Theo học chế tín chỉ và kỹ thuật dạy học trong đào tạo: Phần 2

Tài liệu Theo học chế tín chỉ và kỹ thuật dạy học trong đào tạo: Phần 2 tiếp tục trình bày các kỹ thuật dạy học trong đào tạo theo tín chỉ, phương pháp học tập của sinh viên trong phương thức đào tạo theo tín chỉ, Kỹ thuật nghe và ghi chép trên lớp, Xác định phong cách học của từng sinh viên, Kỹ thuật soạn giảng cho một số loại bài lên lớp trong học chế tín chỉ,... Để nắm nội dung mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Theo học chế tín chỉ và kỹ thuật dạy học trong đào tạo: Phần 2Chương IVKỸ THUẬT DẠY HỌC TRONG ĐÀO TẠOTHEO TÍN CHỈIV.triển khai1. Phương thức tổ chức giờ tín chỉ và kỹ thuậtBản chất của phương thức đào tạo theo tín chi như phần trên đã trìnhbày là tăng cường “dân chủ hóa” quá trình đào tạo và tôn trọng triết lý “lấyngười học làm trung tâm” nên vấn đề đa dạng hóa phương thức tổ chức dạyhọc trở thành yêu cầu tự thân của phương thức đào tạo này. Với mỗi mônhọc cần đa dạng hoá phương thức tồ chức dạy học và kiểm ưa đánh giá kếtquả học tập của môn học. Nội dung này gắn với việc triển khai các loại giờtín chi (giờ lên lớp, giờ xemina - thảo luận; giờ hướng dẫn tự học và tưvấn...). Những nội dung này được công khai hoá để người học có thể lập kếhoạch tích lũy nội dung dạy học nói riêng, chương trình đào tạo nói chungđể hoàn thành nhiệm vụ học tập và lấy văn bang theo nguyện vọng cá nhânHình thức tố chức g iờ tín chi là cách thức tồ chức thực hiện các hoạtđộng của giảng viên và sinh viên ứng với cách tồ chức chương trình mônhọc hoặc bài học. Trong đó coi trọng khâu tự học, năng lực nghiên cứu, thựctập, thực hành, thực tế nhằm tích Iuỹ đủ khói lượng kiến thức theo yêu cầucủa phương thức đào tạo này.Hình thức tổ chức giờ tín chi thực hiện theo tuần, bảng sau mô tả cáchình thức tổ chức giờ tín chi cho môn học (tùy đặc điểm môn học mà có cáchình thức phù hợp nhưng trong dạy học theo tín chi khuyến khích sử dụngtất cả hình thức trong bảng liệt kê dưới đây):Hình thứcTổ chứcdạy họcXemina Lýthuyết thảo luậnLàmviệcnhómTrên lớp+++Ngoài lớp+++106Tự học,tự nghiêncứu+Tư vấnThựchành++++Phương pháp dạy học là một yếu tố thể hiện rõ nhất sự khác biệt trongđào tạo nói chung và dạy và học nói riêng trong HCTC. Có nhiều ý kiến chorằng không có phương pháp dạy và học riêng cho phương thức đào tạo niênchế hay HCTC vì đã dạy học ở đại học là dạy “cách nghiên cứu nội dung”;đây là một quan điểm luôn đúng trong lý luận dạy học đại học vì phươngpháp không có mục đích tự thân! Tuy nhiên cách thức để thực hiện mục tiêuđào tạo nói chung và dạy học các môn học nói riêng trong HCTC mềm dẻonên kéo theo tính đa dạng của phương pháp dạy học! Đe có thể triển khaiđược các nội dung dạy học theo yêu cầu của đào tạo theo HCTC giảng viênvà sinh viên phải đổi mới cách dạy và cách học. Phương pháp dạy từ chỗchuyển giao kiến thức đã được “đóng gói” cho người học sang dạy cách thuthập và xử lý thông tin theo mục tiêu bài học, môn học mà các nhà giáo dụcthường gọi là dạy “cách học” . Trong phương thức học tập cùa HCTC, thựcchất là chuyển triết lý dạy học lấy hoạt động dạy làm trọng tâm sang lấyhoạt động học là yếu tố chủ yếu, hoạt động dạy là để hướng dẫn hoạt độnghọc, tạo điều kiện, môi trường cho người học tự tích luỹ kiến thức, kỹ năngmôn học thông qua hoạt động tự học....Giáo viên có thể lựa chọn, vận dụng,triển khai các phương pháp trong dạy học ĐH nói chung mà phần trên đã đềcập. Tuy nhiên một vài lưu ý cần phải nêu ra ở mục này khi triển khai dạyhọc trong HCTC.Khi đã xác định được mục đích, nội dung, chương trình dạy học thìphương pháp dạy học quyết định chất lượng cùa quá trình dạy học nói riêng,qúa trình đào tạo nói chung. Vì vậy, vấn đề là giảng viên phải biết lựa chọnvà kết hợp các phương pháp dạy học trẽn cơ sờ thực hiện được mục tiêu đó!Phải chọn “cách thức” nào để thực hiện được mục tiêu đào tạo nóichung và dạy học môn học nói riêng là sự sáng tạo của người dạy, nhưngcác nhà lý luận dạy học đã có những lời khuyên là giáo viên cần nhận diện,thấu hiểu sâu sắc và nắm vững những đặc điểm hoạt động dạy và đậc điểmhọc trong phương thức đào tạo theo HCTC để có những quyết định phù hợptrong việc lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp với các hình thức dạyhọc bắt buộc phải có trong việc triển khai dạy học môn học trong HCTC:a)D ạy học lý thuyết trên lớp chủ yếu theo phương pháp “cây kiếnth ứ c ”[14]Phương pháp “cây kiến thức” là cách gọi theo hình tượng của kỹ thuậtdạy học được mô tà như sau: Coi nội dung dạy học của một bài học, thậm chí107của môn học là một “cây kiến thức”, trong đó NI (nội dung cốt lõi) chính làgốc, thân và N2 (nội dung quan trọng theo mục tiêu dạy học) chính là cànhlớn N3 (nội dung mở rộng và liên quan) chính là các nhánh cây lớn, nhò tạonên dáng cây và lá cùa cây. Khi thực hiện phương pháp dạy học theo kiểu“Cây kiến thức”, G V là người chi cho s v “dáng cây kiến thức ” cần vẽ và vẽmẫu goc-thân và cành lớn (tương ứng với nội dung N I& N 2 nêu trên), đồngthời chi dẫn và yêu cầu s v tự hoàn thành phần còn lại và G V kiêm định kếtquả!Quy trình thực hiện phương pháp dạy học này gồm 4 công đoạn:+ Công đoạn định hình “dáng cây kiến thức”: xác định N 1 - N2 - N3;+ Công đoạn mô tả cây kiến thức cho sinh viên và vẽ m ẫu cho sinhviên, đồng thời hướng dẫn cách vẽ cây kiến thức cho sinh viên;+ Công đoạn yêu cầu sinh viên tự hoàn thành “cây kiến thức” với cácchi dẫn cụ thể cách vẽ ...