Thân thế, sự nghiệp của đông các đại học sĩ Trần Lưu Huệ (1830-1907)

Thông qua nghiên cứu thân thế và sự nghiệp của Trần Lưu Huệ trong bối cảnh lịch sử đất nước cuối thế kỷ 19 để tìm hiểu nhân cách, phẩm hạnh cũng như những cống hiến của ông đối với nhân dân, đối với nước.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thân thế, sự nghiệp của đông các đại học sĩ Trần Lưu Huệ (1830-1907)T H A N T H E , S t f N G H I E P C I J A D O N G C A C D A I H O C S I T R A N I t I H U E ( 1 8 3 0 - 1 9 0 7 ) NGUYEN DUG NHU$* G i a pha ho Tran 5 xa Vinh Xiidng, Vinh Tho diidc ddi la Vinh Xiidng. Theo ghi huyen Phong Dien, tinh Thda chep cua Le Quy Ddn trong Phu bien tapThien Hue cho biet: Tien td cua ddng ho la luc (bien soan nam 1776) thi xa VinhTrdn Xi, ngvidi qudn Dinh Xvfcing, huyen Xiidng thudc tdng Vinh Xiidng, huyenTdng Sdn, phu Ha Trung, xd Thanh Hoa da Hiidng Tra, phu Trieu Phong, xd Thuantham gia vao doan nghia dung theo Nguyen Hda (2). Dau thdi Nguyen, xa Vinh XiidngHoang vao tran thu Thuan Hda nam 1558 thudc tdng Vinh Xiidng, huyen Trieu(1). Gia pha cdn cho biet: Ong Tran Xi la Phong, dinh Quang Ddc. Dinh Quang Ddcngvidi co cong khai pha dat hoang, lap nen diidc dat nam 1801 gdm ba huyen Hiidnglang Vinh Tho, huyen Hvidng Tra, phu Trieu Tra, Quang Dien va Phd Vang thudc phuPhong, dinh Quang Ddc. Con chau ngai ddi Trieu Phong. Nam Minh Menh thd 3ddi n6i nghiep tai day. (1822), dinh Quang Ddc diidc ddi thanh Theo mot tai lieu dia phiidng chi diidc phu Thda Thien. Nam Minh Menh thd 16bien soan sdm nhat (1554) ve vung dat (1835), nha Nguyen lay mot phan dat cuaThuan Hoa (Thda Thien - Hue ngay nay) la huyen Hiidng Tra va Quang Dien (nguyenO Chdu can luc cua Tien si Diidng Van An xiia la huyen Dan Dien) dat lam huyenthi huyen Hiidng Tra, nguyen la huyen Phong Dien; xa Vinh Xiidng thudc vaoKim Tra, phu Trieu Phong. Diidi thdi chda huyen Phong Dien.Nguyln Phuc Nguyen (1613 1635) huyen Ddng ho Tran d xa Vinh Xiidng tdn ngaiKim Tra ddi la huyen Hiidng Tra. Thdi Tran Xi la v i To ddi thd nhat, den nay dadiem triidc nam 1554, huyen Kim Tra cd 60 diidc 20 ddi, con chau phat trien thinh dat,xa, chiia cd dia danh xa Vinh Tho. Nhii hien vinh, trong dd phai ke deh ddi thd 12vay, rat cd the sau khi ngai Tran Xi to chdc va 13. Ddi thd 12 la dng Tran Gia Chieu,khai hoang lap lang (sau nam 1558) thi sinh nam Mau Tuat (1778). Theo Gia phalang Vinh Tho mdi diidc diia vao danh sach cho biet: Nam Minh Menh thd 13 (1832),cac ddn vi hanh chinh cua xd nay. Nam dng Tran Gia Chieu gid chdc Chu sii ty BdMau Tuat (1658) vi ky huy nien hieu cua Cdng, ITnh Tri bd Thuy quan. Nam Mauvua Le Than Tdng la Vinh Tho nen ten xa Tuat (1838), Tran Gia Chieu ve t r i si, ngu* TS. Vien Sd hocThan the, sy nghiep cda Dong eac. 41tai Ha Noi. Khi mat diicic gia tang Tii Xuat than trong mot gia dinh quan lai,Thien dai phu, L l bo Thiidng thii, thuy la than phu [tdc Tran Gia Chieu] diidc giaTrung Liidng. Mo ong tang tai dja phdn tang den chdc Le bo Thiidng thu nen Tranchda Long Chau, thon Chau An, Ha Noi. Liiu Hue diidc hoc hanh td nhd. Rat co theTheo quan che trieu Nguyen, chdc Thiidng ong da tdng tham dii nhieu ky thi Hiidngthii Luc bo, Do sat vien Ta - Hiiu do ngii sd. va chi do Td tai nhiing vi diidc hiidng cheCao thu: Tii thien Dai phu, ham Chanh nhi do tap am nen tham gia hoan 16 td triidcpham. Vdi chdc tiidc va pham ham nay, cac khi do Cd nhan.con cua ong Tran Gia Chieu cung nhtf cha Nam Tii Ddc thd 17 (1864), Tran Liiume deu diidc am phong. Vi nhu than phu la Hue diidc sung chdc Hanh tau gidp viec choTran Gia Gian diidc tang phong Gia nghi cac vien Bien tu d Han lam vien. Sau khi thidai phu, Thai thiidng Tii khanh, thuy la On dd Cd nhan tai triidng thi Thda Thien (namMuc (ham Chanh Tam pham), than mau la 1867), Tran Liiu Hue tham dii ky thi Hoiba Nguyen Thi Kien diidc gia tang Chanh vao nam sau (khoa Mau Thin 1868) (4)Tam pham, Thuc nhan. nhiing khong do va ong tiep tuc lam viec tai Ong Tran Gia Chieu co 3 vd. Ngiidi vd thd Han lam vien vdi chdc Hanh tau.3 la ba Trinh Thi Khiidng, ngiidi lang Dinh Nam Td Ddc thd 22 (1869), Tran LiiuCong, huyen Thanh Tri (Ha Noi) sinh diidc Hue diidc bd nhiem chinh thdc vao ngachhai ngiidi con trai la Tran Gia My va Tran vien chdc nha niidc vdi chdc Han lam vien Dien tich (ham Tdng cdu pham) vdi nhiemGia Hue (deu thuoc ddi thd 13). Ba Trinh Thi vu siiu tam, khao sat thii tich, tai lieu choKhiidng sau khi mat drfdc gia tang Nhi phamDoan nhan la do co con lam quan den ham viec bien soan sd sach cua trieu dinh. NamNhat pham - tdc Tran Liiu Hue. Tii Ddc thd 25 (1872) dng ddi sang gid chdc ...