Tóm tắt Luận án Tiến sĩ ngành Chăn nuôi: Nghiên cứu khả năng sản xuất của một số tổ hợp lai giữa dê Boer, Bách Thảo và Cỏ tại Ninh Bình, Yên Bái và Bắc Kạn

Mục tiêu luận án: Đánh giá một số đặc điểm sinh học của các tổ hợp lai dê Boer, Bách Thảo và Cỏ tại địa bàn nghiên cứu; đánh giá khả năng sản xuất các tổ hợp lai dê Boer, Bách Thảo và Cỏ tại Ninh Bình, Yên Bái và Bắc Kạn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ ngành Chăn nuôi: Nghiên cứu khả năng sản xuất của một số tổ hợp lai giữa dê Boer, Bách Thảo và Cỏ tại Ninh Bình, Yên Bái và Bắc Kạn HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM BÙI KHẮC HÙNG NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG SẢN XUẤTCỦA MỘT SỐ TỔ HỢP LAI GIỮA DÊ BOER, BÁCH THẢO VÀ CỎ TẠI NINH BÌNH, YÊN BÁI VÀ BẮC KẠN Chuyên ngành : CHĂN NUÔI Mã số : 62.62.01.05 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÀ NỘI - 2016Công trình hoàn thành tại: HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAMNgười hướng dẫn: 1. PGS.TS. NGUYỄN BÁ MÙI 2. PGS.TS. ĐẶNG THÁI HẢIPhản biện 1: GS.TS. VŨ CHÍ CƢƠNG Viện Chăn nuôiPhản biện 2: PGS.TS. ĐINH VĂN CHỈNH Học viện Nông nghiệp Việt NamPhản biện 3: GS.TS. VŨ DUY GIẢNG Hội Chăn nuôiLuận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án cấp Học viện họp tại: Học viện Nông nghiệp Việt Nam Vào hồi giờ, ngày tháng năm 2016Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: - Thư viện Quốc gia Việt Nam - Thư viện Học viện Nông nghiệp Việt Nam PHẦN 1. MỞ ĐẦU1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Ở Việt Nam, chăn nuôi dê là nghề truyền thống lâu đời của người nông dân.Dê được nuôi chủ yếu ở những vùng trung du, miền núi phía Bắc. Tuy nhiên, hìnhthức chăn nuôi phổ biến vẫn là quảng canh. Giống dê đang được nuôi chủ yếu làdê Cỏ. Giống này có tầm vóc bé, khối lượng nhỏ, lớn chậm và khả năng cho thịtthấp. Dê nội thích nghi tốt với tập quán chăn thả quảng canh, mắn đẻ, tăng đànnhanh, chất lượng thịt cao, được coi là đặc sản và thực phẩm chức năng. Tuynhiên, năng suất không cao, do tầm vóc nhỏ. Hiện nay, Việt Nam đã nhập các giống dê từ Ấn Độ, Mỹ, Úc với mục đíchnâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Nhận thức về vai trò của con dê tuycòn có những quan điểm khác nhau về chủ trương phát triển, song chăn nuôi dêđang ngày càng được chú trọng và có đóng góp lớn vào việc phát triển kinh tế củangười nghèo. Đặc biệt là ở các vùng mà chăn nuôi bò sữa và lợn lai không thíchhợp, thì dê được coi là con vật có thể giúp người nông dân tăng thêm thu nhập, xoáđói, giảm nghèo. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy lai tạo là phương pháp cải tiến giống nhanhnhất. Con lai có sức sản xuất cao hơn so với giống bản địa. Theo Đinh Văn Bìnhvà cs. (2003), mục đích của việc lai tạo là tạo ra con lai có những ưu điểm mớinhư nâng được tầm vóc và khối lượng nhưng vẫn giữ được những ưu thế sẵn cócủa con giống địa phương như khả năng chống chịu bệnh tật cao, chịu đựng khamkhổ, thích nghi với khí hậu của địa phương. Do vậy, lai tạo nhằm cải tạo tầm vóc,khối lượng dê, nâng cao thu nhập cho người chăn nuôi, góp phần xóa đói giảmnghèo cho người dân ở các vùng gò, đồi, núi, đặc biệt là người nghèo. Vấn đề còncó ý nghĩa rất lớn về khoa học, các giống dê địa phương là nguồn gen quý để thựchiện các công thức lai kinh tế có hiệu quả cao. Đồng thời, những sản phẩm chănnuôi có giá trị cao còn mang dấu ấn địa phương, trong tương lai sẽ là cơ sở để xâydựng thương hiệu sản phẩm chăn nuôi. Boer là giống dê siêu thịt, đạt khối lượng tăng nhanh qua các tháng tuổi,khối lượng sơ sinh 2,5 - 4,5 kg, 3 tháng tuổi đạt 20 - 30 kg, trưởng thành ở con cáiđạt 60 - 90 kg, con đực đạt 70 - 110 kg (Barry and Godke, 1997). Với những ưuđiểm trên nên dê Boer đã được nhập nội vào nước ta nhằm nhân thuần, phát triểnsản xuất giống dê chuyên thịt cao sản và dùng con đực để lai cải tạo nhằm nângcao năng suất thịt cho đàn dê ở Việt Nam. Theo Đinh Văn Bình và cs. (2003) khối lượng của dê Boer cao gấp hơn 2lần so với khối lượng dê Cỏ cùng thời điểm theo dõi. Tại thời điểm cai sữa dêBoer đực đạt 16,26 kg, con cái 15,1 kg; còn dê Cỏ chỉ đạt 7,8 kg đối với con đực,6,7 kg đối với con cái. Do dê Boer có khối lượng lớn, nên để cải tạo đàn dê Cỏcác nhà khoa học bằng cách tạo ra bước đệm, tức là cho dê đực Bách Thảo phốivới cái địa phương tạo ra con lai F1. Từ đàn dê cái F1 cho phối với dê đực Boerđể tạo ra con lai 3 máu nuôi thịt. Tuy nhiên, bằng con đường này, chúng ta phải 1mất nhiều thời gian. Mặt khác với phương thức chăn nuôi dê phổ biến ở các tỉnhmiền núi phía Bắc hiện nay là chăn thả dê lên đồi, rừng. Việc thả dê đực Boertheo đàn lên đồi sẽ khó khăn, do khối lượng lớn, lại chậm nên không theo kịp đàn.Cùng với sức đề kháng của dê Boer kém hơn dê Cỏ nên tỷ lệ chết cao. Trong khiđó dê Cỏ lại có sẵn ở các nông hộ. Có hai câu hỏi đặt ra trong giải thiết nghiên cứu: Một là, Khả năng sản xuất của một số tổ hợp lai dê Boer, Bách Thảo và Cỏnhư thế nào, các tổ hợp lai có thích nghi với điều kiện chăn nuôi nông hộ tại NinhBình, Yên Bái và Bắc Kạn hay không? Hai là, việc sử dụng dê đực 2 máu: đực lai (Bo x BT), đực lai Bo x (Bo xBT) cho phối ...