Tổng phân tích nước tiểu - BS Bùi Trường Giang

Nướctiểuđượchìnhthànhliêntụctừthận. Nólàsảnphẩmdịchlọccủahuyếttươngtừđường,aminoacid, nướcvàcácchấtkhác,chủyếunhờsựchuyểnhóacủacơthểđượctáihấpthulại. Để tìm hiểu rõ hơn, mời các bạn cùng tham khảo tài liệu sau đây nhé!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổng phân tích nước tiểu - BS Bùi Trường Giang 170712,16:44TỔNGPHÂNTÍCHNƯỚCTIỂUBS.BùiTrườngGiangI.Tổngquanvềxétnghiệmnướctiểu1.SựhìnhthànhnướctiểuNướctiểuđượchìnhthànhliêntụctừthận.Nólàsảnphẩmdịchlọccủahuyếttươngtừđường,aminoacid,nướcvàcácchấtkhác,chủyếunhờsựchuyểnhóacủacơthểđượctáihấpthulại.Quátrìnhsinhlýtạonướctiểutạithậnrấtphứctạp,mỗingàytrungbìnhcókhoảng170000mldịchlọchuyếttươngchuyểnthành1200mlnướctiểu.Nướctiểuđượchìnhthànhtạihaithận,đólàhaicơquannằmngoàikhoangphúcmạccạnhcộtsống,bêndướilồngngựcvàtrướccộtsốngthắtlưng.Thậncùngvớihệdavàhệhôhấplànhữngcơquanbàitiếtchínhcủacơthể.Mỗithậnđượcxemlàlàcơquancaocấpđểduytrìmôitrườngbêntrongcủacơthể,nhờvàosựbàitiếtvàhấpthuchọnlọcnhiềuchấtkhácnhautheonhucầucầnthiếtchuyênbiệtcủacơthể.Đơnvịchứcnăngchínhcủathậnlànephron.Mỗithậncókhoảng11,5triệunephron,mỗinephronđượccấutạobởihaiphầnchínhgồmcầuthậnlàhệthốnglọcvàốngthậnlànơimàdịchlọcđiqua.Mỗicầuthậnđượccấutạobởimạnglướimaomạchvàđượcbaobọcbởimànggọilànangbowmanvàtiếptheolàốngthận.Khảnăngbàitiếtmộtcáchchọnlọccácchấtthảitừmàu,đểduytrìsựcânbằngnướcvàđiệngiảitrongcơthể,đượckiểmsoáttrongcầuthận,nhờvàosựbàitiếtvàtáihấpthucủaốngthận,độlọccầuthậnvàdòngmáuđếnthận.Máucungcấpchothậntừđộngmạchthậnvàvàonephronquatiểuđộngmạchđến.Máuchảyvàocầuthậnvàvàotrongtiểuđộngmạchđi.Kíchthướckhácnhaucủahaitiểuđộngmạchnàynhằmtạorasựkhácbiệtvềáplựcthủytĩnhcầnthiếtchođộlọccầuthậnvàđápứngmụcđíchduytrìáplựcmaomạchcầuthậnvàổnđịnhdòngmáubêntrongcầuthận(Sựnhỏhơnvềkíchthướccủatiểuđộngmạchđinhằmtăngáplựccầuthậngiúphìnhthànhnướctiểu)Khidịchlọcđiquaốngthậnthìlượngchấthòatanđượctăngthêmtừcácchấtbàitiếtcủamáumaomạchvàtừsựbàitiêtcủatếbàobiểumôốngthận.Cácchấttanquantrọngvànướcvàolạitrongdòngmáuquacơchếtáihấpthucủaốngthận.Cuốicùngsựcôđặcvàphaloãngnướctiểuxảyratạitủythận.Thậncókhảnăngđángchúývềsựphaloãngvàcôđặcnướctiểutheonhucầucầnthiếtcủamỗicánhân,vàđểđiềuhòasựbàitiếtnatri.Sinhhóamáu,huyếtáp,cânbằngdịch,dinhdưỡng,vàtìnhtrạngsứckhỏelàyếutốthenchốttrongtoànbộquátrìnhchuyểnhóacủacơthể.2.CấutạonướctiểuThôngthường,nướctiểubaogồmurevàcáchóachấtvôcơ,hữucơhòatantrongnước.Phầnlớnsựbiếnđổinồngđộcácchấtnàyxảyrakhichịuảnhhưởngcủacácyếutốvềchếđộăn,hoạtđộngsinhlý,sựchuyểnhóacủacơthể,chứcnăngnộitiếtvàkểcảtưthế.Ure,mộtphếphẩmchuyểnhóatạoratạigannhờquátrìnhphânhủyproteinvàaminoacid,chiếmhầunhưmộtnữalượngchấtrắnhòatantrongnướctiểu.Mộtvàichấthữucơkhácchủyếubaogồmcreatininvàaciduric.Chấtvôcơchínhhòatantrongnướclàchloride,tiếptheolàionkalivànatri.Mộtlượngnhỏcáchóachấtvôcơcũnghiệndiệntrongnướctiểu.Nồngđộcáchợpchấtvôcơnàyphầnlớnbịảnhhưởngbởichếđộăn,nênlàmkhókhănđểxácđịnhđượcnồngđộbìnhthườngcủachúng.Nhữngchấtkháccóthểtìmthấytrongnướctiểubaogồmhormone,vitaminvàthuốc.Mặcdù,chúngkhôngcónguồngốctừdịchlọchuyếttương,nhưngnướctiểucũngchứacácphântửhữuhìnhnhưtếbào,trụtếbào,tinhthể,dịchnhầyvàvikhuẩn.Sựgiatăngsốlượngcácphântửhữuhìnhnàyđượccoilàbệnhlý.3.MẩuxétnghiệmnướctiểuSuốt24giờ,cấutạovàsựcôđặcnướctiểuthayđổiliêntục.Sựcôđặcnướctiểuthayđổitheolượngnướcnhậpvàcáchoạtđộngtrướckhilàmxétnghiệm.Đểthuđượcmộtmẩuxétnghiệmnướctiểubiểuhiệnthựcsựtìnhtrạngchuyểnhóacủacơthể,thôngthườngcầnthựchiệntốtcácyêucầucủaviệcthuthậpmẩunướctiểunhưlàthờiđiểmthuthập,khoảngthờigianthuthập,phươngphápthuthập,chếđộănvàthuốcđangsửdụngcủabệnhnhân.II.XétnghiệmnướctiểuTổngphântíchnướctiểulàmộtxétnghiệmthườngquichobệnhnhânnhậpviệnhoặcbệnhnhânđếnkhám.Nólàmộtchỉđịnhhữuíchchosứckhỏecủabệnhnhân.Hainétđặctrưngcủatổngphântíchnướctiểubaogồm:1.Nướctiểulàmẩuxétnghiệmcósẳnvàdểthuthập2.Nướctiểuchứanhiềuthôngtinvềchứcnăngchuyểnhóachủyếucủacơthểvàthôngtinnàycóđượctừmộtxétnghiệmnướctiểuđơngiản.Nhữngnétđặctrưngnàyphùhợptốtvớixuhướngyhọcdựphòngvàchiphíthấpchoxétnghiệm.Bởivìchiphíkhôngmắcđểxétnghiệmmộtsốlượnglớnbệnhnhân,khôngchỉxétngiệmchobệnhthậnmàcònchonhữngtìnhtrạngbệnhlýcònnhẹchưabiểuhiệntriệuchứngnhưlàbệnhtiểuđườngvàbệnhgan,bởivậytổ ...