Lịch sử 10 nâng cao - MỞ RỘNG VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ (TỪ THẾ KỶ X ĐẾN ĐẦU THẾ KỈ XV)

Kiến thức Giúp HS hiểu : - Trải qua 5 thế kỷ độc lập, mặc dù đôi lúc còn có nhiều biến động, khó khăn, nhưng nhân dân ta vẫn xây dựng cho mình nền kinh tế đa dạng và hoàn thiện. - Nền kinh tế Việt Nam thời kỳ phong kiến chủ yếu là nông nghiệp, tuy có nhiều mâu thuẩn trong vấn đề ruộng đất, nhưng những yếu tố cần thiết để phát triển nông nghiệp vẫn được phát triển như : Thuỷ lợi, mở rộng ruộng đất, tăng các loại cây trồng, đời sống ngày càng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lịch sử 10 nâng cao - MỞ RỘNG VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ (TỪ THẾ KỶ X ĐẾN ĐẦU THẾ KỈ XV) MỞ RỘNG VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ (TỪ THẾ KỶ X ĐẾN ĐẦU THẾ KỈ XV) I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức Giúp HS hiểu : - Trải qua 5 thế kỷ độc lập, mặc dù đôi lúc còn có nhiều biến động,khó khăn, nhưng nhân dân ta vẫn xây dựng cho mình nền kinh tế đa dạng vàhoàn thiện. - Nền kinh tế Việt Nam thời kỳ phong kiến chủ yếu là nông nghiệp,tuy có nhiều mâu thuẩn trong vấn đề ruộng đất, nhưng những yếu tố cầnthiết để phát triển nông nghiệp vẫn được phát triển như : Thuỷ lợi, mở rộngruộng đất, tăng các loại cây trồng, đời sống ngày càng nâng cao. - Thủ công nghiệp ngày càng phát triển, đa dạng, phong phú, chấtlượng được nâng cao, không chỉ phục vụ trong nước mà còn góp phần traođổi với bên ngoài. Thương nghiệp phát triển. - Trong hoàn cảnh của chế độ phong kiến, ruộng đất ngày càng tậptrung vào tay giai cấp địa chủ. 2. Tư tưởng, tình cảm - Tự hào về những thành tựu kinh tế dân tộc đã đạt được. - Thấy được sự hạn chế của nền kinh tế phong kiến ngay trong giaiđoạn phát triển của nó, từ đó liên hệ với thực tế hiện nay. 3. Kỹ năng - Rèn luyện kỹ năng phân tích, nhận xét - Rèn kỹ năng liên hệ thực tế. II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC - Tranh ảnh, lược đồ có liên quan - Những câu ca dao về kinh tế, một số nhận xét của người nướcngoài... III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY - HỌC 1. Kiểm tra bài cũ Câu 1 : Nêu các giai đoạn hình thành, phát triển, hoàn thiện của Nhànước phong kiến Việt Nam. Câu 2 : Vẽ sơ đồ Nhà nước thời Lý - Trần - Hồ và nhận xét. 2. Mở bài - Với niềm tự hào chân chính và ý thức vươn lên, từ thế kỷ X cho đếnthế kỷ XV nhân dân ta đã nhiệt tình lao động xây dựng và phát triển một sốnền kinh tế tự chủ toàn diện. Để hiểu được công cuộc xây dựng và phát triểnkinh tế của nhân dân Đại Việt trong thế kỷ X - XV chúng ta cùng tìm hiểubài 29. 3. Tổ chức dạy và học : Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cơ bản* Hoạt động 1 : Cả lớp I. Mở rộng ruột đất, phát triển nông- GV phát vấn : Bối cảnh lịch sử Đại Việt nghiệptừ thế kỷ thứ X-XV, bối cảnh đó có tácđộng như thế nào đến sự phát triển kinhtế ?- HS theo dõi đoạn đầu tiên của mục 1trong sách giáo khoa, dựa vào kiến thứcđã học của bài trước để trả lời.GV nhận xét, bổ sung, kết luận. - Thế kỷ X - XV là thời kỳ tồn tại của các triều đại Ngô, Đinh, Tiền Lê, Lý, Trần, Hồ, Lê sơ. - Đây là giai đoạn đầu của thế kỷ phong kiến độc lập, đồng thời cũng là thời kỳ đất nước thống nhất. => Bối cảnh này rất thuận lợi tạo điều kiện để phát triển kinh tế.* Hoạt động 2 : Cả lớp, cá nhân.- GV yêu cầu HS đọc SGK trả lời câuhỏi : Những biểu hiện của sự mở rộng vàphát triển nông nghiệp từ thế kỷ X-XV.- GV gợi ý : Ở thời kỳ đầu phong kiếnđộc lập sự mở rộng và phát triển nôngnghiệp được biểu hiện qua các lĩnh vực :+ Mở rộng diện tích ruộng đất+ Mở rộng hệ thống đê điều+ Phát triển sức kéo và gia tăng các loạicây công nghiệp, các lĩnh vực đó đượcbiểu hiện như thế nào ?- HS theo dõi sách giáo khoa, thực hiệnnhững yêu cầu của GV, phát triển ý kiến.- GV nhận xét, bổ sung, kết luận. - Diện tích đất ngày càng mở rộng nhờ :GV có thể giải thích thêm về phép quân + Nhân dân tích cực khai hoang vùngđiền chia ruộng công ở các làng xã dưới châu thổ sông sớn và ven biển.thời Lê, một chính sách ruộng đất điển + Các vua Trần khuyến khích cáchình đối với ruộng đất công ở thời kỳ vương hầu quý tộc khai hoang lập điềnphong kiến tác dụng của phép quân điền. trang. + Vua Lê cấp ruộng đất cho quý tộc, quan lại đặt phép quân điền. - Thuỷ lợi được Nhà nước quan tâm mở mang. + Nhà Lý đã cho xây đắp những con đê đầu tiên. + Năm 1248 nhà Trần cho dắp hệ thống đê quai vạc dọc các sông lớn từ đầu nguồn đến cửa biển. Đặt cơ quan Hà đê sứ trông nom đê điều.- GV : Minh hoạ bằng đoạn trích trong - Các nhà nước Lý - Trần - Lê đềuchiếu của Lý Thánh Tông (trang 160) và quan tâm bảo vệ sức khoẻ, phát triểnsự phong phú của các giống cây nông của giống cây nông nghiệp.nghiệp ngoài lúa nước.- Phát vấn : Em có nhận xét gì về sự pháttriển nông nghiệp thế kỉ X-XV ?Do đâu nông nghiệp phát triển ? Tácdụng của sự phát triển đó ? Vai trò củaNhà nước?- HS suy nghĩ và trả lời- GV kết luận- GV minh hoạ bằng những câu thơ. + Nhà nước cùng nhân dân góp sức phát triển nông nghiệp. + Chính sách của Nhà nước đã thúc đẩy nông nghiệp phát triển => đời sống nhân dân ấm no hạnh phúc, trật tự xã hội ổn định, độc lập được củng cố.* Hoạt động 1 : Cả lớp, cá nhân. 2. Phát triển thủ công nghiệp và- GV giúp HS thấy được nguyên nhân thương ng ...