Một số vấn đề về lỗi ngữ dụng và việc dạy học ngoại ngữ

Nội dung bài viết luận bàn về lỗi ngữ dụng trong giao tiếp liên văn hóa. Trong một số tình huống cụ thể cho thấy, hiểu nhầm dụng ý của người phát ngôn, sự chuyển di gây ra ảnh hưởng tiêu cực từ tiếng mẹ đẻ, khái quát hóa, suy luận dập khuôn một cách máy móc trong ngữ đích, không hiểu rõ đặc trưng văn hóa tâm lý dân tộc là những nguyên nhân gây ra các lỗi sai về mặt ngữ dụng. Trên cơ sở này, chúng tôi nêu ra những gợi ý liên quan đến dạy học ngoại ngữ ở Việt Nam trong giai đoạn hiện tại.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số vấn đề về lỗi ngữ dụng và việc dạy học ngoại ngữPHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY vMỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ LỖI NGỮ DỤNGVÀ VIỆC DẠY HỌC NGOẠI NGỮ CẨM TÚ TÀI Đại học Ngoại ngữ - ĐHQGHN TÓM TẮT Nội dung bài viết luận bàn về lỗi ngữ dụng trong giao tiếp liên văn hóa. Trong một số tình huống cụ thể cho thấy, hiểu nhầm dụng ý của người phát ngôn, sự chuyển di gây ra ảnh hưởng tiêu cực từ tiếng mẹ đẻ, khái quát hóa, suy luận dập khuôn một cách máy móc trong ngữ đích, không hiểu rõ đặc trưng văn hóa tâm lý dân tộc là những nguyên nhân gây ra các lỗi sai về mặt ngữ dụng. Trên cơ sở này, chúng tôi nêu ra những gợi ý liên quan đến dạy học ngoại ngữ ở Việt Nam trong giai đoạn hiện tại. Từ khóa: dạy học ngoại ngữ, giao tiếp liên văn hóa, lỗi ngữ dụng1. ĐẶT VẤN ĐỀ nhau [4]. Ngữ dụng học giao tiếp liên văn hóa phân tích chi tiết qua các nội dung sau đây:Hiệu quả giao tiếp ngôn ngữ không đạt tớingưỡng chuẩn do một phần nguyên nhân xuất 2.1. Lỗi ngữ dụng trong sự khác biệt tương tácphát từ lỗi ngữ dụng. Về bản chất, lỗi ngữ dụng ngôn ngữkhông phải là lỗi sai của cấu trúc ngữ pháp gâyra, chủ yếu là do sự thiếu hụt về tính chuẩn mực, Trong giao tiếp ngôn ngữ, người phát ngônkhông phù hợp với ngữ cảnh, phong cách và thói thường căn cứ theo ngữ cảnh, tình huống để lựaquen diễn đạt trong giao tiếp giữa các cộng đồng chọn ngôn từ nhằm diễn đạt chuẩn xác dụng ý của mình. Nếu người phát ngôn sử dụng từ ngữngôn ngữ gây ra. Nội dung bài viết bàn thảo sơ thiếu chính xác, hoặc sử dụng từ ngữ gây rabộ về một số lỗi ngữ dụng và việc dạy học ngoại những cách hiểu khác nhau, sẽ khiến cho ngườingữ, nhằm góp phần giúp người sử dụng ngoại nghe có thể hiểu nhầm ý nghĩa của phát ngôn.ngữ có thêm sự cảm nhận về tính chuẩn mực và Cũng có những trường hợp do người nghe hiểutính hiệu quả của việc vận dụng ngôn từ trong nhầm dụng ý, ý tại ngôn ngoại của người phátgiao tiếp. ngôn, dẫn đến lỗi ngữ dụng trong giao tiếp. Ví dụ:2. BIỂU HIỆN CỦA LỖI NGỮ DỤNG TRONG (1) Sorry, I haven’t finished it yet. *Could you wait forGIAO TIẾP a while?Lỗi ngữ dụng thường xảy ra trong giao tiếp xã hội (Xin lỗi thày em vẫn chưa làm xong. *Thày có thểvà sử dụng ngôn ngữ, liên quan đến tính chuẩn đợi thêm một lát được không ạ?)mực trong sự khác biệt và sự ảnh hưởng tươngtác ngôn ngữ, cùng các yếu tố văn hóa dân tộc Trong phát ngôn trên, người nói dường như muốnvà thói quen giao tiếp trong các ngôn ngữ khác thỉnh cầu đối phương chờ thêm một lát để hoàn KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ Số 2 - 7/2016 23v PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠYthành nốt công việc sắp sửa kết thúc. Tuy nhiên, khách thứ hai, “when” đã gây ra cách hiểu kháctrong tình huống người nói là học sinh chưa hoàn nghĩa, khiến lái xe hiểu nhầm dụng ý. Nếu hànhthành bài tập, mong muốn xin giáo viên gia hạn khách thứ hai dùng cách nói “what time” (mấycho một vài ngày nữa làm xong để nộp, đã diễn giờ), sẽ tránh gây ra cách hiểu nhầm này.đạt nhầm ý “extend the deadline a few days” (giahạn thêm một vài ngày nữa) thành “*wait for a Trong ví dụ (1), (2) và (3) đều xảy ra lỗi ngữ dụngwhile” (*đợi thêm một lát), gây ra lỗi ngữ dụng về sử dụng từ ngữ trong những tình huống giao tiếpmặt từ ngữ. cụ thể. Nguyên nhân phát sinh lỗi sai là do người ...