James Buchanan Duke

Doris Duke và Barbara Hutton là hai thiếu nữ Mỹ nổi danh khắp thế giới. Nhưng ta thử hỏi: tên tuổi của họ có được báo chí mọi nước nhắc nhở tới nhiều như vậy không nếu họ không được hưởng gia tài hằng tỉ bạc của ông, cha? Do cái gì mà có gia tài kếch xù nó đã làm cho Doris Duke thành một người kế thừa giàu nhất thế giới? Thưa bạn, do khói ạ, do khói thuốc lá. Lịch sử gia tài đó bắt đầu từ hồi nội chiến ở Hoa Kỳ. Hồi đó miền Nam...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
James Buchanan Duke 40 Gương Thành Công James Buchanan Duke Doris Duke và Barbara Hutton là hai thiếu nữ Mỹ nổi danh khắp thếgiới. Nhưng ta thử hỏi: tên tuổi của họ có được báo chí mọi nước nhắc nhởtới nhiều như vậy không nếu họ không được hưởng gia tài hằng tỉ bạc củaông, cha? Do cái gì mà có gia tài kếch xù nó đã làm cho Doris Duke thànhmột người kế thừa giàu nhất thế giới? Thưa bạn, do khói ạ, do khói thuốc lá.Lịch sử gia tài đó bắt đầu từ hồi nội chiến ở Hoa Kỳ. Hồi đó miền Nam trảiqua những ngày ả m đạm vì bị quân đội tàn phá, đồng ruộng cháy khô và bỏhoang. Cảnh điêu linh thực không tưởng tượng được. Dân chúng phải luộchột cây lật và hột bông vải để thay cà phê, và nấu lá dâu tây thay trà. Nền đấtnện của các nhà tranh dính mở heo mà người ta cũng lượm lên, nấu để ăn vìtrong mở còn chút muối. Washington Duke, ông nội của thiếu nữ giàu nhấtthế giới ngày nay, hồi đó chiến đấu ở Richmond, thuộc quyền chỉ huy củađại tướng Lee, sau bị nhốt trong khám Libby. Sau khi đại tướng Lee đầuhàng, ông về trại ruộng ở Durham, bắc Caroline. Chính phủ liên bang phương Nam cho ông một cặp la đui, già, chỉchờ chết, và ông bán lại phiếu quốc trái năm Mỹ kim cho một người línhtheo phương Bắc, được nửa Mỹ kim. Đó, tất cả gia tài của ông chỉ có vậy: năm cắc, một cặp la đui, vàibộ cương và hai đứa con mồi côi mẹ. Quân đội phương Nam cũng nhưng phương Bắc đều tàn phá xứsở, trong đồng có gì ăn được là những đội lính đói lượm hết, chỉ để lại vàigốc thuốc lá xanh. Cho nên ông và hai người con là Buck và Ben đ ànhđi hái thuốc lá phơi khô đập sơ sơ thồn vào bao, chở trong một chiếc xe cómui vải, thắng cặp la đui vào xe, rồi đi chinh phục thế giới, và lạ nhất là bọnhọ chinh phục được đế quốc thuốc lá, một đế quốc sau này chế ngự khắp địacầu. Ngồi trong chiếc xe mui vải do la kéo đó, họ tiến về phương Nam,miền mà thuốc lá rất hiếm. Họ đổi thuốc lá lấy mở heo và bông vải. Ban đêm họ ngừng xe, cắm trại bên lề đường cái, chiên mở heo với khoai lang, ănxong ngủ ngay giữa trời. Như vậy thích hơn là đi hái thuốc lá, cho nên họquyết định bỏ nghề trồng thuốc lá mà xoay qua nghề bán thuốc hút. Nhưng chẳng bao lâu họ đụng đầu với một sự cạnh tranh tàn nhẫn.Hằng trăm hãng làm thuốc rời bán cho những người hút ống điếu, mà nhữnghãng đó giàu có, cơ sở vững vàng. James Buchaman Duke, người tạo ra giatài của họ Duke và là ông thân của cô Doris Duke, hiểu rằng phải làm cái gìmới và làm ngay, nếu không thì nguy, Và ông nẩy ra một ý nó đem cho ôngtrăm triệu Mỹ kim. Ông quyết định chế thuốc vấn. Bây giờ chúng ta cho ýđó không có gì đặc biệt vì mỗi năm dân Mỹ hút tới một trăm hai mươi lăm t ỉđiếu thuốc; nhưng năm 1881 thì đó là một ý cách mạng. Tôi vẫn biết ngườiNga và người Thổ đã hút thuốc vấn từ mấy đời rồi mà lính Anh đánh trậnCrimée về có đem theo thứ thuốc vấn đó nhưng ở châu Mỹ tới năm 1867vẫn chưa có thuốc vấn mà châu Mỹ là nơi sản xuất thuốc lá cho khắp thếgiới. Khi Buck Duke khởi sự thì thuốc lá đều vấn tay. Sau ông chế ramột cái máy làm cho năng suất tăng từ hai ngàn rưỡi điếu lên tới một triệuđiếu mỗi ngày. Chính ông kiếm ra cách gói thành hộp. Bạn nào đã thấynhững hộp thuốc Meccas, Zinas, Sweet Caporal hay Turkish Trophies, chắccòn nhớ kiểu hộp bằng giấy dầy có ngăn kéo ra đẩy vô được ấy mà chínhông đã vẽ ra. Nhờ vậy xí nghiệp của ông phát triển mau, và khi chính phủ hạthuế thuốc lá xuống thì ông hạ giá bán xuống một nửa, làm thị trường ngậpnhững bao thuốc năm xu, và các nhà cạnh tranh với ông phải nhào hết. Rồi ông đi kiếm những thế giới khác để chinh phục. Năm ông tớiNữu Ước để lập xưởng mới, ông mới hai mươi bảy tuổi. Luôn luôn ông tựnhủ: Rockefeller đã thành công được như vậy nhờ dầu lửa, thì tại sao bánthuốc lá lại không thành công được như ông ấy. Nghĩ vậy, lời được bao nhiêu ông đập hết vào vốn nhưRockefeller. Kiếm được mỗi năm năm chục ngàn Mỹ kim rồi chứ, mà ôngsống trong một phòng hẹp, cơm thì ăn tiệm. Nhưng cái con người mỗi bữacơm không dám tiêu năm cắc ấy lại dám cho đại diện đi khắp thế giới. Ônglàm tối tăm mặt mũi ở hãng. Sáng tới sớm, tối về trễ, kiểm soát lại mọi côngviệc chế tạo từ khi thuốc còn là lá tới khi thuốc cho vào bao. Khi chết, ông có trăm lẻ một triệu Mỹ kim và ông thường đánh cárằng không có ai làm cho nhiều người thành triệu phú bằng ông. Hồi nhỏông chỉ được đi học có bốn, năm năm. Có lần ông nói đ ùa rằng:Sự học cầncho các giáo sĩ hay các luật sư chứ có ích lợi gì cho tôi đâu?Trong nghề kinhdoanh, không cần phải thông minh hơn người. Đây, ông giảng nguyên do tại sao ông thành công tôi chép đúnglời ông: Tôi thành công trong công việc làm ăn không phải vì tôi có khiếuhơn phần đông những người không thành công, mà vì tôi đã đem hết sức rahăng hái làm. Tôi biết nhiều người đã t ...