Hình thành và phát huy kĩ năng thực hiện sử dụng thí nghiệm trong dạy học cho sinh viên sư phạm Vật lí

Bài viết trình bày có hệ thống những kĩ năng cần thiết của người giáo viên Vật lý và chia sẻ một số biện pháp rèn luyện thông qua các hoạt động dạy học học phần: thí nghiệm Vật lý phổ thông, nghiệp vụ sư phạm, cũng như đưa ra nhiều hình thức tương tác khác nhau nhằm tạo điều kiện cho sinh viên phát huy tối đa kỹ năng "thực hiện sử dụng thí nghiệm" của mình, góp phần nâng cao chất lượng dạy học Vật lý ở nhà trường phổ thông sau này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hình thành và phát huy kĩ năng thực hiện sử dụng thí nghiệm trong dạy học cho sinh viên sư phạm Vật líDieãn ñaøn trao ñoåi71HÌNH THÀNH VÀ PHÁT HUY KỸ NĂNG THỰC HIỆN SỬ DỤNGTHÍ NGHIỆM TRONG DẠY HỌC CHO SINH VIÊN SƯ PHẠM VẬT LÝThS. Nguyễn Thanh Nguyên*Toùm taétKó naêng söû duïng thí nghieäm trong daïy hoïc vaät lyù, kó naêng ñaëc thuø cuûa ngöôøi giaùo vieân vaät lyù caànñöôïc boài döôõng, reøn luyeän cho sinh vieân Sö phaïm Vaät lyù. Neáu taïo ñöôïc moâi tröôøng, cô cheá vaø nhöõnghình thöùc reøn luyeän phuø hôïp seõ taïo ñöôïc ñoäng cô tích cöïc cho sinh vieân trong quaù trình ñaøo taïo. Baøivieát trình baøy coù heä thoáng nhöõng kó naêng caàn thieát cuûa ngöôøi giaùo vieân vaät lyù vaø chia seû moät soá bieänphaùp reøn luyeän thoâng qua caùc hoaït ñoäng daïy hoïc hoïc phaàn: Thí nghieäm vaät lyù phoå thoâng, Nghieäp vuïsö phaïm, cuõng nhö ñöa ra nhieàu hình thöùc töông taùc khaùc nhau nhaèm taïo ñieàu kieän cho sinh vieân phaùthuy toái ña kó naêng “thöïc hieän söû duïng thí nghieäm”cuûa mình, goùp phaàn naâng cao chaát löôïng daïy hoïcvaät lyù ôû nhaø tröôøng phoå thoâng sau naøy.AbstractLaboratory skills in teaching physics are parTícularly necessary and considered as a specific skillof physics lecturers which needs to be enhanced in order to train physics pedagogy students. A reasonable environment, mechanism and form of discipline will create positive incentives for these studentsin the training process. The paper will raise a set of necessary skills for physics teachers and sharesome physical training methods through module teaching activities such as ordinary physical experiment, pedagogical training ... as well as offer many different forms of interaction in order to facilitatestudents to maximize their laboratory skills, increasing the quality of teaching physics at schools.1. Ñaët vaán ñeàTrong quaù trình ñaøo taïo giaùo vieân Vaät lyù (GVVL), beân caïnh vieäc trang bò heä thoáng kó naêng daïyhoïc ñaùp öùng muïc tieâu ñeà ra thì sinh vieân (SV) coøn ñöôïc hình thaønh vaø phaùt huy kó naêng söû duïng thínghieäm (TN) trong daïy hoïc-moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng goùp phaàn thaønh coâng trong quaù trìnhdaïy hoïc vaät lyù (VL) ôû tröôøng phoå thoâng. Bôûi thöïc teá, vieäc daïy hoïc thöïc nghieäm VL ôû tröôøng phoåthoâng coøn nhieàu haïn cheá, moät trong nhöõng nguyeân nhaân laø do ngöôøi giaùo vieân chöa trang bò ñaày ñuûcho mình heä thoáng kó naêng TN caàn thieát. Vì vaäy, laøm theá naøo ñeå boài döôõng vaø phaùt trieån nhöõng kónaêng ñoù cho SV laø vaán ñeà ñang ñöôïc quan taâm trong ngaønh giaùo duïc, chuû yeáu nhöõng nôi tröïc tieápñaøo taïo ñoäi nguõ GVVL.2 Noäi dung2.1. Heä thoáng caùc kó naêng caàn thieát ñeå toå chöùc hoaït ñoäng daïy hoïc vaät lyù cuûa ngöôøi GVVL ôûtröôøng phoå thoângÔÛ baäc Ñaïi hoïc, nhaø tröôøng caàn trang bò cho SV nhöõng kó naêng, kó xaûo vaän duïng tri thöùc khoa hoïcvaøo ngheà nghieäp cuõng nhö vaøo ñôøi soáng thöïc teá, nhöõng kó naêng, kó xaûo lieân quan tôùi phöông phaùpnhaän thöùc khoa hoïc, phöông phaùp töï hoïc vaø nghieân cöùu khoa hoïc phuïc vuï cho ngaønh ngheà. Ñoái vôùingaønh Sö phaïm Vaät lyù, heä thoáng caùc kó naêng, kó xaûo bao goàm:2.1.1. Kó naêng, kó xaûo cô baûn veà daïy hoïc* Kó naêng, kó xaûo giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà cô baûn ôû möùc ñoä phoå thoâng thuoäc noäi boä khoa hoïc côbaûn laø cô sôû cuûa moân hoïc maø ngöôøi GV ñaûm nhaän giaûng daïy ôû tröôøng phoå thoâng.* Kó naêng, kó xaûo thieát keá keá hoaïch daïy hoïc-giaùo duïc, toå chöùc hoaït ñoäng daïy hoïc-giaùo duïc, kieåmtra ñaùnh giaù keát quaû daïy hoïc-giaùo duïc, quaûn lyù hoaït ñoäng daïy hoïc-giaùo duïc trong nhaø tröôøng.*Tröôøng Ñaïi hoïc Ñoàng ThaùpSoá 8, thaùng 3/20137172Dieãn ñaøn trao ñoåi2.1.2. Kó naêng thöïc haønh-thí nghieäm vaät lyùTrong quaù trình thöïc haønh, ñeå hoaøn thaønh moät baøi thí nghieäm vaät lyù, SV caàn ñöôïc hình thaønh heäthoáng caáu truùc kó naêng nhö sau:a. Kó naêng xaùc ñònh nhanh choùng muïc ñích, tieán trình moät baøi thí nghieämBaát cöù thí nghieäm thöïc haønh vaät lyù naøo cuõng ñeàu coù muïc ñích cuûa noù. Vaäy coù theå hieåu muïc ñíchthí nghieäm laø nhöõng vaán ñeà khoa hoïc caàn nghieân cöùu, ñöôïc ñaët ra vaø phaûi ñöôïc giaûi quyeát sau khilaøm TN.Caên cöù vaøo muïc ñích, ngöôøi ta chia vaán ñeà nghieân cöùu thaønh nhöõng phaàn nhoû ñeå giaûi quyeát theotöøng böôùc hôïp lyù, ñoù laø tieán trình cuûa baøi TN.b. Kó naêng tìm hieåu caùc duïng cuï, thieát bò thí nghieämÑeå tieán haønh moät baøi TN, tröôùc tieân phaûi coù nhöõng duïng cuï, thieát bò TN. Nhöõng duïng cuï vaø thieátbò caàn phuø hôïp muïc ñích, noäi dung baøi TN, phaûi ñaûm baûo hoaït ñoäng toát thì môùi ñaûm baûo söï thaønhcoâng cuûa TN.Vieäc söû duïng ñöôïc caùc duïng cuï, thieát bò TN ñoøi hoûi SV phaûi hieåu kyõ caùc duïng cuï, thieát bò ñoù veàmoïi maët.* Nhöõng thao taùc taïo neân haønh ñoäng ñeå SV hieåu kó caùc duïng cuï, thieát bò TN:- Nhaän bieát ñöôïc hình d ...