Thông báo lâm sàng: Gây mê cho người sống hiến thùy phổi đầu tiên tại Việt Nam

Bài viết phân tích về phương diện gây mê hồi sức trong quá trình lấy phổi đảm bảo chất lượng thùy phổi hiến, cũng như tăng cường hồi phục sau mổ của người hiến thuỳ phổi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thông báo lâm sàng: Gây mê cho người sống hiến thùy phổi đầu tiên tại Việt NamT¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2018THÔNG BÁO LÂM SÀNG: GÂY MÊ CHO NGƯỜI SỐNGHIẾN THUỲ PHỔI ĐẦU TIÊN TẠI VIỆT NAMĐỗ Quyết*; Nguyễn Trường Giang*; Trần Viết Tiến*; Hoàng Văn Chương*Trần Đắc Tiệp*; Võ Văn Hiển*; Tạ Bá Thắng*; Đào Thị Khánh*; Nguyễn Trung Kiên*TÓM TẮTNgày 21 - 2 - 2017, ca ghép phổi từ người cho sống đầu tiên tại Việt Nam được thực hiệnthành công tại Bệnh viện Quân y 103, Học viện Quân y. Phổi hiến lấy từ thuỳ dưới phổi trái củabác và thuỳ dưới phổi phải của bố ghép cho bệnh nhi 7 tuổi được chẩn đoán giãn phế quảnbẩm sinh lan tỏa, biến chứng suy hô hấp, tâm phế mạn, suy dinh dưỡng độ III, có chỉ định ghépphổi. Hai bệnh nhân hiến phổi được gây mê nội khí quản hai nòng, thông khí một phổi trongquá trình phẫu thuật. Hoá giải giãn cơ bằng sugammadex khi kết thúc phẫu thuật, rút ống nộikhí quản tại phòng mổ. Kiểm soát đau sau mổ đường ngoài màng cứng ngực và 2 bệnh nhânđều hồi phục tốt sau mổ.* Từ khoá: Gây mê cắt thuỳ phổi từ người cho sống; Thông khí một phổi; Sugammadex;Giảm đau ngoài màng cứng ngực.Case Report: Anesthesia for the First Living Donor Lobar Lung inVietnamSummaryThe first bilateral living donor lobar lung transplantation was performed successfully in103 Military Hospital, Vietnam Military Medical University on February 21, 2017. Living donorlobar lung came from his uncle’s left lower lobar and his father’s right lower lobar in order toimplant to 7 years old patient who was diagnosed diffuse congenital bronchiectasis withrespiratory failure, chronic cor-pulmonal, severe malnutrition. Donors were performed generalanesthesia with double lumen tracheal tube and one lung ventilation during surgery.Neuromuscular was reversed by sugammadex then extubated at the end of surgeries inoperating room. Postoperative pain was managed by thoracic epidural anesthesia and both ofthem got well recover after surgery.* Keywords: Anesthesia for living-donor lobar lung; One lung ventilation; Sugammadex;Thoracic epidural analgesia.ĐẶT VẤN ĐỀCa ghép phổi đầu tiên thực hiện tại Đạihọc Mississipi năm 1963 cho bệnh nhân (BN)nam 58 tuổi bị ung thư phế quản gốc tráiđã đánh dấu bước tiến vượt bậc của nềny học thế giới dù BN chỉ sống được 18 ngàysau ghép. Ghép thuỳ phổi từ hai người chosống đầu tiên được thực hiện thành côngtại Nhật Bản năm 1998 ở BN nữ 24 tuổi* Học viện Quân y** Bệnh viện Quân y 103Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Trung Kiên (drkien103103@gmail.com)Ngày nhận bài: 16/05/2018; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 18/06/2018Ngày bài báo được đăng: 25/06/2018114T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2018từ nguồn cho từ thùy dưới phổi trái củamẹ và thùy dưới phổi phải của chị gái. BNxuất viện sau ghép 61 ngày và trở lạicuộc sống bình thường, thể trạng tốt,dung tích sống đạt 1,77 lít [10]. Thànhcông này mở ra một hướng mới giúp tăngsố lượng BN được ghép phổi từ ngườicho sống. Hiện nay, ghép phổi đã đượcchấp nhận rộng rãi, là phương pháp điềutrị cho một số bệnh lý phổi giai đoạn cuối.Một trong những điều người hiến thuỳphổi quan tâm là đau sau mổ và quá trìnhbình phục như thế nào. Những tiến bộtrong phẫu thuật lồng ngực cũng như gâymê hồi sức (GMHS) đã có đóng góp tíchcực điều trị phát triển ghép phổi [5].Thành công từ ca ghép hai thùy phổi đầutiên từ người cho sống ngày 21 - 2 - 2017đánh dấu sự phát triển của Y học Việt Nam.GMHS không những phải tạo điều kiệnthuận lợi nhất cho phẫu thuật lấy thuỳphổi hiến mà còn giúp người hiến thuỳphổi nhanh bình phục về thể chất và tinhthần sau phẫu thuật. Mục tiêu bài báo:Phân tích về phương diện GMHS trongquá trình lấy phổi đảm bảo chất lượngthùy phổi hiến, cũng như tăng cường hồiphục sau mổ của người hiến thuỳ phổi.GIỚI THIỆU VỀ QUY TRÌNH HIẾN PHỔITỪ NGƯỜI SỐNG KHỎE MẠNH VÀKẾT QUẢ1. Chuẩn bị BN trước hiến phổi.BN là người cho sống khỏe mạnh,được khám chuyên khoa tim mạch, hô hấp,hoàn thành các xét nghiệm thường quy,xét nghiệm miễn dịch và đo chức nănghô hấp chuẩn bị trước hiến theo quy định,có kết luận đủ tiêu chuẩn hiến thuỳ phổi.Quá trình chuẩn bị trước mổ, BN đượcgiải thích về phẫu thuật lấy thuỳ phổi cónội soi hỗ trợ, chống đau và bình phụcsau mổ. Catheter ngoài màng cứng ngựckiểm soát đau sau mổ được đặt từ chiềuhôm trước mổ tại Khoa Điều trị Tích cực.* Tiến hành đặt catheter ngoài màngcứng ngực:- BN được giải thích về kỹ thuật đặtcatheter ngoài màng cứng ngực.- Lắp monitoring theo dõi mạch, ECG,Sp02, huyết áp không xâm lấn mỗi 2 phút,đặt đường truyền tĩnh mạch ngoại vi truyềndịch tinh thể.- Tiến hành kỹ thuật:+ BN nằm trên giường, tư thế nghiêngtrái, đầu cúi sát vào ngực, hai chân co,đùi gập sát vào bụng. Sát trùng da vùnglưng bằng betadin 10% ba lần.+ Tê tại chỗ vùng chọc kim T6 - T7 bằnglidocain 2%.+ Chọc kim Touhy qua da, tổ chứcdưới da, dây chằng vàng, xác định kimTouhy đã vào khoang ngoài màng cứngbằng nghiệm pháp “mất sức cản”.+ Luồn catheter vào khoang ngoài màngcứng và cố định ở vạch 5 cm.+ Thử test 3 ml lidocain 1,5% + adrenalin1/200.000 để khẳng định đầu catheterkhông nằm trong mạch máu hoặc trongkhoang dưới nhện. Cố định catheter bằngopsite. Chuyển BN về tư thế nằm ngửa.2. Gây mê.* Chuẩn bị trước khi khởi mê:BN ở tư thế nằm ngửa trên bàn mổ,cho thở oxy 100% 4 l/phút. Theo dõi điện tim,huyết áp không xâm nhập, SpO2, EtCO2qua monitor Nihon Kohden, theo dõi độmê BIS qua điện cực trán, đo độ giãn cơ115T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2018TOF-watch tay cùng bên với thùy phổihiến, đo thân nhiệt ngoại vi. Làm ấm bằngmáy thổi hơi ấm, bao chân phòng chốnghuyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới. Đặttĩnh mạch ngoại vi tay đối diện thùy phổihiến bằng kim 18G truyền dung dịch natriclorua 0,9%.* Khởi mê:- Khởi mê bằng propofol nồng độ đíchtại não (Ce) 4,0 mcg/ml, fentanyl 4 mcg/kg,rocuronium 1 mg/kg. Khi đạt hiệu quả giãncơ tối đa (TOF bằng 0), đặt ống nội khíquản (NKQ) 2 nòng Robert ...