Cập nhật các phương pháp điều trị bệnh u Lympho không Hodgkin não nguyên phát tế bào B lớn lan tỏa

U lympho không Hodgkin (ULKH) não nguyên phát tế bào B lớn lan tỏa là một biến thể hiếm gặp của u lympho không Hodgkin ngoài hạch. Nguy cơ gây bệnh thường gặp do suy giảm miễn dịch và tình trạng này có thể đóng vai trò sinh bệnh học của bệnh. Mặc dù bệnh nhạy với cả hóa trị và xạ trị, tuy nhiên tiên lượng bệnh xấu hơn nhiều so với u lympho không Hodgkin tế bào B lớn lan tỏa chung. Phương pháp điều trị cơ bản ULKH não nguyên phát tế bào B lớn lan tỏa bao gồm hóa trị nền tảng có MTX liều cao phối hợp các tác nhân khác và rituximab. Ghép tế bào gốc tự thân mang lại hiệu quả cao. Xạ trị là phương pháp điều trị hỗ trợ và thay thế khi bệnh nhân không có khả năng hóa trị.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cập nhật các phương pháp điều trị bệnh u Lympho không Hodgkin não nguyên phát tế bào B lớn lan tỏa Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 6 * 2019 Tổng Quan CẬP NHẬT CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ BỆNH U LYMPHO KHÔNG HODGKIN NÃO NGUYÊN PHÁT TẾ BÀO B LỚN LAN TỎA Hoàng Thị Thuý Hà*, Trần Thanh Tùng*, Nguyễn Trường Sơn*, Phạm Quang Vinh** TÓM TẮT U lympho không Hodgkin (ULKH) não nguyên phát tế bào B lớn lan tỏa là một biến thể hiếm gặp của u lympho không Hodgkin ngoài hạch. Nguy cơ gây bệnh thường gặp do suy giảm miễn dịch và tình trạng này có thể đóng vai trò sinh bệnh học của bệnh. Mặc dù bệnh nhạy với cả hóa trị và xạ trị, tuy nhiên tiên lượng bệnh xấu hơn nhiều so với u lympho không Hodgkin tế bào B lớn lan tỏa chung. Phương pháp điều trị cơ bản ULKH não nguyên phát tế bào B lớn lan tỏa bao gồm hóa trị nền tảng có MTX liều cao phối hợp các tác nhân khác và rituximab. Ghép tế bào gốc tự thân mang lại hiệu quả cao. Xạ trị là phương pháp điều trị hỗ trợ và thay thế khi bệnh nhân không có khả năng hóa trị. Từ khóa: u lympho không Hodgkin não nguyên phát ABSTRACT UPDATE ON THERAPIES FOR PRIMARY CEREBRAL DIFFUSE LARGE B CELL NON-HODGKIN’S LYMPHOMA Hoang Thi Thuy Ha, Tran Thanh Tung, Nguyen Truong Son, Pham Quang Vinh * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 – No. 6 - 2019: 63 – 72 Primary cerebral diffuse large B cell non Hodgkin’s lymphoma is an uncommon variant of extranodal non – Hodgkin lymphoma. The most notable risk factor for the development of disease is immunodeficiency and this may play a role in the pathogenesis of primary cerebral lymphoma (PCL). PCL has long been associated with inferior prongosis compared to other aggressive no Hodgkin’s lymphoma even though this disease is sensitive to chemo- radiation therapy. The most effective treatment of PCL at this time is high dose methotrexate base therapy in combination with other chemotherapeutic agents and rituximab. Autologous stem cell transplantation is an effective treatment. Whole brain radiation therapy is an palliative and alternative treatment for chemotherapy- ineligible patients. Key words: primary cerebral diffuse large B cell non-Hodgkin’s lymphoma ĐẶT VẤN ĐỀ là ULKH ngoài hạch xuất phát từ hệ thần kinh trung ương (não, màng não, tuỷ sống, mắt, thần U lympho không Hodgkin (ULKH) là nhóm kinh sọ) và không có bất kỳ tổn thương khác bệnh lý ác tính của tế bào lympho dòng B, T hoặc ngoài hệ thần kinh ở thời điểm chẩn đoán. Trong NK, có nguồn gốc từ hạch bạch huyết hoặc bất đó ULKH não nguyên phát là thể thường gặp kỳ cơ quan nào của cơ thể. Bệnh xuất hiện ở các nhất, chiếm đến 80% tổng số bệnh ULKH nơi trên thế giới, chiếm khoảng 4% các trường nguyên phát hệ thần kinh trung ương. hợp bệnh lý ung thư. ULKH ngoài hạch chiếm tỷ ULKH nguyên phát hệ thần kinh trung lệ khoảng 20-40% tổng số bệnh ULKH, thường ương được xem là một bệnh khá hiếm, chiếm gặp nhất ở ống tiêu hoá, gan, đường mật, hệ 0,007-0,7% tất cả các trường hợp ULKH và thần kinh trung ương, da, vú, tinh hoàn, xương. khoảng 0,01% ULKH ngoài hạch theo nghiên ULKH nguyên phát hệ thần kinh trung ương *Bệnh viện Chợ Rẫy **Đại học Y Hà Nội Tác giả liên lạc: ThS.BS. Hoàng Thị Thúy Hà ĐT: 0908456307 Email: thuyhado@yahoo.com.vn Hội Nghị Khoa Học BV. Truyền máu Huyết học 63 Tổng Quan Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 6 * 2019 cứu Aozasa và cộng sự năm 1996(2). Tỷ lệ mới sống còn 91% ở BN có yếu tố tiên lượng thấp vs mắc trong dân số chung tăng trong thập niên 29% ở BN có yếu tố tiên lượng trung bình 1960-1990, đạt đỉnh khoảng giữa những năm (p=0,008); Nhóm 3 tỷ lệ sống còn 39% ở BN có 1990 và sau đó giảm dần. Có sự biến đổi như yếu tố tiên lượng trung bình và 0% ở BN có yếu vậy là do có sự thay đổi trong tỷ lệ mới mắc tố tiên lượng cao (p=0,02)(6). của HIV-AIDS(12). CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ ULKH NÃO Tuổi trung bình khởi phát bệnh khoảng từ NGUYÊNPHÁTTẾ BÀOBLỚNLANTỎA 60-70 tuổi. Dựa theo nghiên cứu 693 trường hợp ULKH não có xu hướng nhạy với cả xạ trị và ULKH nguyên phát hệ thần kinh trung ương hóa trị lựa chọn, đặc điểm ...