Vai trò của vitamin C với sức khỏe con người

Trên nhãn và đơn hướng dẫn dùng thuốc trong các biệt dược chứa vitamin C, chỉ có vài dòng ngắn ngủi: Chỉ định: bệnh scorbut. Người bệnh thiếu vitamin C do dinh dưỡng kém. Điều trị chứng suy nhược do cảm cúm, sổ mũi. Trên nhãn và đơn hướng dẫn dùng thuốc trong các biệt dược chứa vitamin C, chỉ có vài dòng ngắn ngủi: Chỉ định: bệnh scorbut. Người bệnh thiếu vitamin C do dinh dưỡng kém. Điều trị chứng suy nhược do cảm cúm, sổ mũi. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vai trò của vitamin C với sức khỏe con người Vai trò của vitamin C với sức khỏe con người Trên nhãn và đơn hướng dẫn dùng thuốc trong các biệt dượcchứa vitamin C, chỉ có vài dòng ngắn ngủi: Chỉ định: bệnh scorbut.Người bệnh thiếu vitamin C do dinh dưỡng kém. Điều trị chứng suynhược do cảm cúm, sổ mũi. Trên nhãn và đơn hướng dẫn dùng thuốc trong các biệt dượcchứa vitamin C, chỉ có vài dòng ngắn ngủi: Chỉ định: bệnh scorbut.Người bệnh thiếu vitamin C do dinh dưỡng kém. Điều trị chứng suynhược do cảm cúm, sổ mũi. Thuốc sản xuất năm 2006 cũng có hướngdẫn như thuốc sản xuất 50 năm trước (1956). 50 năm qua, các nhà khoahọc vẫn miệt mài nghiên cứu và phát hiện nhiều cơ chế tác dụng; côngdụng quý và chống chỉ định dùng vitamin C (*). Ta cần biết điều đó đểphục vụ cho việc bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng. Bệnh thiếu vitamin C (scorbut) được y học mô tả từ 1.550 năm trướcCông nguyên nhưng đến năm 1928, con người mới chiết tách được vitaminC và đến năm 1933 mới tổng hợp được vitamin C. Từ đó vitamin C đượcsản xuất công nghiệp (giá thành rẻ hơn vitamin C chiết tách từ rau quả),phương pháp sản xuất luôn được cải tiến, cho năng suất cao, giá rẻ, thỏa mãnnhu cầu sử dụng vitamin C rất lớn của con người. (Albert Szent Gyorgyi làngười khám phá ra vitamin C đã được giải thưởng Nobel). Trong thiên nhiên vitamin C chủ yếu có trong thực vật (rau, củ tươi;quả mới chín). Chỉ có một số loài động vật tổng hợp được vitamin C trongcơ thể từ glucose và các loại monosaccharid (chó và chuột bạch). Còn conngười và các động vật khác cơ thể không tự tổng hợp được vitamin C nênphải lấy vitamin C từ thức ăn thực vật. Vitamin C thiên nhiên tồn tại dưới 2dạng D và L. Dạng D không có hoạt tính sinh học. Dạng L khi bị ôxy hóalần đầu chuyển thành acid dehydro ascorbic (hơi ngả màu) vẫn còn hoạt tínhsinh học của vitamin C. Nếu tiếp tục ôxy hóa nữa sẽ thành diketo golunat(màu vàng sẫm) mất hoạt tính sinh học của vitamin C. Hấp thu: Vitamin C cung cấp qua đường tiêu hóa (thực phẩm, thuốcuống) được hấp thu ở ruột non. Tỷ lệ hấp thu liên quan mật thiết đến lượngvitamin C đưa vào. Tỷ lệ hấp thu tối ưu (100%) khi lượng vitamin C là 30-60mg. Trên ngưỡng này tỷ lệ hấp thu sẽ thấp dần, tỷ lệ nghịch với lượngvitamin C đưa vào (90mg hấp thu 80%; 1.500mg hấp thu 49%; 3.000mg hấpthu 36%; 12.000mg hấp thu 16%). Sự hấp thu này sẽ giảm (so với các sốliệu nêu trên) ở người có bệnh đường tiêu hóa như: bệnh dạ dày, tiêu chảy...Lượng vitamin C không hấp thu được sẽ đi vào đoạn ruột dưới, làm loãngphân, sinh tiêu chảy. Vitamin C sau khi hấp thu vào cơ thể, được dự trữ mộtphần trong gan, thận (để sử dụng khi nguồn cung không đủ), tổng lượng dựtrữ khoảng 1.500mg, hằng ngày luân chuyển 35-45mg. Vitamin C phân bốrộng rãi trong các mô cơ thể, khoảng 25% kết hợp với protein trong huyếttương. Nồng độ vitamin C trong huyết tương bình thường khoảng 10-20mcg/ml. Vai trò của vitamin C: Là chất kích hoạt enzym, chất khử các chất,tham gia tổng hợp hormon. Là thành phần quan trọng để hoạt hóa prolinhydroxylase và hydroxylysine, hydroxyprolin; là thành phần quan trọng củacollagen. Do đó nếu không đủ vitamin C sẽ ảnh hưởng đến sự tổng hợpcollagen làm cho não bị co hoặc biến dạng (thể hiện lão suy hoặc tri động ởngười có tuổi), thành mạch yếu, vết thương lâu lành, dẫn đến xuất huyết ởcác mức độ khác nhau (vỡ mao mạch, gây nhiều đám xuất huyết, đám bầmmáu, chảy máu lợi, chảy máu dưới da...). Vitamin C là chất khử trong cơ thể,có tác dụng trung hòa các gốc tự do, ngăn ngừa sự ôxy hóa vitamin A,vitamin E và các acid béo không no. Làm cho sắt (II) duy trì được trạng tháihoàn nguyên, tăng hấp thu, chuyển dịch tồn trữ sắt trong cơ thể. Làm chocanxi trong ruột không tạo thành hợp chất không tan, cải thiện tỷ lệ hấp thucanxi vào cơ thể, chuyển hóa cholesterol trong cơ thể thành một sulfat tantrong nước để bài tiết; tham gia phản ứng hydroxyl của cholesterol thànhacid cholic, giảm hàm lượng cholesterol trong máu. Giúp tế bào gan giải độccác chất độc hại (như nitrosamin trong thực phẩm). Tham gia vào sự sảnxuất và giải phóng hormon vỏ thượng thận. Tha m gia chuyển hóa: tyrosin,acid folic, phenyladanin, histamin, nor epinephrin và các enzym chuyển hóathuốc; sử dụng carbohydrat; tổng hợp lipid và protein; trong hô hấp tế bào,trong chức năng miễn dịch, trong đề kháng với nhiễm khuẩn (vitamin C thúcđẩy sự sản xuất bạch cầu chống vi khuẩn, virut); với dị ứng và stress; đềphòng và làm giảm quá trình phát triển ung thư. Nhu cầu vitamin C với người lao động: Người làm việc bìnhthường, ở môi trường áp suất và nhiệt độ bình thường cần 35-60mg vitaminC mỗi ngày. Người làm việc ở môi trường nhiệt độ cao, cần khoảng 150 -180mg vitamin C mỗi ngày. Thải trừ: Lượng vitamin C thải trừ ra ngoài cơ thể chịu sự chế ướccủa: lượng đưa vào, lượng tồn trữ trong cơ ...