Nghiên cứu thực trạng và định hướng tổ chức quần cư khu vực nông thôn ở thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa

Bài viết trình bày thực trạng tổ chức quần cư khu vực nông thôn ở thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa. Từ đó rút ra xu hướng thay đổi quần cư của khu vực này. Trên cơ sở thực trạng và các căn cứ pháp lí, tác giả đưa ra các định hướng tổ chức quần cư khu vực nông thôn ở thành phố Nha Trang phù hợp với xu thế đô thị hóa và phát triển kinh tế - xã hội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu thực trạng và định hướng tổ chức quần cư khu vực nông thôn ở thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG VÀ ĐỊNH HƯỚNG TỔ CHỨC QUẦN CƯ KHU VỰC NÔNG THÔN Ở THÀNH PHỐ NHA TRANG, TỈNH KHÁNH HÒA VŨ THU PHƯƠNG Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, Khánh Hòa Tóm tắt: Bài báo trình bày thực trạng tổ chức quần cư khu vực nông thôn ở thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa. Từ đó rút ra xu hướng thay đổi quần cư của khu vực này. Trên cơ sở thực trạng và các căn cứ pháp lí, tác giả đưa ra các định hướng tổ chức quần cư khu vực nông thôn ở thành phố Nha Trang phù hợp với xu thế đô thị hóa và phát triển kinh tế - xã hội. Từ khóa: Tổ chức quần cư khu vực nông thôn, thành phố Nha Trang 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Nha Trang là thành phố ven biển và là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật và du lịch của tỉnh Khánh Hòa. Đô thị hóa diễn ra nhanh chóng tại khu vực trung tâm thành phố. Ngược lại, tám xã ngoại thành tuy đang ảnh hưởng của quá trình đô thị hóa nhưng vẫn là khu vực chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp. Hiện trạng phân bố dân cư ở khu vực nông thôn của thành phố Nha Trang làm tồn tại nhiều vấn đề không hợp lý so với yêu cầu đô thị hóa: các điểm dân cư quy mô nhỏ, phân bố rải rác, tùy tiện, gây khó khăn cho việc đầu tư cơ sở hạ tầng cũng như công tác quản lý xã hội. Xu thế gia tăng dân số và các công trình dân sinh, kinh tế,... của khu vực này làm cho việc giải quyết bất hợp lý ngày càng khó khăn hơn. 2. KHÁI QUÁT VỀ KHU VỰC NÔNG THÔN Ở THÀNH PHỐ NHA TRANG Khu vực (KV) nông thôn ở TP Nha Trang bao gồm 8 xã ngoại thành: Vĩnh Phương, Vĩnh Trung, Vĩnh Thạnh, Vĩnh Thái, Vĩnh Hiệp, Vĩnh Ngọc, Vĩnh Lương và Phước Đồng. Khu vực này có diện tích 172,9 m2, dân số 101.138 người, mật độ trung bình 585 người/km2, chiếm 68,4% diện tích tự nhiên và 24,9% dân số của thành phố. Những năm gần đây, do ảnh hưởng của quá trình đô thị hóa và đặc thù là vùng “nửa đô thị, nửa nông thôn”, khu vực này tất yếu cũng thay đổi về mặt chức năng, cấu trúc, quy mô và lối sống một cách khá rõ rệt. 3. HIỆN TRẠNG QUẦN CƯ KHU VỰC NÔNG THÔN Ở THÀNH PHỐ NHA TRANG 3.1. Mạng lưới quần cư khu vực nông thôn ở thành phố Nha Trang - Cấu trúc phân bố không gian mạng lưới quần cư: Dân số trung bình của mỗi điểm dân cư cũng có sự không đồng đều giữa các xã: Vĩnh Thạnh và Vĩnh Hiệp có quy mô dân số lớn trên 2.500 người/ĐDC, các xã còn lại đều có quy mô dân số dưới 2.000 người/ĐDC. Diện tích đất thổ cư trung bình của các điểm dân cư khá lớn, trung bình chung của cả 8 xã là 15,46ha/ĐDC. Tuy nhiên, diện tích này có sự chênh lệch lớn giữa các xã, cao nhất là xã Vĩnh Hiệp (32,71ha/ĐDC), thấp nhất là xã Vĩnh Trung (6,26ha/ĐDC). Kỷ yếu Hội nghị Khoa học Sau Đại học lần thứ hai Trường Đại học Sư phạm Huế, tháng 10/2014: tr. 563-568 564 VŨ THU PHƯƠNG Bảng 1. Một số đặc trưng của các điểm dân cư nông thôn ở thành phố Nha Trang năm 2012 Diện tích Mật độ Dân số TB của Diện tích đất Số Hoạt động Tên xã tự nhiên ĐDC/10 mỗi ĐDC thổ cư TB/ ĐDC kinh tế chủ yếu (Km2) km2 (Người/ĐDC) ĐDC (ha) Du lịch, nông Vĩnh Ngọc 8 8,78 0,91 1.526 22,65 nghiệp, tiểu thủ công nghiệp Vĩnh Dịch vụ - 4 3,50 1,14 2.759 13,46 Thạnh thương mại Vĩnh Nông – lâm 11 32,50 0,34 1.127 16,07 Phương nghiệp Vĩnh 5 7,93 0,63 1.637 6,26 Nông nghiệp Trung Dịch vụ - Vĩnh Hiệp 3 2,62 1,15 2.660 32,71 thương mại Nông – lâm – Vĩnh Thái 5 14,41 0,35 1.935 30,39 ngư nghiệp Vĩnh Nông – lâm – 10 46,17 0,22 1.468 11,05 Lương ngư nghiệp Phước Dịch vụ - du lịch 14 56,96 0,25 1.486 8,86 Đồng – thương mại Toàn KV 60 172,87 0,35 1.616 15,46 nông thôn Hình 1. Bản đồ mạng lưới quần cư khu vực nông thôn ở thành phố Nha Trang NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG VÀ ĐỊNH HƯỚNG TỔ CHỨC QUẦN CƯ... 565 - Cấu trúc chức năng của các điểm dân cư trong mạng lưới: Dựa theo chức năng, tác giả chia 60 điểm dân cư của 8 xã th ...