Phát triển trái sầu riêng Tiền Giang: Từ giá trị dinh dưỡng đến sản xuất nông nghiệp

Đề tài này nêu lên sầu riêng (Durio zibethinus Murray, được biết đến như là “vua trái cây”) là một trong những loại trái cây được tiêu thụ rộng rãi ở Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam, Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Philippines và Singapore. Hiện nay có rất nhiều tài liệu nghiên cứu các điều kiện khác nhau để tồn trữ trái sầu riêng phục vụ cho ăn tươi. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển trái sầu riêng Tiền Giang: Từ giá trị dinh dưỡng đến sản xuất nông nghiệp Hội nghị Khoa học An toàn dinh dưỡng và An ninh lương thực lần 2 năm 2018 PHÁT TRIỂN TRÁI SẦU RIÊNG TIỀN GIANG: TỪ GIÁ TRỊ DINH DƯỠNG ĐẾN SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP Nguyễn Ái Thạch Trường Đại học Tiền Giang Email: nguyenaithach2001@gmail.comTÓM TẮTSầu riêng (Durio zibethinus Murray, được biến đến như là “vua trái cây”) là một trong những loạitrái cây được tiêu thụ rộng rãi ở Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam, Malaysia, Thái Lan,Indonesia, Philippines và Singapore. Hiện nay có rất nhiều tài liệu nghiên cứu các điều kiện khácnhau để tồn trữ trái sầu riêng phục vụ cho ăn tươi. Giá trị dinh dư�ng và các hợp chất có lợi chosức khỏe từ sầu riêng cũng dần được công bố nhiều. Phần thịt quả còn dùng chế biến nhiều loạithực phẩm khác như sầu riêng sấy, chip sầu riêng, bánh và paste sầu riêng,… Ngoài ra, từ nhucầu sử dụng trái sầu riêng ở Việt Nam cao đã dẫn đến sự tồn đọng vỏ và hạt sầu riêng mà chưa cósự quản lý thích hợp. Do đó, các sản phẩm bột và than sinh học là giải pháp cần thiết nhằm tạođầu ra cho các loại phế phẩm này, tránh được ô nhiễm môi trường xung quanh. Chuyển đổi cácvật liệu phế phẩm trong chế biến sau thu hoạch thành một sản phẩm bền vững đang thu hút nhiềunhà công nghiệp đầu tư để tăng lợi nhuận.Từ khóa: giá trị dinh dư�ng, hạt, sầu riêng, than sinh học, vỏ.GIỚI THIỆUTiền Giang được xem là “vương quốc” trái cây Đồng bằng sông Cửu Long bởi nhiều yếu tố nhưdiện tích vườn cây ăn quả rất lớn, nhiều giống đặc sản nổi tiếng, có những chính sách và bước đithích hợp nhằm phát huy thế mạnh kinh tế quan trọng này trong công cuộc đổi mới và hội nhập.Tiền Giang xác định 7 chủng loại trái cây đặc sản có lợi thế cạnh tranh gồm dứa, xoài cát HòaLộc, vú sữa lò rèn Vĩnh Kim, bưởi da xanh, thanh long Chợ Gạo, sơri Gò Công và sầu riêng NgũHiệp. Ngành nông nghiệp tỉnh Tiền Giang thống kê (2016), toàn tỉnh có khoảng 9.000 ha trồngsầu riêng. Trong đó, cây sầu riêng Ngũ Hiệp (xã Ngũ Hiệp, huyện Cai Lậy) (khoảng 10 năm trởlại đây) thực sự lên ngôi, trở thành cây làm giàu cho nông dân. Năm 2014, huyện Cai Lậy cóvùng trồng sầu riêng thuộc loại lớn nhất cả nước với hơn 6000 ha, chủ yếp tập trung ở các xã NgũHiệp, Tam Bình, Long Trung, Long Tiên, Long Khánh, Cẩm Sơn. Theo thống kê (2015), xã NgũHiệp có diện tích hơn 1.539 ha sầu riêng. Bên cạnh đó, trung tâm khuyến nông Tiền Giang đãtriển khai mô hình trồng sầu riêng Ngũ Hiệp theo chuẩn VietGAP để phát triển vùng chuyên canhan toàn từ năm 2011 với diện tích 10ha. Do đó, từ các thế mạnh đã nêu, nội dung bài viết này sẽkhái quát một hướng đi mới nhằm nâng cao giá trị gia tăng của trái sầu riêng. 309Hội nghị Khoa học An toàn dinh dưỡng và An ninh lương thực lần 2 năm 2018TIỀM NĂNG TỪ TRÁI SẦU RIÊNGGiá trị dinh dưỡng và các hợp chất có lợi từ thịt quả sầu riêngSầu riêng (Durio zibethinus Murray) là một trong các loại trái cây theo mùa quan trọng nhất ởvùng nhiệt đới châu Á. Tầm quan trọng của sầu riêng chủ yếu là kết nối với các thành phần vàtính chống oxy hóa của nó (Arancibia-Avila et al., 2008; Leontowicz et al., 2008; Toledo et al.,2008). Có nhiều báo cáo cho rằng sầu riêng mang tính chất bổ sung các chất có lợi cho sức khỏe:gel polysaccharide, phản ứng trên hệ thống miễn dịch và chịu trách nhiệm làm giảm cholesterol(Chansiripornchai et al., 2008). Chỉ số đường huyết của sầu riêng được báo cáo là thấp nhất sovới đu đủ và khóm (Daniel et al., 2008)Hàm lượng polyphenol và hoạt động chống oxy hóa là cao nhất trong sầu riêng chín nẫu. Sầuriêng chín chứa hàm lượng flavonoid nhiều nhất. Flavanol và hoạt động chống tăng sinh tế bào làcao nhất trong sầu riêng thuần thục (Haruenkit et al., 2010).Các tính chất có lợi cho sức khỏe của sầu riêng không chỉ là tính chống oxy hóa mà còn có cácthành phần acid béo. Giả thuyết cholesterol hàm ý chỉ việc làm giảm sự tiêu thụ chất béo bão hòavà tăng cường sử dụng các chất béo đa chưa bão hòa sẽ giúp giảm cholesterol trong huyết thanhdẫn đến hạn chế được bệnh tim mạch vành (Haruenkit et al., 2010). Hoạt động bảo vệ cơ thểđược liên kết chặt chẽ với một nguồn giàu acid béo n-3 từ cá, hải sản, ngũ cốc nguyên hạt cũngnhư trái cây và rau (Siondalski and Lysiak-Szydlowska, 2007). Sầu riêng chứa rất nhiều acid béon-3 so với một số loại trái cây khác (Phutdhawong et al., 2005).Leontowicz et al. (2011) nghiên cứu ảnh hưởng tích cực của quả sầu riêng ở các giai đoạn chínkhác nhau (non, thuần thục, chín và chín nẫu) đến tim và gan của chuột cho ăn ở chế độcholesterol cao. Kết quả cho thấy sầu riêng chín nẫu chứa nhiều đáng kể polyphenol và f ...