Giới thiệu mô hình biên soạn giáo trình tiếng Anh chuyên ngành dựa trên đường hướng hoạt động học làm trung tâm

Bài viết phân tích nhu cầu học là quan trọng, kế tiếp soạn chương trình với ý nghĩa là một nhân tố gợi ý chứ không hẳn là một bản mô tả nội dung giáo trình. Cuối cùng là mô hình của một giáo trình chuyên ngành làm ví dụ cho tính ứng dụng của đường hướng này và ý nghĩa về quan điểm đường hướng của tiếng Anh chuyên ngành.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giới thiệu mô hình biên soạn giáo trình tiếng Anh chuyên ngành dựa trên đường hướng hoạt động học làm trung tâm JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI: 10.18173/2354-1075.2015-0015 Educational Sci., 2015, Vol. 60, No. 1, pp. 123-130 This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn GIỚI THIỆU MÔ HÌNH BIÊN SOẠN GIÁO TRÌNH TIẾNG ANH CHUYÊN NGÀNH DỰA TRÊN ĐƯỜNG HƯỚNG HOẠT ĐỘNG HỌC LÀM TRUNG TÂM Trần Thị Ái Hoa Trường Cao đẳng Văn hóa, Nghệ thuật và Du lịch Nha Trang Tóm tắt. Tiếng Anh chuyên ngành được xem là một “đường hướng” hơn là một “sản phẩm”, vì dạy và học tiếng Anh chuyên ngành là cho một nhu cầu riêng biệt mà trong đó hoạt động học là một tiến trình liên quan đến nhiều yếu tố và người học đóng vai trò là người sử dụng ngôn ngữ chứ không phải chỉ là người học ngôn ngữ. Một giáo trình được soạn theo đường hướng lấy hoạt động học làm trung tâm ưu tiên lợi ích của người học sẽ đáp ứng tốt nhu cầu và năng lực của người học và yêu cầu sử dụng của xã hội. Dựa trên quan điểm của Hutchinson và Water [9], bài báo phân tích nhu cầu học là quan trọng, kế tiếp soạn chương trình với ý nghĩa là một nhân tố gợi ý chứ không hẳn là một bản mô tả nội dung giáo trình. Cuối cùng là mô hình của một giáo trình chuyên ngành làm ví dụ cho tính ứng dụng của đường hướng này và ý nghĩa về quan điểm đường hướng của tiếng Anh chuyên ngành. Từ khóa: Đường hướng, hoạt động học làm trung tâm, nhu cầu, chương trình, tài liệu. 1. Mở đầu Dạy tiếng Anh chuyên ngành khởi đầu trên thế giới vào cuối những năm 1960 và ở Việt Nam vào khoảng cuối thế kỉ 20. Đó là lúc Việt Nam bắt đầu vào thời kỳ hội nhập với toàn cầu. Đến nay, tiếng Anh đã được sử dụng rộng rãi cho những mục đích riêng biệt của từng ngành, từng lĩnh vực khi mà khoa học kĩ thuật tiên tiến và những dịch vụ cao cấp du nhập vào Việt Nam. Do vậy các nhà giáo dục trong ngành giảng dạy tiếng Anh có thêm một việc nữa đó là biên soạn giáo trình giảng dạy tiếng Anh chuyên ngành tại các trường cao đẳng và đại học. Trên thế giới đã có những tài liệu tiếng Anh chuyên ngành. Ví dụ như tài liệu tiếng Anh chuyên ngành cho ngành kĩ thuật có Bird for Power của Fitzpatrick, A. và Yates, C. St J. [1], ngành khoa học đời sống có Basic English for Science của Donovan, P. [8], ngành sinh học có Nucleus: biology của Adamson, D. và Bates, M. [3], ngành dịch vụ du lịch khách sạn nhà hàng có tài liệu Highly Recommended của Stott, T. và Revell, R [11], ngành thư kí văn phòng có English for Secretaries and Addministrators của Toselli, M. và Millan, A. M. [7], và nhiều tài liệu chuyên ngành khác nữa. Nhưng để ứng dụng vào giảng dạy trong các trường cao đẳng và đại học ở Việt Nam vẫn có nhiều bất cập và thiếu tính thực tiễn dẫn đến việc sinh viên khi học một tài liệu chuyên ngành do nước ngoài biên soạn nhận thấy khó học và không ứng dụng được khi đi làm trong thực tế. Do đó các tài liệu này hoặc không được sử dụng hết hiệu quả hoặc chỉ được dùng như sách tham khảo trong các chương trình dạy. Vậy nên việc biên soạn tài liệu giảng dạy tiếng Anh chuyên ngành luôn là mối quan tâm của các Ngày nhận bài: 3/10/2014. Ngày nhận đăng: 15/1/2015. Liên hệ: Trần Thị Ái Hoa, e-mail: aihoatiti@yahoo.com.vn. 123 Trần Thị Ái Hoa giảng viên. Để tài liệu giảng dạy tiếng Anh chuyên ngành được sử dụng hiệu quả, nó phải được thực hiện theo một đường hướng nào đó phù hợp với người học và nhu cầu sử dụng của xã hội. Xin giới thiệu đường hướng lấy hoạt động học làm trung tâm của Hutchinson và Waters [9] cho việc biên soạn giáo trình tiếng Anh chuyên ngành. 2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Đường hướng 'hoạt động học làm trung tâm' là gì? Hutchinson và Waters [9, tr. 73] đã đề nghị khi mở một khóa học tiếng Anh chuyên ngành theo đường hướng lấy việc học làm trung tâm cần các mục theo thứ tự sau: 1. Xác định và phân tích nhu cầu sử dụng ngôn ngữ (target situation). 2. Xác định và phân tích nhu cầu học (learning situation). 3. Viết chương trình (Syllabus). 4. Viết tài liệu (Materials). 5. Sử dụng tài liệu (Implementation). 6. Đánh giá kết quả của người học sau khóa học (Evaluation). Các đề mục trong danh sách trên có liên quan với nhau trong một mối tương quan khép kín và vị thế của người học được quan tâm từ lúc bắt đầu đến lúc kết thúc khóa học. Nhu cầu học của người học được phân tích để có cơ sở soạn chương trình cho tài liệu giảng dạy. Dựa trên kết quả phân tích nhu cầu, người soạn chương trình sẽ chọn hoặc biên soạn tài liệu. Sau đó dạy tài liệu và đánh giá kết quả đầu ra của người học. Sau khi đánh giá kết quả đầu ra, chỉnh sửa nếu có và xem xét lại nhu cầu để có chương trình tốt nhất. Theo Hutchinson và Waters [9] hoạt động học được xem là một quá trình mà người học sử dụng kiến thức hoặc kĩ năng đã học để diễn đạt những thông tin mới. Ở đây việc học ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh chuyên ngành nói riêng không còn được xem là một sự nhận thức mà là một sự trải nghiệm dựa trên một nền tảng kiến thức sẵn có, khả năng và động lực của người học đối với việc sử dụng ngoại ngữ chuyên ngành đó, và việc học không còn được xem là quá trình của bộ não nữa mà nó là tiến trình giải quyết sự thương thuyết giữa cá nhân và xã hội. Xã hội đặt ra nhu cầu và cá nhân cần đáp ứng tốt nhất nhu cầu của xã hội. Thật ra, đường hướng hoạt động học làm trung tâm là sự kết hợp của hai đường hướng: Ngôn ngữ làm trung tâm (language-centred approach) và Kĩ năng làm trung tâm (Skills-centred approach). Theo đường hướng ngôn ngữ làm trung tâm, người soạn giáo trình quan tâm đến phạm vi ngôn ngữ của người học (Learner) và nhấn mạnh vào phân tích nh ...