Sắc thuốc thế nào cho đúng?

Sắc thuốc thế nào cho đúng?.Người xưa cho rằng: Sắc thuốc đúng cách thuốc mới có công hiệu.Danh y Hải thượng Lãn ông hướng dẫn cách sắc thuốc như sau: Thuốc một lạng thì dùng nước tám lạng, nấu bằng nồi đất, dùng giấy bịt kín miệng ấm. Thuốc bổ phải sắc nhỏ lửa, còn bốn phần. Thuốc công bệnh phải sắc to lửa còn tám phần.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sắc thuốc thế nào cho đúng?Sắc thuốc thế nào cho đúng?Người xưa cho rằng: Sắc thuốc đúng cách thuốc mới có công hiệu.Danh y Hải thượng Lãn ông hướng dẫn cách sắc thuốc như sau: Thuốc một lạng thìdùng nước tám lạng, nấu bằng nồi đất, dùng giấy bịt kín miệng ấm. Thuốc bổ phảisắc nhỏ lửa, còn bốn phần. Thuốc công bệnh phải sắc to lửa còn tám phần. Dùnggiấy lọc cho trong nước thuốc mới uống. Nếu để đục sức thuốc không lưu hành.Thuốc bổ có thể tập trung bã thuốc của vài thang lại nấu lên mà uống thay nướccũng hay. Thuốc công hạ, phát tán chỉ nên dùng nước đầu là hay, không cần sắcnước nhì…”.Sắc thuốc, dưới góc độ khoa học, là một quá trình thuỷ phân chiết xuất hoạt chấtdưới tác dụng của nhiệt độ. Để nâng cao hiệu quả sử dụng và tác dụng của thuốc,cần lưu ý một số vấn đề sau:- Ấm sắc thuốc:Nên dùng nồi đất để sắc thuốc, không nên dùng nồi sắt, nồi đồng, kể cả nồi nhômđể sắc thuốc. Trong một số dược liệu có rất nhiều tanin, nếu dùng ấm sắc bằng kimloại, trong quá trình sắc thuốc sẽ tạo thành tanat sắt, tanat đồng, tanat nhôm… làmbiến đổi chất thuốc. Dùng nồi nhôm để sắc thuốc, nếu thang thuốc có các vị chuanhư Ngũ vị tử, Sơn tra… nồng độ nhôm trong thuốc sắc rất cao có thể gây ảnhhưởng đến sức khoẻ. Một trong những nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy,trong tế bào thần kinh trung ương của những người mắc bệnh suy não có sự có mặtcủa nhôm. Và nhôm cũng đã được coi là một trong những nguyên nhân gây bệnhnày.Ngày nay, có nhiều loại ấm sắc thuốc bằng điện của Nhật Bản, Hàn Quốc, TrungQuốc. Ưu điểm của các loại ấm này là có đồng hồ định thời gian nên rất chủ độngcho việc sắc thuốc. Bạn có thể sử dụng các ấm sắc trên. Cách sử dụng cũng đơngiản, chất lượng thuốc sắc cũng rất tốt, người sắc không phải chú ý nhiều đến việcsắc thuốc. Nếu không thì nên sắc thuốc bằng nồi đất, ấm đất… cũng rất tốt.- Nước sắcNên dùng nước sạch để sắc thuốc, các loại nước thường dùng như nước giếngtrong, nước mưa, nước máy… đều có thể dùng để sắc thuốc.Thang thuốc có “đại tễ, tiểu tễ”, do vậy lượng nước sắc tuỳ theo thang to hay thangnhỏ mà đổ nước cho vừa, nước ngập dược liệu 2 đốt ngón tay là được. Những lầnsắc sau có thể đổ ít nước hơn lần đầu.- Cách sắc thuốcTrước khi sắc nên ngâm thuốc vào nước ấm hoặc nước lã ít nhất 30 – 60 phút. Nếungâm thuốc trước khi sắc, chất lượng thuốc sắc sẽ tốt hơn là không ngâm và rútngắn được thời gian sắc thuốc.Sắc “văn hoả” : nhỏ lửa trong thời gian khoảng 60 – 90 phút mỗi lần sắc. Thườngáp dụng để sắc các thuốc có tính chất bồi bổ.Sắc “vũ hoả”: lửa to, sắc nhanh khoảng 10 – 30 phút, thường áp dụng với cácthang giải biểu, thuốc có tính “phương hương” như Bạc hà, Long não, Tô diệp…Nếu là thuốc bổ, nên sắc 3 – 4 lần. Nếu là thuốc phát tán, thuốc công hạ, nên sắc 2– 3 lần.Một số vị có cách sắc khác nhau: ví dụ: Các thang thuốc có khoáng vật cần sắckhoáng vật trước, các thuốc có tinh dầu như gừng, bạc hà… thường cho sau khithuốc đã sắc gần được. Ngũ vị tử có tác dụng giảm men gan rất tốt nhưng trước khisắc phải đập dập nhân… Một số thuốc quý như Nhân sâm… cần sắc riêng rồi mớihợp với nước thuốc. Các loại cao thuốc, A giao… và mật ong… sau khi sắc chắtnước thuốc rồi mới hoà các vị trên khi thuốc còn nóng. Sừng tê giác cần mài vớinước, uống riêng với thuốc mà không cần cho vào nồi sắc.Mỗi thuốc có cách sắc khác nhau. Do vậy cần lưu ý sắc thuốc theo chỉ dẫn của thầythuốc.