Mức độ khuyết tật trí tuệ của học sinh lớp giáo dục đặc biệt tại trường Tiểu học Ngự Bình – Thành phố Huế

Bài viết Mức độ khuyết tật trí tuệ của học sinh lớp giáo dục đặc biệt tại trường Tiểu học Ngự Bình – Thành phố Huế trình bày: Quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ khuyết tật trí tuệ (KTTT) muốn đạt chất lượng và hiệu quả cao phải bắt đầu trước hết từ công tác chẩn đoán, đánh giá mức độ KTTT,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mức độ khuyết tật trí tuệ của học sinh lớp giáo dục đặc biệt tại trường Tiểu học Ngự Bình – Thành phố HuếMỨC ĐỘ KHUYẾT TẬT TRÍ TUỆ CỦA HỌC SINH LỚP GIÁO DỤCĐẶC BIỆT TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC NGỰ BÌNH – THÀNH PHỐ HUẾNGUYỄN TUẤN VĨNH – PHẠM THỊ QUỲNH NITrường Đại học sư phạm – Đại học HuếTóm tắt: Quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ khuyết tật trí tuệ (KTTT) muốnđạt chất lượng và hiệu quả cao phải bắt đầu trước hết từ công tác chẩn đoán,đánh giá mức độ KTTT. Kết quả của công tác này sẽ cung cấp những thông tinquan trọng cho việc xây dựng và thực hiện kế hoạch giáo dục cá nhân(KHGDCN) phù hợp và khả thi. Trong bài viết này, chúng tôi giới thiệu kếtquả chẩn đoán, đánh giá mức độ KTTT của học sinh (HS) lớp giáo dục đặcbiệt (GDĐB) tại Trường Tiểu học Ngự Bình, thành phố Huế, làm cơ sở để xâydựng KHGDCN cho mỗi em.1. ĐẶT VẤN ĐỀKTTT là một trong những loại khuyết tật tâm thể khó khăn và phức tạp nhất. Mỗi trẻKTTT cho dù cùng loại và cùng mức độ là một cá nhân mang tính cá biệt hoá cao vềđặc điểm khuyết tật và nhu cầu phát triển. Theo đó, GDĐB trẻ KTTT cũng là một quátrình giáo dục khó khăn và phức tạp nhất. Để quá trình này đảm bảo tính khoa học, hiệuquả và toàn diện, đòi hỏi phải bắt đầu từ việc chẩn đoán, đánh giá mức độ KTTT của trẻbao gồm chẩn đoán mức độ phát triển trí tuệ, hành vi thích ứng (HVTƯ), những rối loạnvề thể chất, tinh thần khác và những vấn đề có liên quan từ gia đình, nhà trường, môitrường sống… Kết quả của công tác chẩn đoán, đánh giá này sẽ cung cấp những thôngtin hữu ích và đầy đủ làm cơ sở đề ra các biện pháp chăm sóc và giáo dục phù hợp vàkhả thi.Lớp GDĐB tại Trường Tiểu học Ngự Bình, thành phố Huế ra đời từ năm 2003 có chứcnăng chăm sóc và giáo dục trẻ khuyết tật ở tuổi tiểu học, trong đó phần lớn là trẻ KTTT.Do nguyên nhân khách quan và chủ quan mà công tác chăm sóc và giáo dục học sinhKTTT ở đây vẫn chưa đạt hiệu quả cao. Một trong những nguyên nhân quan trọng là docác em chưa được chẩn đoán, đánh giá để xác định mức độ KTTT và từ đó chưa thể xâydựng KHGDCN phù hợp [3]. Thực trạng này cho thấy việc chẩn đoán, đánh giá mức độKTTT cho HS lớp GDĐB tại Trường Tiểu học Ngự Bình là rất cấp thiết, là điều kiệntiên quyết để nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác chăm sóc và giáo dục.2. MỨC ĐỘ KHUYẾT TẬT TRÍ TUỆ CỦA HỌC SINH LỚP GIÁO DỤC ĐẶC BIỆTTẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC NGỰ BÌNH – THÀNH PHỐ HUẾ2.1. Tiêu chí và qui trình chẩn đoán KTTT2.1.1. Tiêu chí chẩn đoán KTTT [1] [2] [5]Theo Hiệp hội khuyết tật trí tuệ và phát triển Hoa Kì (American Association onIntellectual and Developmental Disabilities /AAIDD) và Sổ tay chẩn đoán và thống kêTạp chí Khoa học và Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm HuếISSN 1859-1612, Số 01(17)/2011: tr. 110-118MỨC ĐỘ KHUYẾT TẬT TRÍ TUỆ CỦA HỌC SINH LỚP GIÁO DỤC ĐẶC BIỆT...111những rối nhiễu tâm thần IV (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders,4th Edition/DSM-IV) của Hiệp hội Tâm lí học Hoa Kì (American PsychologicalAssociation/APA), chẩn đoán KTTT dựa trên 03 tiêu chí sau:- Trí tuệ: Chỉ số trí tuệ (IQ) được xác định thông qua việc thực hiện một hoặc hơnmột trắc nghiệm trí tuệ. Hoạt động trí tuệ dưới mức trung bình là khi IQ chỉ từ 70(DSM-IV) hoặc 75 (AAIDD) trở xuống.- Hành vi thích ứng: Với những người có KTTT, khả năng tác động vào xã hội vàđạt được sự chấp nhận trong xã hội đã bị giảm đáng kể bởi những hạn chế vềHVTƯ. Vì vậy, việc xác định mức độ HVTƯ trong chẩn đoán KTTT có ý nghĩaquan trọng và không thể thiếu.- Thời điểm xuất hiện khuyết tật: thời điểm xuất hiện khuyết tật trước 18 tuổi2.1.2. Qui trình chẩn đoán, đánh giá KTTT [1] [2]Quá trình chẩn đoán KTTT đòi hỏi sự cẩn trọng và toàn điện trên nhiều mặt để đảm bảokết quả tương đối chính xác, cụ thể và đầy đủ. Vì vậy, cần có qui trình chẩn đoán chặtchẽ và chi tiết từ quan sát, phát hiện đến chẩn đoán, đánh giá.2.1.2.1. Quan sátQuan sát là bước đầu tiên của qui trình chẩn đoán, đánh giá KTTT. Cán bộ y tế quan sáttrẻ không đạt được mức độ phát triển thích hợp hoặc có biểu hiện KTTT. Ngoài ra, giáoviên và cha mẹ có thể quan sát để phát hiện trẻ gặp những khó khăn trong lớp học nhưsau: Tiếp thu không nhanh bằng các bạn cùng trang lứa, khó duy trì và khái quát hoánhững kĩ năng đã học, hạn chế hơn về các HVTƯ so với bạn cùng tuổi.2.1.2.2. Sàng lọcSàng lọc là một việc làm cần thiết để tìm ra những trẻ có nguy cơ KTTT trước khi chẩnđoán, đánh giá chính thức. Có một số phương pháp sàng lọc phổ biến sau:- Khám sàng lọc y tế: Bác sĩ sử dụng các loại trắc nghiệm để kiểm tra những trẻ có nguycơ KTTT trước tuổi học.- Sàng lọc qua kết quả học tập ở lớp: Trẻ sẽ gặp nhiều khó khăn trong học tập, hạn chếkhả năng đọc hiểu, kĩ năng lí giải và vận dụng toán học kém.- Sàng lọc qua trắc nghiệm trí tuệ theo nhóm để tìm ra trẻ có chỉ số trí tuệ thấp hơn mứctrung bình.- Sàng lọc qua trắc nghiệm thành tích học tập theo nhóm để tìm ra trẻ đạt mức thấp hơnso với các bạn đồng trang lứa.2.1.2.3. Chẩn đoán, đánh giáĐây là bước cuối ...