Một số quan điểm về đụng độ, đối thoại và hợp tác giữa các nền văn hóa, văn minh

Bài viết làm rõ xu hướng nghiên cứu một số quan điểm về đụng độ, đối thoại và hợp tác giữa các nền văn hóa, văn minh thông qua những tác giả tiêu biểu nhất cho đến thời điểm hiện tại.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số quan điểm về đụng độ, đối thoại và hợp tác giữa các nền văn hóa, văn minhMéT Sè quan ®iÓm VÒ §ôNG §é, §èI THO¹I vµ HîP T¸C GI÷A C¸C NÒN v¨n hãa, v¨n minh Bïi Minh Ph−îng(*)Qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ ®ang lµm cho mèi quan hÖ cña c¸c nÒn v¨n minh nguån gèc cña c¸c xung ®ét sÏ lµ v¨n ho¸. “Sù ®ông ®é gi÷a c¸c nÒn v¨n minhtrªn thÕ giíi phøc t¹p h¬n bao giê hÕt. sÏ trë thµnh nh©n tè chi phèi chÝnh trÞCòng tõ ®ã c¸c quan ®iÓm vÒ ®ông ®é, thÕ giíi. Ranh giíi gi÷a c¸c nÒn v¨n®èi tho¹i hay hîp t¸c gi÷a c¸c nÒn v¨n minh sÏ lµ chiÕn tuyÕn t−¬ng lai” (8,minh cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn në ré vµ tr.8). ∗theo nhiÒu khuynh h−íng kh¸c nhau. MÊu chèt trong luËn thuyÕt cñaC¸c cuéc bµn th¶o vÒ mèi quan hÖ gi÷a Huntington lµ t«n gi¸o - ®iÓm kh¸c biÖtc¸c nÒn v¨n minh ®· vµ ®ang lµ chñ ®Ò lín nhÊt gi÷a c¸c nÒn v¨n minh. V¨ng©y nhiÒu tranh c·i. TÊt nhiªn, nh÷ng minh theo quan niÖm cña «ng lµ sùquan ®iÓm kh¸c nhau vÉn t×m ®−îc cho kh¸c nhau vÒ gi¸ trÞ vµ niÒm tin.m×nh mét chç dùa ®Ó tån t¹i. Bµi viÕt Cïng chung mét dßng ch¶y “®ônglµm râ c¸c xu h−íng nghiªn cøu trªn ®é v¨n minh kh«ng thÓ hoµ gi¶i” xuÊtth«ng qua nh÷ng t¸c gi¶ tiªu biÓu nhÊt hiÖn hai nh¸nh kh¸c nhau. Mét nh¸nh,cho ®Õn thêi ®iÓm hiÖn t¹i. chñ yÕu cña c¸c t¸c gi¶ ph−¬ng T©y võa 1. Ngµy nay, nh÷ng nghiªn cøu vÒ quan niÖm ®ông ®é v¨n minh lµ kh«ngc¸c nÒn v¨n minh ®ang tËp trung lµm râ thÓ hoµ gi¶i nh−ng cho r»ng cuèi cïngmèi quan hÖ gi÷a sù kh¸c biÖt, thËm chÝ nÒn v¨n minh ph−¬ng T©y víi nhiÒu −u®ông ®é gi÷a c¸c nÒn v¨n minh vµ xung thÕ h¬n, nhiÒu tiÒm lùc h¬n sÏ th¾ng vµ®ét vµ chiÕn tranh cña c¸c quèc gia – trë thµnh nÒn v¨n minh phæ qu¸t. §iÓnd©n téc. Cuéc tranh c·i vÒ vÊn ®Ò nµy h×nh cho khuynh h−íng nµy cã Francisthùc sù bïng næ vµo n¨m 1993 sau bµi Fukuyama (xem: 1). Còng cã khuynhviÕt “Sù ®ông ®é cña c¸c nÒn v¨n minh” h−íng nh− vËy, nh−ng Ýt mang mµu s¾ccña S. Huntington trªn t¹p chÝ Foreign chÝnh trÞ h¬n lµ Ronald Inglehart víiAffairs (xem: 8). Huntington ®· kh¼ng cuèn s¸ch vÒ “HiÖn ®¹i ho¸ vµ hËu hiÖn®Þnh, nguån gèc c¬ b¶n cña c¸c xung ®ét ®¹i ho¸. Thay ®æi v¨n ho¸, kinh tÕ vµtrªn thÕ giíi nµy, tõ khi chiÕn tranh chÝnh trÞ ë 43 x· héi (1999)” vµ bµi viÕtl¹nh kÕt thóc, sÏ kh«ng cßn lµ hÖ t−t−ëng hay kinh tÕ n÷a. Ranh giíi quanträng nhÊt chia rÏ loµi ng−êi vµ lµ (∗) ThS., ViÖn Th«ng tin KHXH.Mét sè quan ®iÓm vÒ… 43“Sù ®ông ®é cña c¸c nÒn v¨n minh hay nh©n cña sù ®ông ®é gi÷a c¸c nÒn v¨nlµ hiÖn ®¹i ho¸ v¨n ho¸ thÕ giíi”. minh, nh− gi÷a nÒn v¨n minh ph−¬ng T©y vµ thÕ giíi Håi gi¸o kh«ng ph¶i lµ 2. Mét nhãm t¸c gi¶ thø hai bµn ®Õn d©n chñ mµ lµ giíi tÝnh; gi÷a ph−¬ng®ông ®é v¨n minh d−íi khÝa c¹nh tè c¸o §«ng vµ ph−¬ng T©y kh«ng chØ lµ kh¸cb¸ quyÒn v¨n ho¸ hay cßn gäi lµ chñ biÖt vÒ v¨n ho¸ mµ cßn cã nguyªn nh©nnghÜa ®Õ quèc v¨n ho¸ cña c¸c n−íc lín, tõ kinh tÕ, chÝnh trÞ; sù ®ông ®é kh«ng®Æc biÖt lµ Mü vµ c¸c n−íc ph−¬ng T©y. chØ gi÷a c¸c nÒn v¨n minh mµ cßn trongC¸c t¸c gi¶ nµy nhËn thÊy trong t×nh néi bé cña mét nÒn v¨n minh; thùc chÊth×nh cña toµn cÇu ho¸ hiÖn nay, c¸c cña sù ®ông ®é lµ xung ®ét gi÷a c¸c nÒnn−íc lín ®ang dùa vµo søc m¹nh kinh v¨n minh x−a vµ nay, tøc xung ®ét cñatÕ, chÝnh trÞ, qu©n sù cña m×nh vµ c¶ v¨n minh n«ng nghiÖp víi v¨n minhsøc m¹nh mÒm lµ nh÷ng ho¹t ®éng v¨n c«ng nghiÖp vµ ®−a toµn cÇu ho¸ ®Õnho¸ ®ang ®−îc hç trî b»ng ®iÒu kiÖn vËt kÕt qu¶ lµ nÒn v¨n minh c«ng nghiÖp sÏchÊt ®Ó më réng vµ kh¼ng ®Þnh tÝnh −u thay thÕ nÒn v¨n minh n«ng nghiÖp,viÖt cña nÒn v¨n minh ph−¬ng T©y. v.v...§ông ®é v¨n minh ë ®©y ®−îc gi¶i quyÕttheo kiÓu kÎ m¹nh sÏ th¾ng, dÉn ®Õn sù Cã thÓ thÊy, chÝnh Huntington ®·suy yÕu råi tiªu vong cña c¸c nÒn v¨n kh¬i lªn ngän löa nghiªn cøu vÒ mèiminh kh¸c. Tiªu biÓu cho xu h−íng nµy qua ...