tạo đ ư ợc chùm sáng h ẹp ( có thể d ùngbút laze đ ể HS dễ quan sát tia sáng).-Mi ếng xốp phẳng, mềm có thể cắm đóng đinh đ ư ợc. -3c hiếc đinh ghim. C . PHƯƠNG PHÁP.1 Ô n : -Ôn lại định lu ật truyền thẳng của ánh sáng. -Phương pháp che khu ất.2. Bài gi ảng:-Phương pháp th ực nghiệm.-Lưu ý : TN hình 40.3 sgk độ cao của cột n ước trong b ìnhphải lớn h ơn chiều ngang của b ình đ ể tránh hiện t ư ợng phảnxạ toàn ph ần ( góc tới phải nhỏ h ơn 4 8 030 ’ ). D. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. *ỔN ĐỊNH (1phút) *H. Đ. 1: GIỚI THIỆU CH ƯƠNG TR ÌNH - ĐẶT VẤN ĐỀ.(4 phút)-Định luật truyền thẳng của -Định luật truyền thẳng củaá nh sáng đư ợc phát biểu thế á nh sáng: Trong môi trư ờng trong suốt và đ ồng tính, ánhnào? s áng truyền đi theo đ ư ờng th ẳng.-Có th ể nhận biết đ ược -Nh ận biết đ ư ờng truyền củađư ờng truyền của tia sáng tia sáng b ằng những cách:bằng những cách n ào? +Quan sát v ết của tia sáng trên màn chắn. +Quan sát bóng t ối của một vật nhỏ đặt tr ên đư ờng truyền của tia sáng (ph ươngYêu c ầu HS làm TN như pháp che khu ất).hình 40.1 nêu hi ện t ư ợng. -HS: Chi ếc đũa nh ư gãy t ừ mặt phân cách giữa hai môi-Để giải thích tại sao nh ìn trư ờng m ặc d ù đũa thẳng ởth ấy đũa bị gãy ở trong ngoài không khí.nư ớc, ta nghi ên c ứu hiệntư ợng khúc xạ ánh sáng. *H. Đ.2: TÌM HIỂU SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG TỪ KHÔNG KHÍ VÀO NƯỚC (15 phút) I. HIỆN TƯ ỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.-Yêu c ầu HS đọc v à nghiên 1 .Quan sát:c ứu mục 1 rút ra nhận xét về - Ánh sáng t ừ S đến I truyềnđư ờng truyền của tia sáng. t h ẳng.+Gi ải thích tại sao trong môi - Ánh sáng t ừ I đến K truyềntrư ờng n ư ớc không khí ánh t h ẳng.s áng truyền thẳng? - Ánh sáng đi t ừ S đến mặt+Tại sao ánh sáng bị g ãy tại p hân cách r ồi đến K bị gãymặt phân cách? N S t ại K. iI P Q 2 . K ết luận: r Tia sáng đi t ừ không khí K N s ang nư ớc thì b ị gãy khúc t ại m ặt phân cách giữa hai môi t rường. Hiện t ư ợng đó gọi l à h i ện t ượng khúc xạ ánh sáng. 3 .M ột vài khái ni ệm.-Chi ếu tia sáng SI, đánh dấu - I là đi ểm tới, SI là tia t ới .đi ểm K trên n ền, đánh dấu, - IK là tia khúc x ạ. - Đư ờng NN’ vuông gó c vớiđánh d ấu điểm I,K → nối S,I, K là đư ờng truyền ánh m ặt phân cách l à pháp tuyếns áng từ S→K t ại điểm tới.Tại sao biết tia khúc xạ IK -SIN là góc t ới, kí hiệu l à i.nằm trong mặ t ph ẳng tới? Có - KIN’ là góc khúc x ạ, kí hiệuphương án nào ki ểm tra nhận là r.định trên? -M ặt phẳng chứa tia tới SI v à p háp tuyến NN’ là mặt phẳng→GV chu ẩn kiến thức.Yêu c ầu HS vẽ lại kết luận t ới.bằng h ình vẽ. 4 . Thí nghi ệm: Hình 40.2. C1: Tia khúc xạ nằm trong N S m ặt phẳng tới. Góc khúc xạ iI P Q r K N n h ỏ h ơn góc t ới. C2 : Phương án TN: Thay đ ổi h ư ớng của tia tới, qua ...