Bài giảng Nội cơ sở 1 - Bài 8: Hội chứng tăng glucose máu

Bài giảng này giúp người học có thể: Trình bày được các nguyên nhân của hội chứng tăng glucose máu, biết các tiêu chuẩn chẩn đoán hội chứng tăng glucose máu, phân biệt được các giai đoạn của hội chứng tăng glucose máu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Nội cơ sở 1 - Bài 8: Hội chứng tăng glucose máu Hộichứngtăngglucosemáu HỘICHỨNGTĂNGGLUCOSEMÁUMụctiêuhọctập1.Trìnhbàyđượccácnguyênnhâncủahộichứngtăngglucosemáu.2.Biếtcáctiêuchuẩnchẩnđoánhộichứngtăngglucosemáu.3.Phânbiệtđượccácgiaiđoạncủahộichứngtăngglucosemáu. .I.ĐẠICƯƠNGVỀỔNĐỊNHGLUCOSEMÁU Bìnhthườngnồngđộglucosehuyếttươngtĩnhmạchlúcđóigiaođộngtừ4,46,1mmol/l(80110mg/dl)vàtănglênsauănnhưngkhôngvượtquángưỡngthậnvàtrởlạibìnhthườngsauăn3giờ.Nồngđộglucosemáuổnđịnhliênquancó2hệthốngđốikháng1.HệthốnglàmgiảmnồngđộglucosemáuInsulintácđộngnhằm:Tổnghợpglycogenởganvàlàmgiảmphóngthíchglucosetừgan.Tăngthunhậnglucoseđivàotếbàonhấtlàtếbàocơvàtếbàomỡ.Giảmthoáibiếntổchứcmỡ.2.Hệthốnglàmtăngglucosemáu Chủyếulàcáchormoneđốikhánglàmưcchếsựthunhậnglucoseởtổchứccơ (cóadrenaline,cortisol,GH);tăngthoáibiếnglycogenvàtântạoglucosetừ cácacid amin, glycerol, lactat (adrenaline, glucagon, cortisol); tăng phân hủy mỡ(adrenaline,GH);ứcchếsựtiếtinsulineởtụy(adrenalinevàGH). Hộichứngtăngglucosemáulànhữngdấuchứnglâmsàngvà/haylà cậnlâmsàngxảyrakhinồngđộglucosemáutăngtrêngiớihạnbìnhthườngIII.NGUYÊNNHÂNTĂNGGLUCOSEMÁURấtquantrọngvàcầnphảiphânbiệt1.Tăngglucosemáuphảnứng Dostress(taibiếnmạchmáunão,nhồimáucơtim,sốcnhiễmtrùng...,liên quancatecholamine,cortisol..)glucosemáusẽtrởvềbìnhthườngsaukhihếtstress.2.Tăngglucosemáumạntính2.1.Đáitháođườngtýp1Tựmiễnhayvôcăn.2.2.Đáitháođườngtýp2 Hộichứngtăngglucosemáu Thayđổitừ đề khánginsulinchiếm ưuthếvớithiếuinsulintươngđốiđếngiảmtiếtinsulinchiếmưuthếkèmđềkhánginsulinhaykhông.2.3.ĐáitháođườngdocáctýpđặchiệukhácGiảmchứcnăngtếbàobêtadokhiếmkhuyếtgen(MODY1,MODY2,MODY3, MODY4).Giảmhoạttínhinsulindokhiếmkhuyếtgen.Bệnhlýtụyngoạitiết(viêmtụy,chấnthươngtụy,cắtbỏtụy,ungthưtụy...)..Bệnhnộitiết(tođầuchi,hộichứngCushing,utiếtglucagon,utủythượngthận, cườnggiáp...).Dothuốc,dohóachất(corticoid,thiazid,pentamidin...).Donhiễmtrùng.Dobệnhgenđôikhikếthợpvớiđáitháođường(hộichứngDown,hộichứng Kleinefelter,hộichứngTurner...).2.4.ĐáitháođườngthainghénIII.LÂMSÀNG Triệuchứnglâmsàngcủahộichứngtăngglucosemáutuỳ thuộcvàothờigianvànồngđộglucosemáu.1.Giaiđoạntiềnlâmsàng Khôngcótriệuchứnglâmsàng,nồngđộ glucosemáutăngvừaphải,chưa vượtquángưỡngthận,cầnlàmcácxétnghiệmcậnlâmsàng,nhấtlànghiệmpháp dungnạpglucosebằngđườnguốngmớipháthiệntăngglucosemáu.2.Giaiđoạnlâmsàng(điểnhình) Trongthựctếhộichứngtăngglucosemáuphầnlớnđượcpháthiệntìnhcờ(đáitháođườngtyp2).Nhưngthườngđượcmôtả trongyvănvớinhữngtriệu chứnglâmsàngkinhđiểncủabệnhnhânmắcđáitháođườngtyp1.Uốngnhiềukèmkhátnước.Tiểunhiều,sốlượngnướctiểutrên2lít/24giờ(bìnhthường0,51,5ml/phút#0,752lit/24giờ).Ănnhiềuvẫnthấyđóibụngvàthèmăn.Gầy,sútcânnhanh. Trườnghợpglucosemáuquácaovàkéodàigâyrốiloạnthịgiác Ngoài ra trên lâm sàng bệnh nhân thường nhập viện trong bối cảnh hội chứngtăngglucosemáucấptính(nhiễmtoancetone,tăngthẩmthấu..). Tuyvậytrênthựctế lâmsàngpháthiệntăngglucosemáudotăngcânhoặcgầynhanh. HộichứngtăngglucosemáuIV.CẬNLÂMSÀNG Đểxácđịnhhộichứngtăngglucosemáucầnphảinghiêmtúcvàtuânthủxét nghiệm.Xácđịnhnồngđộglucosehuyếttương:Nồngđộglucosehuyếttươnglúcđói(nhịnăntrên8giờ): Go 6,1mmol/l( 110mg/dl):tăngglucosemáuNồngđộ glucosehuyếttương2giờ saukhilàmnghiệmphápdungnạpglucose bằngđườnguốngvới75gglucose: G2 7,8mmol/l( 140mg/dl):tăngglucosemáu.V.CHẨNĐOÁNXÁCĐỊNHVÀGIAIĐOẠNTĂNGGLUCOSEMÁU1.ChẩnđoánxácđịnhtăngglucosemáuTrườnghợpđiểnhìnhlâmsàngcóđầyđủtriệuchứngtăngglucosemáu.Triệuchứngxácđịnhkhiglucosehuyếttươngtĩnhmạch(1trong2tiêuchuẩntăngglucosemáuphầnxácđịnhglucosemáu).2.ChẩnđoángiaiđoạntăngglucosemáuNồngđộglucoselúcđóitừ110125mg/dl:tăngglucoseởmứcrốiloạnđường máulúcđói(IFG:ImpairedFastingGlucose).Nồngđộglucoselúcđói 126mg/dl:tăngglucosemáumứcđáitháođường.Nồngđộglu ...