Giáo trình miễn dịch học ứng dụng part 8

Bất hoạt vi khuẩn, ký sinh trùng và ấu trùng của chúng. - Xoắn khuẩn mất khả năng di động khi bị kháng thể kết hợp. - Nếu bị kháng thể tác động, tốc độ nhân lên của vi khuẩn giảm đi rõ rệt hoặc mất hẳn (không tạo được khuẩn lạc trong môi trường thạch). Các quá trình trao đổi chất qua màng và chuyển hóa nội bào bị rối loạn, gián đoạn hoặc ngừng, dẫn đến làm chết vi khuẩn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình miễn dịch học ứng dụng part 8 trùc tiÕp diÖt virus mµ cã t¸c dông hÊp dÉn ®¹i thùc bµo, tÕ bµo NK ®Õn tiªu diÖt c¶ tÕ bµo nhiÔm lÉn virus bªn trong. §ã lµ c¬ chÕ “g©y ®éc tÕ bµo th«ng qua kh¸ng thÓ”. 2.3. BÊt ho¹t vi khuÈn, ký sinh trïng vµ Êu trïng cña chóng. - Xo¾n khuÈn mÊt kh¶ n¨ng di ®éng khi bÞ kh¸ng thÓ kÕt hîp. - NÕu bÞ kh¸ng thÓ t¸c ®éng, tèc ®é nh©n lªn cña vi khuÈn gi¶m ®i râ rÖt hoÆc mÊt h¼n (kh«ng t¹o ®­îc khuÈn l¹c trong m«i tr­êng th¹ch). C¸c qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt qua mµng vµ chuyÓn hãa néi bµo bÞ rèi lo¹n, gi¸n ®o¹n hoÆc ngõng, dÉn ®Õn lµm chÕt vi khuÈn. - Sù kÕt hîp kh¸ng thÓ víi vi sinh vËt lµ t¸c nh©n më mµn lµm vi khuÈn bÞ tiªu diÖt nhanh h¬n do thùc bµo, do ho¹t hãa bæ thÓ hoÆc do thuèc... - C¸c ký sinh trïng ®¬n bµo vµ mét sè ®a bµo (ký sinh trïng sèt rÐt, amip, giun chØ…) bÞ kh¸ng thÓ diÖt trùc tiÕp nh­ c¬ chÕ diÖt vi khuÈn. NhiÒu lo¹i Êu trïng cña giun s¸n bÞ IgG vµ IgA ë ruét lµm chËm hay ngõng ph¸t triÓn, tû lÖ në vµ tr­ëng thµnh gi¶m râ rÖt hoÆc chóng kh«ng thÓ th©m nhËp qua niªm m¹c ruét ®Ó vµo m¸u. IgE trong c¸c m« cã vai trß rÊt quan träng ®Ó bÊt ho¹t vµ diÖt ký sinh trïng hoÆc Êu trïng cña chóng, sù kÕt hîp cña kh¸ng thÓ nµy víi ký sinh trïng t¹o ®iÒu kiÖn cho b¹ch cÇu ­a axit vµ ®¹i thùc bµo tiªu diÖt chóng. 2.4. Chøc n¨ng tËp trung kh¸ng nguyªn B»ng c¸ch g©y tña, g©y ng­ng kÕt, kh¸ng thÓ cã vai trß lµm cho kh¸ng nguyªn tõ d¹ng ph©n t¸n trë thµnh tËp trung l¹i, do vËy nã h¹n chÕ kh¶ n¨ng lan réng cña kh¸ng nguyªn ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn quy tô c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ kh«ng ®Æc hiÖu vµo n¬i kh¸ng nguyªn tËp trung (viªm, thùc bµo, bæ thÓ …) ®Ó tiªu diÖt chóng. II PHẢN ỨNG HUYẾT THANH HỌC 1. Cơ chế chung của phản ứng kết hợp giữa kháng nguyên và kháng thể dịch thể đặc hiệu Khi kh¸ng nguyªn tiÕp xóc víi kh¸ng thÓ dÞch thÓ ®Æc hiÖu t­¬ng øng th× ph¶n øng kÕt hîp kh¸ng nguyªn - kh¸ng thÓ sÏ x¶y ra mét c¸ch ®Æc hiÖu. Cô thÓ Epitop sÏ kÕt hîp chÝnh x¸c víi Paratop vµ cßn nhê c¸c lùc liªn kÕt gi÷a kh¸ng nguyªn vµ kh¸ng thÓ: - Lùc hót tÜnh ®iÖn: Gi÷a mét nhãm chøc mang ®iÖn cña Paratop víi mét nhãm chøc mang ®iÖn kh¸c dÊu cña Epitop. VÝ dô: COO - víi NH3+ - Lùc cña cÇu nèi Hydro: Lùc t¹o ra gi÷a nguyªn tö Hydro víi O - , N - H+ víi O - hoÆc N - O---H---O N---H---N - Lùc liªn kÕt kþ n­íc Lùc t¹o ra khi hai nhãm kþ n­íc n»m gÇn nhau: Kþ n­íc - - - - - Kþ n­íc - Lùc Vander Walls: Lùc liªn kÕt gi÷a c¸c ph©n tö víi nhau Sù kÕt hîp gi÷a kh¸ng nguyªn - kh¸ng thÓ ph¶i ®­îc thùc hiÖn trong mét ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh: nhiÖt ®é, pH thÝch hîp vµ m«i tr­êng cã chÊt ®iÖn gi¶i. - KÕt qu¶ cña ph¶n øng kÕt hîp kh¸ng nguyªn - kh¸ng thÓ cã thÓ trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp quan s¸t ®­îc b»ng m¾t th­êng hoÆc b»ng kÝnh hiÓn vi. 2. Các phản ứng huyết thanh học có thể quan sát trực tiếp 2.1. Ph¶n øng ng­ng kÕt (Agglutination Test) Lµ ph¶n øng liªn kÕt c¸c tiÓu thÓ cã kÝch th­íc nhá tÝnh b»ng Micromet thµnh mét cÊu tróc lín quan s¸t ®­îc b»ng m¾t th­êng. ë ®©y kh¸ng nguyªn lµ mét cÊu phÇn n»m trªn bÒ mÆt tiÓu thÓ. 2.1.1. Nguyªn lý §èi víi kh¸ng nguyªn h÷u h×nh (x¸c vi khuÈn, tÕ bµo hång cÇu...) khi gÆp kh¸ng thÓ ®Æc - 133 - hiÖu, c¸c vi khuÈn sÏ kÕt l¹i víi nhau thµnh ®¸m lín, m¾t th­êng cã thÓ quan s¸t ®­îc. Sù ng­ng kÕt kh¸ng nguyªn - kh¸ng thÓ d­íi h×nh thøc m¹ng l­íi nhiÒu chiÒu, t¹o nªn ®¸m ng­ng kÕt, biÓu hiÖn cña nã b»ng nh÷ng ®¸m lÊm tÊm hoÆc læn nhæn nh­ nh÷ng h¹t c¸t. Kh¸ng thÓ Kh¸ng nguyªn H×nh 6.1.M« pháng m¹ng l­íi ng­ng kÕt gi÷a kh¸ng nguyªn vµ kh¸ng thÓ Víi líp kh¸ng thÓ IgM, ph¶n øng ng­ng kÕt dÔ x¶y ra h¬n v× nã cã 10 vÞ trÝ kÕt hîp víi kh¸ng nguyªn, IgG chØ cã 2 vÞ trÝ. 2.1.2. C¸c lo¹i ph¶n øng ng­ng kÕt  Ph¶n øng ng­ng kÕt nhanh trªn phiÕn kÝnh §©y lµ ph¶n øng cã tÝnh chÊt ®Þnh tÝnh. Th­êng sö dông kh¸ng nguyªn ®· biÕt ®­îc nhuém mµu ®Ó ph¸t hiÖn kh¸ng thÓ t­¬ng øng trong huyÕt thanh. Th­êng dïng ®Ó chÈn ®o¸n bÖnh truyÒn nhiÔm nh­: bÖnh th­¬ng hµn gµ (Typhus avium), CRD (Chronic respiratory disease), liªn cÇu khuÈn, ®ãng dÊu lîn, s¶y thai truyÒn nhiÔm… * C¸ch lµm: Dïng mét phiÕn kÝnh chia hai phÇn: mét bªn thÝ nghiÖm, mét bªn ®èi chøng. Bªn thÝ nghiÖm nhá mét giät huyÕt thanh cÇn chÈn ®o¸n, bªn ®èi chøng nhá 1 giät n­íc sinh lý, sau ®ã mçi bªn nhá 1 giät kh¸ng nguyªn ®· biÕt, råi trén ®Òu, 1 - 2 phót sau ®äc kÕt qu¶: Ph¶n øng d­¬ng tÝnh: kh¸ng nguyªn bÞ ng­ng kÕt thµnh tõng ®¸m lÊm tÊm trªn phiÕn kÝnh, m¾t th­êng nh×n thÊy ®­îc. Ph¶n øng ©m tÝnh: kh«ng cã hiÖn t­îng ng­ng kÕt, kh¸ng nguyªn hßa ®Òu trong hçn dÞch gièng nh­ bªn ®èi chøng. Ph¶n øng (+) ...