Xu hướng phát triển ngân hàng xanh ở Việt Nam: Nhìn từ báo cáo phát triển bền vững theo tiêu chí GRI của các ngân hàng thương mại

Bài viết "Xu hướng phát triển ngân hàng xanh ở Việt Nam: Nhìn từ báo cáo phát triển bền vững theo tiêu chí GRI của các ngân hàng thương mại" đánh giá thực trạng công bố báo cáo GRI, mức độ đạt được của các chỉ tiêu GRI và đề xuất giải pháp thúc đẩy thực hiện báo cáo GRI, hướng tới phát triển ngân hàng xanh ở Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xu hướng phát triển ngân hàng xanh ở Việt Nam: Nhìn từ báo cáo phát triển bền vững theo tiêu chí GRI của các ngân hàng thương mại KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA THÚC ĐẨY TĂNG TRƯỞNG XANH HƯỚNG TỚI PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG: KẾT NỐI TẦM NHÌN QUỐC GIA VỚI HÀNH ĐỘNG CỦA ĐỊA PHƯƠNG VÀ DOANH NGHIỆP XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN NGÂN HÀNG XANH Ở VIỆT NAM: NHÌN TỪ BÁO CÁO PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG THEO TIÊU CHÍ GRI CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TS. Hoàng Thị Thu Hiền Học viện Ngân hàng / Email: hienhtt@hvnh.edu.vn Tóm tắt: Việc lập báo cáo phát triển bền vững (PTBV) theo tiêu chí GRI (sau đây gọi là báo cáo GRI) hiện đang có chuẩn mực quốc tế cao nhất mà các ngân hành thương mại (NHTM) đã, đang thực hành và công bố báo cáo bên cạnh các báo cáo tài chính khác. Các hoạt động hướng tới sự PTBV thực hiện theo các tiêu chí GRI được các NHTM chủ động và tích cực chia sẻ cùng các bên liên quan, nhằm thể hiện nỗ lực của ngân hành trong công khai, minh bạch trong công bố, đánh giá các đóng góp về mặt kinh tế, môi trường, xã hội, tạo cơ sở xây dựng, phát triển ngân hàng xanh (NHX) bền vững. Bài viết đánh giá thực trạng công bố báo cáo GRI, mức độ đạt được của các chỉ tiêu GRI và đề xuất giải pháp thúc đẩy thực hiện báo cáo GRI, hướng tới phát triển NHX ở Việt Nam. Từ khóa: ngân hàng xanh, phát triển, bền vững, GRI, ngân hàng thương mại, Việt Nam 1. Đặt vấn đề Báo cáo GRI là bức tranh tổng quát thể hiện các công bố, xem xét và đánh giá lại hoạt động PTBV của ngân hành theo định hướng chiến lược đối với các vấn đề PTBV. Theo đó, các NHTM Việt Nam hiện đang lập báo cáo theo các tiêu chuẩn của Hướng dẫn lập Báo cáo PTBV - Tổ chức Sáng kiến Báo cáo toàn cầu (Global Reporting Initiative - GRI). Tiêu chuẩn GRI tạo ra một tiếng nói chung cho các ngân hàng và các bên liên quan, để thấy được các tác động về kinh tế, môi trường và xã hội của ngân hàng. Chính vì vậy, căn cứ vào báo cáo GRI, có thể so sánh các ngân hàng trong việc thực hiện mục tiêu PTBV. Khi ngân hàng thực hiện tốt các mục tiêu này và công bố một cách đầy đủ, thì thị trường sẽ phản ứng tích cực với ngân hàng. Điều đó khiến danh tiếng, uy tín của ngân hàng tăng lên, về dài hạn ngân hàng sẽ gia tăng lợi nhuận. Tuy nhiên, mặc dù nhiều ngân hàng nhận thức được tầm quan trọng của việc thực hiện GRI và công bố minh bạch báo cáo này, nhưng kết quả thực hiện không cao. Vì vậy, việc phân tích thực trạng thực hiện báo cáo GRI của các NHTM để tìm ra nguyên nhân của những hạn chế làm căn cứ đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện và công bố báo cáo GRI của các NHTM là rất cần thiết trong bối cảnh Việt Nam đang thực hiện xanh hóa nền kinh tế và hội nhập toàn cầu hóa thị trường tài chính. Economy and Forecast Review 183 KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA THÚC ĐẨY TĂNG TRƯỞNG XANH HƯỚNG TỚI PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG: KẾT NỐI TẦM NHÌN QUỐC GIA VỚI HÀNH ĐỘNG CỦA ĐỊA PHƯƠNG VÀ DOANH NGHIỆP 2. Vai trò của báo cáo GRI trong hoạt động kinh doanh ngân hàng Ngay cả trước khi đại dịch Covid-19 làm đảo lộn và gián đoạn các hoạt động xã hội và kinh doanh, thì báo cáo GRI luôn nhận được sự quan tâm mạnh mẽ của các bên liên quan. Đại dịch Covid-19 trong 2 năm vừa qua đã thúc đẩy nâng cao nhận thức của lãnh đạo các tổ chức về các cú sốc bên ngoài có thể tác động nhanh và mạnh mẽ đến nền kinh tế toàn cầu, cũng như mức độ tin cậy và minh bạch đối với hoạt động của nền kinh tế nói chung và các tổ chức nói riêng. Theo kết quả khảo sát của PwC (thực hiện vào tháng 9/2021), đối với các nhà quản lý và phân tích tài sản của các công ty đầu tư, ngân hàng, công ty môi giới trên toàn cầu cho thấy: 79% người được hỏi cho rằng, phương pháp quản lý rủi ro và cơ hội đầu tư liên quan tới môi trường - xã hội (MT-XH) là yếu tố quan trọng khi đưa ra quyết định đầu tư vào một công ty; có 49% người được hỏi cho biết sẽ sẵn sàng rút vốn khỏi các công ty không thực hiện trách nhiệm của họ về MT-XH [4]. Trong thực tế, một số quỹ đầu tư ở Châu Âu sẵn sàng rút vốn ra khỏi các công ty không tuân thủ các cam kết về MT-XH. Điển hình, KLP - Quỹ hưu trí công cộng ở Na Uy đã bán cổ phần của mình tại 46 doanh nghiệp không đạt tiêu chuẩn, đặc biệt là các doanh nghiệp có từ 5% doanh thu trở lên liên quan đến than [3]. Cùng với đó, nhà đầu tư ở nhiều quốc gia trên thế giới cũng đang có xu hướng lựa chọn các doanh nghiệp thực hiện nghiêm túc các cam kết MT-XH trong hoạt động kinh doanh. Thực hiện các cam kết PTBV, gắn liền với nâng cao trách nhiệm MT-XH là xu hướng chung của tất cả các lĩnh vực, ngành nghề trong nền kinh tế, không ngoại trừ ngành tài chính ngân hàng. Theo đó, lĩnh vực ngân hàng và các trung gian tài chính nói chung luôn nhận được mối quan tâm từ các bên liên quan, bao gồm: nhà đầu tư, các phương tiện thông tin truyền thông, khách hàng, cơ quan quản lý, giám sát (Bhattacharya và cộng sự, 2004; Coupland, 2005). Bởi, hoạt động kinh doanh ngân hàng có tác động liên ngành đến các chủ thể khác nhau, nên việc thực hiện các tiêu chuẩn của báo cáo GRI và công bố báo cáo GRI có vai trò rất quan trọng đối với ngân hàng và nền kinh tế. Điều này được biểu ra ở 2 khía cạnh: Thứ nhất, việc tuân thủ các tiêu chuẩn của báo cáo GRI phản ánh hoạt động kinh doanh của ngân hàng ổn định, bền vững. Ngân hàng với vai trò là huyết mạch của nền kinh tế, nên khi hoạt động của ngành ngân hàng ổn định, tăng trưởng sẽ thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Thứ hai, việc tuân thủ các chỉ tiêu PTBV giúp ngân hàng nâng cao uy tín, danh tiếng trong hoạt động kinh doanh. Xu hướng mới của thị trường là ngày càng quan tâm đến đầu tư, kinh doanh và tiêu dùng xanh. Một ngân hàng nế ...