SỰ RA ĐỜI CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN Ở TÂY ÂU - Lịch sử lớp 10

Sau khi học xong bài học yêu cầu HS cần : 1. Kiến thức -Hiểu được khái niệm tích lũy ban đầu, đó là quá trình chuẩn bị vốn và nhân công. Quá trình này được thực hiện bằng nhiều biện pháp: cướp bóc, buôn bán, tước đoạt ruộng của nông dân. - Nắm được sự ra đời của quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ở châu Âu trong các ngành thủ công nghiệp, thương nghiệp và nông nghiệp. Sự xuất hiện các giai cấp mới tư sản và công nhân. 2. Tư tưởng, tình cảm -...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
SỰ RA ĐỜI CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN Ở TÂY ÂU - Lịch sử lớp 10 SỰ RA ĐỜI CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN Ở TÂY ÂU I. MỤC TIÊU BÀI HỌC Sau khi học xong bài học yêu cầu HS cần : 1. Kiến thức -Hiểu được khái niệm tích lũy ban đầu, đó là quá trình chuẩn bị vốnvà nhân công. Quá trình này được thực hiện bằng nhiều biện pháp: cướpbóc, buôn bán, tước đoạt ruộng của nông dân. - Nắm được sự ra đời của quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ở châuÂu trong các ngành thủ công nghiệp, thương nghiệp và nông nghiệp. Sựxuất hiện các giai cấp mới tư sản và công nhân. 2. Tư tưởng, tình cảm - Giáo dục ý thức tôn trọng lao động, chống áp bức bóc lột của CNTB,bảo vệ quyền lợi của người lao động. 3. Kỹ năng - Rèn luyện kỹ năng phân tích các sự kiện, trên cơ sở đó rút ra nhữngkết luận. II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC - Sưu tầm tranh ảnh về thời kì này. III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY - HỌC 1. Kiểm tra bài cũ Câu hỏi 1: Nguyên nhân nào dẫn đến các cuộc phát kiến địa lí? Nêucác cuộc phát kiến địa lý lớn. Câu hỏi 2: Hệ quả của các cuộc phát kiến địa lí? 2. Dẫn dắt vào bài mới Chủ nghĩa tư bản ra đời trải qua giai đoạn tích lũy ban đầu, đó là vốnvà nhân công, tầng lớp quí tộc và tư bản đã dùng mọi thủ đoạn để có được sốvốn đó dẫn đến sự ra đời của chủ nghĩa tưa bản ở châu Âu. Cùng với nó làxã hội Tây Âu có nhiều thay đổi, các giai cấp mới được hình thành. Quátrình tích lũy vốn ban đầu của chủ nghĩa tư bản diễn ra như thế nào? Chủnghĩa tư bản nảy sinh ra sao? Bài học hôm nay sẽ trả lời các câuh hỏi trên. 3. Tổ chức các hoạt động trên lớp Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức HS cần nắmHoạt động 1: Làm việc cá nhân 1. Tích lũy ban đầu của chủ nghĩa tưTrước hết, GV nói rõ: Sự tích lũy vốn bảnban đầu của CNTB là quá trình khởiđầu tạo ra hai yếu tố đầu tiên cho sảnxuất kinh doanh: Tư bản và nhân công.- Tiếp theo GV nêu câu hỏi: Số vốnban đầu mà quí tộc và thương nhântích lũy do đâu mà có?- HS dựa vào kiến thức đã học ở bài - Tư bản (vốn) được tích lũy bằngtrước, SGK trả lời câu hỏi. HS khác có nhiều con đường:thể bổ sung cho bạn.- GV nhận xét, bổ sung và chốt ý:+ Tầng lớp quý tộc, thương nhân Tây + Ra sức cướp bóc của cải, tài nguyênÂu ra sức cứơp bóc của cải, tài vàng bạc của các nước châu Mĩ, châunguyên, vàng bạc của các nước châu Phi và châu Á.Mĩ, châu Phi và châu Á. Giai cấp tưsản tích lũy được số vốn ban đầu bằngsự cướp bóc thực dân.+ Mặt khác, các quí tộc tư sản còn + Quí tộc tư sản còn buôn bán với cácbuôn bán với các nước phương Đông nước phương Đông đặc biệt là buônđặc biệt là buôn bán nô lệ. bán nô lệ.- HS đọc đoạn chữ nhỏ trong SGK đểthấy được quí tộc và tư sản tích lũyvốn bằng hình thức buôn bán nô lệ.- GV nhấn mạnh thêm: Giai cấp tư sản - Nhân công:thậm chí còn dùng bạo lực để tước + Đối với nông dân, bị tước đoạt ruộngđoạt ruộng đất của nông dân. Chẳng đất của nông dân biến họ thành nhữnghạn ở Anh có phong trào “Rào đất người làm thuê.cướp ruộng”, hàngvạn gia đình nông dân mất đất, đi lang + Thợ thủ công, bị chèn ép, thuế khóathang buộc phải làm thuê trong các xí nặng nề, mất tư liệu sản xuất đi làmnghiệp của giai cấp tư sản. Ngay ở thuê trở thành công nhân.thành thị, thợ thủ công cũng bị tướcđoạt tư liệu sản xuất, trở thành ngườiđi làm thuê.Hoạt động 2: Làm việc theo nhóm 2. Sự nảy sinh chủ nghĩa tư bản- GV chia HS thành các nhóm và giaonhiệm vụ cho các nhóm cụ thể nhưsau:Nhóm 1: Biểu hiện của sự nảy sinh chủnghĩa tư bản trong thủ công nghiệp?Nhóm 2: Biểu hiện của sự nảy sinh chủnghĩa tư bản trong nông nghiệp?Nhóm 3: Biểu hiện của sự nảy sinh chủnghĩa tư bản trong thương nghiệp?Nhóm 4: Nêu những biến đổi giai cấptrong xã hội Tây Âu?- HS đọc SGK thảo luận theo nhóm vàcử đại diện trình bày kết quả; HS kháccó thể bổ sung.- Cuối cùng GV nhận xét bổ sung vàchốt ý:- Trong thủ công nghiệp, các công - Biểu hiện nảy sinh CNTB:trường thủ công mọc lên thay thế + Trong thủ công nghiệp, các côngphường hội. Quy mô của các xưởng trường thủ công mọc lên thay thếthủ công lên tới 100 người. Nhờ áp phường hội, hình thành quan hệ chủdụng kỹ thuật mới và quy trình sản với thợ.xuất mà năng suất lao động tăng, khốilượng sản phẩm tăng, giá hạ. Chủxưởng bóc lột người lao động làm thuêquan hệ của họ là quan hệ của chủ vớithợ. Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩađược hình thành.+ Ở nông thôn, các đồn điền, trang trại + Ở trong nông nghiệp, các đồn điền,được hình thành, người lao động biến trang trại được hình thành, người laothành công nhân nông nghiệp theo chế động biến thành công nhân nôngđộ làm công ăn lương. Chủ ruộng đất nghiệp.trở thành tư sản nông thôn hay là quítộc mới.+ Trong thương nghiệp, quan hệ tư bản + Trong thương nghiệp, các công tycũng xâm nhập vào với việc ra đời ...