Bài giảng Glucocorticoid và sử dụng trên lâm sàng - DS. Lê Mới Em

Bài giảng Glucocorticoid và sử dụng trên lâm sàng do DS. Lê Mới Em biên soạn trình bày nội dung đại cương về glucocorticoid; tác dụng, chỉ định và tác dụng phụ của glucocorticoid; vấn đề sử dụng Glucocorticoid ở trẻ em và phụ nữ có thai,... Để biết rõ hơn về nội dung chi tiết, mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Glucocorticoid và sử dụng trên lâm sàng - DS. Lê Mới Em 1 GLUCOCORTICOID và sử dụng trên lâm sàngDs. Lê Mới EmBệnh viện đa khoa huyện thạnh trị, sóc trăng 2NỘI DUNG  Đại cương về glucocorticoid (GC).  Cấu trúc tuyến thượng thận  Trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA)  Cơ chế tác động, liều tương đương của glucocorticoid  Tác dụng, chỉ định và tác dụng phụ của glucocorticoid.  Vấn đề sử dụng Glucocorticoid ở trẻ em và phụ nữ có thai.  Nguyên tắc chung khi sử dụng glucocorticoid.  Phân tích sử dụng glucocorticoid trên lâm sàng (bệnh án tại bệnh viện). 3ĐẠI CƯƠNG VỀ GLUCOCORTICOID Corticoid ???  Cortex adrenal (Vỏ thượng thận) Costicosteroid ???  Sterol Glucocorticoid ???  Glucocorticoid = Glucose + corticoid (Lớp bó và lớp lưới của vỏ tuyến thượng thận) 4Cấu trúc tuyến thượng thậnWidmaier EP, Raff H, Strang KT: Vanders HumanPhysiology: The Mechanisms of Body Function,11th ed. McGraw-Hill, 2008Trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận 5 Principles of Pharmacology- The Pathophysiologic Basis of Drug Therapy 6Dao động nồng độ ACTH và glucocorticoid (11-OHCS) trong huyết tương cả ngày J Clin Endocrinol Metab.1971;32:266 7CƠ CHẾ TÁC ĐỘNG CỦA CORTICOID 8 Dược lực và liều tương đương các thuốc GC Thuốc T1/2 (h) Tiềm lực Tiềm lực giữ Ái lực với Liều tương Liều kháng kháng viêm Na+ receptor đương (mg) viêm (mg)Thời gian tác động ngắn: 8 – 12 giờCortisol 1.5 1 1 100 20 80Cortison 0.5 0.8 0.8 1 25 100Fludrocortison 10 125 ** ** **Thời gian tác động trung bình: 12 – 36 giờPrednison 1.0 4 0.8 5 5 20Prednisolon 2.5 4 0.8 220 5 20Methylprednisolon 2.5 5 0.5 1190 4 15Triamcinolon 3.5 5 0 190 4 15Thời gian tác động kéo dài: 36 – 72 giờDexamethason 3.5 25 0 540 0.75 3Betamethason 5.0 25 0 740 0.75 3 9 Liều kháng viêm tương đương của các GCVD: Methylprednisolon 80mg≈ ? prednisolon ≈ ? Viên. British National Formulary (BNF) for children 2014 - 2015 10TÁC DỤNG, CHỈ ĐỊNH VÀ TÁCDỤNG PHỤ GLUCOCORTICOID 11Tác dụng ứng dụng trên lâm sàngCơ chế chống dị ứng của GC 12 Netters Illustrated Pharmacology, Updated Edition-2014. Dr.Alshareifi 13Đáp ứng viêm 14Cơ chế KVNetters IllustratedPharmacology, UpdatedEdition-2014.Dr.AlshareifiCơ chế ức chế miễn dịch và kháng viêm 15 Goodman And Gilmans The Pharmacological Basis of Therapeutics 12th edition 16 Tác dụng trên chuyển hóa của GC: Ở ngoại biên: giảm sử dụng glucose, làm tăng thoái hóa protein (ở cơ) và lipid (mô mỡ) lúc đói. Ở gan: tạo glucose từ acid amin và glycerol, chuyển glucose thành glycogen. Tăng dự trữ mỡ và tái phân phối mỡ không đồng đều: mỡ tích tụ ở xương đòn, sau cổ và mặt làm mặt bệnh nhân đầy đặn như mặt trăng tròn (moon face) nhưng lại mất mỡ ở chi. Tăng giữ Na+ và nước, tăng bài tiết K+ (thụ thể mineralcorticoid) và tăng lọc cầu thận, ức chế tổng hợp và bài tiết vasopressin làm tăng bài tiết muối và nước qua thận (thụ thể GC). Ca2+: làm tăng thải Ca2+ qua thận, giảm hấp thu Ca2+ ở ruột do đối kháng với vitamin D. Khuynh hướng làm giảm Ca2+ máu này dẫn tới cường cận giáp trạng phản ứng để kéo Ca2+ từ xương ra, càng làm xương bị thưa, làm trẻ em chậm lớn. ...