Khái quát về chính quyền Mỹ - Chương 6: NHỮNG QUYẾT ĐỊNH QUAN TRỌNG CỦA TÒA ÁN TỐI CAO

“Tòa nghiêng mình trước những bài học của kinh nghiệm và sức mạnh của lập luận chặt chẽ, thừa nhận rằng tiến trình xét xử và sai lầm, có ích biết bao trong các môn khoa học tự nhiên, cũng thích hợp cả trong chức năng tư pháp" - Louis D.Brandeis, Phó chánh án Tòa án Tối cao Hợp chúng quốc, vụ Burnet kiện Công ty Coronado Oil and Gas, 1932...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khái quát về chính quyền Mỹ - Chương 6:NHỮNG QUYẾT ĐỊNH QUAN TRỌNG CỦA TÒA ÁN TỐI CAOKhái quát về chính quyền MỹChương 6: NHỮNG QUYẾT ĐỊNH QUANTRỌNG CỦA TÒA ÁN TỐI CAO“Tòa nghiêng mình trước những bài học của kinhnghiệm và sức mạnh của lập luận chặt chẽ, thừa nhậnrằng tiến trình xét xử và sai lầm, có ích biết bao trongcác môn khoa học tự nhiên, cũng thích hợp cả trongchức năng tư pháp- Louis D.Brandeis, Phó chánh án Tòa án Tối caoHợp chúng quốc,vụ Burnet kiện Công ty Coronado Oil and Gas, 1932Kể từ ngày Tòa án Tối cao Hợp chúng quốc họp lầnđầu năm 1790 đến nay, Tòa đã bày tỏ hàng nghìn ýkiến về mọi vấn đề, từ quyền lực của chính quyềnđến các quyền công dân và tự do báo chí. Tuy rằngnhiều trong số những quyết định ít được biết đến và ítđược quảng đại công chúng quan tâm, song có một sốquyết định nổi bật lên do tác động mà chúng đã cóđối với lịch sử nước Mỹ. Dưới đây tóm tắt một số vụquan trọng nhất.Vụ Marbury kiện Madison (1803)Thường được coi là quyết định quan trọng nhất tronglịch sử của Tòa án Tối cao, vụ Marbury kiện Madisonlập nên một nguyên tắc giám sát tư pháp và quyềnlực của Tòa trong việc xác định tính hợp hiến của cáchành vi lập pháp và hành pháp.Vụ này sinh ra từ một cuộc tranh cãi chính trị diễn rasau cuộc bầu cử tổng thống năm 1800, trong đóThomas Jefferson, một người Dân chủ - Cộng hòa, đãđánh bại tổng thống đương nhiệm John Adams, mộtngười chủ trương chế độ liên bang. Trong nhữngngày cuối cùng của chính quyền Adams, Quốc hộidưới sự khống chế của phái Liên bang đã lập ra mộtsố chức vụ tư pháp, trong đó có 42 thẩm phán hòagiải cho quận Columbia. Thượng viện đã phê chuẩnviệc bổ nhiệm này, tổng thống đã ký và trách nhiệmcủa quốc vụ khanh là đóng dấu và trao những quyếtđịnh. Trong lúc vội vã vào những phút cuối cùng,quốc vụ khanh sắp mãn nhiệm quên trao quyết địnhcho 4 thẩm phán, trong đó có William Marbury.Quốc vụ khanh mới dưới quyền của Tổng thốngJefferson là James Madison không chịu trao nhữngquyết định đó vì chính quyền mới tức giận phái Liênbang đã tìm cách gài người của đảng họ vào trongngành tư pháp. Marbury đã khởi kiện tại Tòa án Tốicao đòi Madison phải trao quyết định cho mình.Nếu như Tòa đứng về phía Marbury, Madison có thểvẫn không chịu trao quyết định và Tòa không có cáchnào làm cho lệnh của mình được thi hành. Nếu Tòaxử trái với yêu cầu của Marbury thì Tòa có nguy cơnhượng quyền tư pháp cho người của phái Jeffersonbằng cách để cho họ được phép khước từ Marburychức vụ mà ông được quyền nhận theo pháp lý.Chánh án Tòa án Tối cao John Marshall đã giải quyếtthế khó xử này bằng quyết định cho rằng Tòa án Tốicao không có thẩm quyền hành động trong vụ này.Marshall phát biểu rằng Chương 13 của Luật Tưpháp, đạo luật đã trao quyền cho Tòa án Tối cao, làkhông hợp hiến vì nó đã mở rộng phạm vi tài phánnguyên thủy của Tòa từ phạm vi tài phán đã đượcchính Hiến pháp xác định. Bằng quyết định khôngđưa ra quyết định trong vụ này, Tòa án Tối cao đãbảo đảm an toàn cho vị trí của mình là trọng tài cuốicùng của luật pháp.Vụ Gibbons kiện Ogden (1824)Chính quyền đầu tiên của Hợp chúng quốc theo Điềulệ Liên bang non yếu một phần bởi nó không cóquyền điều hành nền kinh tế của đất nước mới này,trong đó có luồng thương mại giữa các bang. Hiếnpháp trao cho Quốc hội Hợp chúng quốc quyền điềuhành thương mại... giữa nhiều bang... nhưng quyềnnày thường hay bị các bang thách thức khi họ cảnhbáo rằng họ muốn giữ lại quyền kiểm soát đối với cácvấn đề kinh tế.Những năm đầu thế kỷ XIX, bang New York thôngqua một đạo luật yêu cầu những người lái tàu thủy đilại giữa New York và New Jersey phải có giấy phépcủa New York. Aaron Ogden đã có một giấy phépnhư vậy, còn Thomas Gibbons thì không. Khi Ogdenbiết được rằng Gibbons cạnh tranh với mình màkhông có giấy phép của New York thì Ogden khởikiện để chặn tay Gibbons.Gibbons có giấy phép liên bang để đi lại trên vùngven biển theo Điều luật Ven biển năm 1793, nhưngtòa án bang New York lại đồng ý với Ogden làGibbons đã vi phạm luật pháp vì không có giấy phépcủa bang New York. Khi Gibbons đưa vấn đề này raTòa án Tối cao thì các thẩm phán phê phán luật củaNew York là không hợp hiến vì nó xâm phạm đếnquyền của Quốc hội Hợp chúng quốc được điều hànhthương mại. Tòa phán quyết: “ Từ ngữ điều hànhbản chất nó hàm nghĩa có toàn quyền đối với vấn đềđược điều hành. Nó nhất thiết loại trừ hành động củatất cả những ai khác thực hiện cũng hoạt động ấy đốivới cũng vấn đề ấy.Vụ Dred Scott kiện sandford (1857)Dred Scott là một nô lệ mà ông chủ, John Emerson,đã đưa anh từ Missouri, một bang cho phép tồn tạichế độ nô lệ, đến bang Illinois, nơi chế độ nô lệ bịngăn cấm. Nhiều năm sau, Scott trở lại Missouri cùngvới Emerson. Scott tin rằng do anh ta đã sống tại mộtbang tự do, anh ta không còn bị coi là nô lệ nữa.Emerson chết năm 1843, và 3 năm sau, Scott kiện bàquả phụ Emerson để đòi tự do cho mình. Scott đãthắng kiện tại một tòa án ở ...