BÀI GIẢNG CHỌN GIỐNG CÂY TRỒNG CHUYÊN KHOA 1 - BÀI 9

Bài 9 CHỌN TẠO GIỐNG MÍA 1. ĐẶC ĐIỂM DI TRUYỀN NHIỄM SẮC THỂ CỦA M ÍA 1.1. Số nhiễ m sắc thể Chỉ có loài S.offcinarum có số nhiễm sắc thể cố định (2n = 80). Còn các loài khác đều có số nhiễm sắc thể không cố định.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BÀI GIẢNG CHỌN GIỐNG CÂY TRỒNG CHUYÊN KHOA 1 - BÀI 9 Tùy theo nhu c ầu cụ thể, có thể nhân tiếp năm thứ 4 sau đó khi đ ã có s ố lư ợnghạt lớn đưa vào s ản xuất. Ở các nư ớc trồng nhiều bông, với mức độ cách li hạt giố ngsau năm thứ 4 thay đổi không nhiều so với năm thứ nhất. Hạt giống bông hàng hóađược tha y liên tục hàng nă m do vậy công tác nhân giống cũng phải tiến hà nh liê n tục. 3.2. S ản xuất hạt giống lai F1 Vì bông lai có ưu thế la i cao nhất là F1 , sau đó ưu thế lai giảm nha nh chóngq ua các thế hệ, vì vậy với giống lai chỉ sử dụng F1 mà không sử dụng c ác thế hệ sau.Công việc quan trọng nhất trong sản xuất hạt bông lai là: - Bảo đảm tỉ lệ hợp tử cao nhất. - Giá thành hạ - Đủ số lư ợng lớn để cung cấp cho sản xuất N hư vậy sau khi đã thu đư ợc tổ hợp lai tốt cần phải cho tự thụ phấn bắt buộcvà chọn lọc kĩ để đả m bảo độ thuần, phải nhân nha nh các d òng b ố mẹ để có đủ sốlượng hoa cho quá tr ình lai và tổ chức sản xuất hạt lai tốt. Tất cả các công việc nàyp hải thực hiệ n tại c ơ quan s ản xuất giống nhà nư ớc (ở Việt Nam hạt giống lai đư ợctrung tâm nghiên c ứu cây bô ng Nha Hố chịu trách nhiệ m sản xuất) Bài 9 CH ỌN TẠO GIỐNG M ÍA1. Đ ẶC ĐIỂM DI TRUYỀN NHIỄM SẮC THỂ CỦA M ÍA 1.1. S ố nhiễ m sắc thể C hỉ có loài S.offcinarum có s ố nhiễm sắc thể cố định (2n = 80). Còn các loàik hác đều có số nhiễ m sắc thể khô ng cố định. Đây là kết quả của tạp giao tự nhiên giữacác loài thuộc chi Saccharum Theo Daniels và Roach (1987), phả hệ giản lược của các lo ài mía đư ợc tr ình bàytheo sơ đ ồ sau: 54 Sacchar um Sacchar um spontaneum 2n = 60 - 80 2n = 40 – 128 Sacchar um Er ianthus sp 2n = 60 - 80 Sacchar um Sacchar um 2n = 20 – 30 – 40 – robustum 2n = 60 - 80 60 2n = 60 - 80 M iscanthus sp Sacchar um 2n = 38 – 114 2n = 60 - 80 1.2. Di truy ề n nhiễ m sắc thể ở con lai Sự kết hợp nhiễ m sắ c thể ở con lai rất phức tạp, khó tìm đ ược quy luật kết hợprõ ràng. K hi lai một giố ng của S.offc inarum có n = 40 với giống mía dại Glagah(S.spontaneum) có n = 56, ngư ời ta thu đư ợc con la i F1 có 2n = 136 tức là bằng [(40 x2) + 56] chứ không phải (40 + 5 6 = 96) như theo quy đ ịnh thông thư ờng. Trong tr ư ờnghợp này, s ố đ ơn bội của S.offcinarum đã tăng lên gấp 2 tức là không có quá trình giảmp hân. Tiếp theo, cho hồi giao F1 với S.offcinarum, theo tỉ lệ kết hợp 1 : 1 thì con laip hải có 2n = 6 8 + 40 = 108. Nhưng k ết quả lạ i là 2n = 1 48, nghĩa là 80 của S.offcinarumvà 68 của F1 . Ở 2 lần la i, số nhiễ m sắc thể của S.offc inarum đ ư ợc nhân 2. Tuy nhiên,tiếp tục cho hồi giao lần 2 với S.offcinarum, con lai có 2n = [ (148/2) + 40] = 114, tức làcó giả m phân ở S.offc inarum. N ếu tiếp tục cho hồi giao với S.offcinarum thì s ố nhiễmsắc thể ở con lai biến động khoảng 94 – 100, nghĩa là không theo quy luật nào c ả.2. PHƯƠNG PHÁP CHỌN TẠO GIỐNG MÍA Đối với mía, các phương pháp chọn tạo giống đ ư ợc áp dụng là : + Tuyển chọ n từ tập đoàn giố ng mía tư liệu + Lai hữu tính + Xử lí đột biến + Cấy mô đ ơn b ội 2.1. Tuyển chọn từ tập đo àn giống mía tư liệu 55 Đây là phương pháp tuyể n chọn giống nha nh, có thể tiến hành ở c ác c ơ sởnghiên cứu chưa có điều kiện tạo giống mới bằng các phương pháp khác. Đồng thời,p hương pháp tuyển chọn cũng là giai đoạn cuối của các phương pháp tạo giống mới. P hương pháp này có những ư u điể m là : + Rút ngắ n thời gian nghiên cứu, không đòi hỏi phải có điều kiện nghiên c ứucao, trang thiết bị phức tạp, d o đó giả m nhiều chi phí nghiê n cứu. + Tiếp thu được những thành tựu nghiê n cứu của các nư ớc khác và c ủa các cơs ở khác trong nước. Tranh thủ sự giúp đỡ quốc tế về lĩnh vực này. Tuy nhiên, đây là phương pháp chọn lọc - bồi dục giống, đánh giá và khu vựchóa giống mà b ản thân nó không nhằ m tạo ra giống mới. 2.2. Phương pháp lai hữu tính C ho đ ến nay, đây là phương pháp tạo giống mía chủ yếu, nhiề u giống mía nổitiếng thế giới, cho năng suất cao, phẩm chất tốt đ ã đ ư ợc tạo bằng phương pháp này.N hững giống mía lai đ ã thực sự tạo cuộc cách mạng trong công nghệ sản xuất míađường.Các giống mía la i nổi tiếng đều là kết quả của phương pháp lai nhiều lần, kết hợp laitích lũy, la i trở lại và các tổ hợp lai đầu tiên thường là lai khác loài kể cả la i khác chitrong tộc Saccharinea để sử dụng ge n tốt của cả các loài dại. 2.2.1. Lai khác loài Điể n h ình thành công của phương pháp lai nà y là giống POJ. 2878.Black Cheribon Glagah Band ijermasin Hitam Loethers LabainaF idji(S.offcinarum) ( S.spont) (S.offcinarum) (S.offcinarum) (S.robustum)(S.offcinarum) ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ Kassaer POJ.100 EK- 2 ♂ ♀ ♂ ♀ POJ.2364 EK- 28 ♀ ♂ POJ.2878 56 Đầu ...