Thành lập bản đồ thích nghi cây mía tỉnh Gia Lai

Nghiên cứu đã hoàn thành việc xây dựng bản đồ thích nghi cho cây mía trong điều kiện hiện tại và dưới tác động của biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Nghiên cứu cho biết biến đổi khí hậu sẽ tác động đến cây mía và làm tăng khả năng thích nghi của chúng trong tương lai. Khoảng 55% diện tích đất đai của tỉnh phù hợp với canh tác cây mía trong vụ Đông Xuân và trên 70% đất đai phù hợp với canh tác cây mía trong vụ mùa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thành lập bản đồ thích nghi cây mía tỉnh Gia Lai THÀNH LẬP BẢN ĐỒ THÍCH NGHI CÂY MÍA TỈNH GIA LAI Nguyễn Lê Tấn Đạt1 1. Trường Đại học Thủ Dầu Một. Email: datnlt@tdmu.edu.vnTÓM TẮT Nghiên cứu đã hoàn thành việc xây dựng bản đồ thích nghi cho cây mía trong điều kiệnhiện tại và dưới tác động của biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Nghiên cứu cho biếtbiến đổi khí hậu sẽ tác động đến cây mía và làm tăng khả năng thích nghi của chúng trongtương lai. Khoảng 55% diện tích đất đai của tỉnh phù hợp với canh tác cây mía trong vụ ĐôngXuân và trên 70% đất đai phù hợp với canh tác cây mía trong vụ mùa. Kết quả này có ý nghĩaquan trọng đối với các nhà quản lý địa phương và nhà sản xuất cây mía để hoạch định kế hoạchcanh tác cây mía hiệu quả hơn và đưa ra giải pháp thích nghi phù hợp. Từ khóa: cây mía, GIS, , FAO, thích nghi.1. MỞ ĐẦU Công tác đánh giá khả năng thích nghi của đất đai là rất cần thiết để cung cấp thông tinvề sự thuận lợi và khó khăn trong việc sử dụng đất đai. Điều này làm cơ sở cho các quyết địnhcủa các nhà quản lý đất đai, đặc biệt là trong việc quy hoạch sử dụng đất (FAO, 1976). Việcđánh giá không chỉ tập trung vào yếu tố tự nhiên, mà còn liên quan đến nhiều lĩnh vực, đặc biệtlà kinh tế, để đáp ứng yêu cầu xã hội của người sử dụng đất. Việc đánh giá thích nghi cho biếtmức độ thích hợp của loại hình sử dụng đất đối với điều kiện tự nhiên, giúp người dân và cácnhà quy hoạch xác định được các mức độ thích nghi của các kiểu sử dụng đất và chọn ra loạihình sử dụng đất phù hợp nhất. Đánh giá thích nghi kinh tế tiếp tục đánh giá các chỉ tiêu vềkinh tế dựa trên đánh giá thích nghi để lựa chọn loại hình sử dụng đất tối ưu nhất và loại bỏnhững kiểu sử dụng đất kém hiệu quả về kinh tế mặc dù đã thích nghi về tự nhiên. Do tiếp xúc trực tiếp, phụ thuộc vào thời tiết và những điều kiện tự nhiên khác nên nôngnghiệp được xem là lĩnh vực rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương với biến đổi khí hậu (BĐKH)(Sengar and Sengar, 2015) (Nelson et al., 2010). Vì vậy, nhiều lo ngại toàn cầu cũng như khuvực cho rằng BĐKH sẽ tác động đến sản xuất nông nghiệp trong tương lai như trồng trọt, chănnuôi, thủy sản, thổ nhưỡng và sâu bệnh một cách trực tiếp hoặc gián tiếp (Ninan and Bedamatta,2012), thay đổi theo thời gian và đường lối phát triển kinh tế - xã hội của từng vùng (Lobell andField, 2007; Schmidhuber and Tubiello, 2007; Schlenker and Lobell, 2010). BĐKH cũng ảnhhưởng đến chu trình thủy văn như lượng mưa, bốc thoát hơi nước và độ ẩm của đất, từ đó đặtra những thách thức mới cho ngành nông nghiệp (Sengar and Sengar, 2015). Do đó, quản lýcác tác động của BĐKH, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp, nhằm đảm bảo an ninh lương thực,tạo tiền đề phát triển kinh tế - xã hội bền vững là vấn đề rất cần thiết. 699 Tỉnh Gia Lai là một trong những địa phương ở Tây Nguyên có điều kiện tự nhiên thuậnlợi cho việc trồng cây mía. Việc trồng cây mía tại Gia Lai cũng đem lại nhiều lợi ích cho địaphương. Cây mía là loại cây trồng kinh tế có giá trị cao, đóng góp quan trọng vào sản xuất chếbiến đường và nhiều sản phẩm khác. Ngoài ra, việc trồng cây mía cũng giúp phát triển kinh tếđịa phương, nâng cao thu nhập cho người dân và giảm bớt áp lực khai thác rừng. Tuy nhiên,việc trồng cây mía cũng cần được thực hiện đúng phương pháp canh tác, chăm sóc và loại hìnhđất trồng phù hợp để đạt được hiệu quả kinh tế cao và bảo vệ môi trường. Cần phải đảm bảocác yêu cầu thích nghi sinh thái cho cây mía, bảo vệ đất đai, giảm thiểu sử dụng phân bón vàthuốc trừ sâu độc hại để đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng và an toàn cho người tiêu dùng. Tómlại, tỉnh Gia Lai là một địa phương rất phù hợp để trồng cây mía với điều kiện tự nhiên thuậnlợi và tiềm năng kinh tế cao. Tuy nhiên, việc trồng cây mía cần được thực hiện đúng phươngpháp canh tác và chăm sóc để đảm bảo hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường. Do vậy đề tài“Thành lập bản đồ thích nghi cây mía tỉnh Gia Lai” là phù hợp với xu thế phát triển nôngnghiệp trong điều kiện BĐKH.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Tiến trình thực hiện của nghiên cứu bao gồm 3 bước sau: • Bước 1: Thu thập dữ liệu bao gồm bản đồ đơn vị đất đai hiện tại và tương lai cho cácloại cây trồng chủ lực; danh sách, yêu cầu sử dụng đất của cây mía. • Bước 2: Từ bản đồ đơn vị đất đai hiện tại và yêu cầu sử dụng đất của cây mía, phân cấpthích nghi cho từng tính chất đất đai theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nôngthôn (2010). Sau đó, gán mức thích nghi tổng hợp theo phương pháp hạn chế lớn nhất của FAOcho từng đơn vị đất đai, cho ra bản đồ thích nghi hiện tại của cây mía. • Bước 3: Từ bản đồ đơn vị đất đai tương lai và yêu cầu sử dụng đất của cây mía, phâncấp thích nghi cho từng tính chất đất đai theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triểnNông thôn (2010). Sau đó, gán mức thích nghi tổng hợp theo ...