Giáo trình Địa văn hàng hải (phần 1) - ĐH Hàng hải

Cùng tìm hiểu nội dung kiến thức trong phần 1 của giáo trình Địa văn hàng hải thông qua các chương học sau: chương 1 Những khái niệm cơ bản, chương 2 xác định phương hướng và quãng đường tàu chạy trên biển, chương 4 dự đoán đường đi của tàu, chương 5 dự đoán đường đi của tàu bằng giải tích, chương 6 xác định vị trí tàu bằng mục tiêu nhìn thấy.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Địa văn hàng hải (phần 1) - ĐH Hàng hải TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀNG HẢI VIỆT NAM KHOA ĐIỀU KHIỂN TÀU BIỂN BỘ MÔN HÀNG HẢI HỌC ĐỊA VĂN HÀNG HẢI HẢI PHÒNG - 2009 Địa văn hàng hải HÀNG HẢI ĐỊA VĂN Chương 1: Những khái niệm cơ bản §1.1: Hình dạng và kích thước Trái đất 1.1.1.Hình dạng trái đất Trái đất không phải là hình cầu mà có hình dạng mấp mô, phức tạp biến đổi theo mực nước biển gọi là Geoid. Khi không cần độ chính xác cao, coi trái đất là hình cầu. Trong các bài toàn hàng hải yêu cầu độ chính xác cao, người ta coi trái đất là hình Spheroid ( hay Elipxoid tròn xoay). 1.1.2.Kích thước trái đất + Khi coi trái đất là hình cầu, bán kính trái đất là R = 6.371.093m. + Trường hợp coi trái đất là Elipxoid, kích thước trái đất được đặc trưng bởi các thông số: PN - bán trục lớn : a - bán trục nhỏ : b a b b - Độ dẹt : f = a a2 b2 - Độ lệch tâm : e 2  a a2 1.1.3.Các hệ thống trắc đạc thế giới PS Hệ thống trắc đạc thế giới coi trái đất như một mô Hình 1.1 hình toán học để xây dựng hải đồ và giải quyết các bài toán hàng hải khác. Trong hàng hải, mô hình toán học được áp dụng là Elipxoid. Như vậy mô hình toán học Elipxoid được gọi là mốc chuẩn đo đạc. Các hệ thống trắc đạc khác nhau là các quan điểm về Elipxoid khác nhau. Thực tế, có một số mốc chuẩn cục bộ, mỗi mốc có riêng một mô hình toán học về trái đất. Mốc chuẩn cục bộ thưởng sử dụng hải đồ bao phủ tối đa là một lục địa. Các mốc chuẩn cục bộ cố gắng xây dựng mô hình toán học phù hợp với bề mặt trái đất khu vực đó nhất. + Mốc chuẩn Nga, thừa nhận năm 1946 dựa trên Elipxoid Gasopsk 1940.   a  6 . 378 . 245 m  Tr?c trái đ?t  b  6 . 356 . 863 m  1 M?c B?c M? M?c Châu Âu f  NAD-27 Postdam  244 . 9 + Mốc chuẩn Bắc Mỹ ( NAD – 27) công nhận năm Elipxoid Clarke Elipxoid qu?c t? 1927, dựa trên cơ sở Elipxoid Clarke 1886. Hình 1.2 3 Địa văn hàng hải  a  6.378.206m  b  6.356.584m  1 f   244.98 + Mốc chuẩn Châu Âu khởi đầu từ Posdam (Đức) dựa trên cơ sở Elip Hayford 1910 và được công nhận là Elipxoid quốc tế năm 1924. a =6.378.388m b = 6.356.912m f = 1/247 Do có nhiều mốc chuẩn khác nhau nên khi sử dụng hải đồ ta phải hiệu chỉnh độ sai lệch vị trí do khác hệ trắc đạc. Ngày nay, người ta xây dựng các mốc chuẩn phức tạp cố gắng làm giảm đến mức thấp nhất độ sai lệch giữa Elipxoid và Geoid trên phạm vi toàn cầu để thay thế các quan điểm cục bộ. Hệ thống trắc đạc thế giới năm 1972 (WGS – 72) Hệ thống trắc đạc thế giới năm 1984 (WGS – 84) * Hệ thống định vị toàn cầu GPS sử dụng mốc chuẩn WGS – 84. §1.2. Toạ độ của một điểm trên bề mặt trái đất . 1.2.1. Những điểm, đường, mặt phẳng chính. PN V?tuy?n + Trái đất luôn quay quanh một trục được gọi là trục trái đất hay địa trục P NPS. + Địa cực : Địa trục cắt bề mặt O trái đất tại hai điểm gọi là địa cực, địa cực bắc là PN, địa cực Nam là PS Xích đ?o + Vĩ tuyến: Giao cả mặt phẳng song song với mặt phẳng xích đạo Kinh tuy?n g?c PS Kinh tuy?n và bề mặt trái đất cho ta vòng vĩ Đ? tr?c a tuyến. Hình 1.3 + Kinh tuyến: mặt phẳng chứa PN Y địa trục giao với bề mặt trái đất cho ta vòng kinh tuyến. Một nửa vòng kinh K tuyến này giới hạn bởi 2 cực PN ,PS là M kinh tuyến. y + Kinh tuyến gốc : Năm 1884 một  90+ O hội nghị quốc tế họp ở Newyork đã H X a x công nhận kinh tuyến đi qua đài thiên b văn Greenwich( London) là ...