Tác động của hoạt động phát hành đầu tiên ra công chúng lên giá của các cổ phiếu hiện hành trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Mục tiêu của bài nghiên cứu này là nhằm xem xét sự thay đổi của tỷ suất sinh lợi bất thường tích lũy của các ngành xung quanh ngày thông báo chấp thuận IPO và ngày niêm yết. Bằng việc sử dụng một mẫu quan sát gồm 196 công ty được niêm yết trên 2 sàn HOSE và HNX trong giai đoạn từ năm 2006-2018.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác động của hoạt động phát hành đầu tiên ra công chúng lên giá của các cổ phiếu hiện hành trên thị trường chứng khoán Việt Nam INTERNATIONAL CONFERENCE FOR YOUNG RESEARCHERS IN ECONOMICS & BUSINESS 2019 ICYREB 2019 TÁC ĐỘNG CỦA HOẠT ĐỘNG PHÁT HÀNH ĐẦU TIÊN RA CÔNG CHÚNG LÊN GIÁ CỦA CÁC CỔ PHIẾU HIỆN HÀNH TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM IMPACTS OF INITIAL PUBLIC OFFERING ON THE PRICE OF EXISTING STOCKS ON VIETNAMESE STOCK MARKET Hoàng Thị Phương Anh, Vũ Minh Hà Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh vuminhha@ueh.edu.vn TÓM TẮT Mục tiêu của bài nghiên cứu này là nhằm xem xét sự thay đổi của tỷ suất sinh lợi bất thường tích lũy của các ngành xung quanh ngày thông báo chấp thuận IPO và ngày niêm yết. Bằng việc sử dụng một mẫu quan sát gồm 196 công ty được niêm yết trên 2 sàn HOSE và HNX trong giai đoạn từ năm 2006-2018. Kết quả nghiên cứu thực nghiệm cho thấy, việc thông báo chấp nhận IPO sẽ làm giảm tỷ suất sinh lợi bất thường tích lũy của các cổ phiếu hiện hành xung quanh ngày thông báo chấp thuận IPO và ngày niêm yết. Kết quả nghiên cứu của chúng tôi sẽ cung cấp thêm một bằng chứng thực nghiệm giúp cho các nhà đầu từ có thêm một tài liệu tham khảo khi muốn đầu tư vào cổ phiếu tại thời điểm IPO. Từ khóa: IPO, hiệu ứng cổ phiếu chéo, hiệu ứng giá. ABSTRACT This paper examines the impact of the changes in cumulative abnormal returns of industries around the date of IPO approval and listed date through 196 listed companies on Ho Chi Minh City Stock Exchange and Hanoi Stock Exchange from 2006-2018. The results show that the announcement of IPO approval will reduce cumulative abnormal returns of current stocks around the date of IPO approval and listing date. Our results will provide an empirical evidence that investors can refer to when they want to invest in stocks at the time of IPO. Keywords: IPO, cross-stock effect, price effect. 1. Giới thiệu IPO (Initial Public Offering) là hoạt động chào bán cổ phiếu đầu tiên ra công chúng cho các nhà đầu tư khác nhằm mục đích tăng vốn. Khi một doanh nghiệp đã qua một giai đoạn phát triển nhất định, doanh nghiệp cần mở rộng quy mô và đầu tư sản xuất. Để đáp ứng nhu cầu đó, doanh nghiệp cần nguồn vốn lớn mà đôi khi nguồn vốn tự có không đủ để chi tiêu, lúc này doanh nghiệp sẽ chọn giải pháp IPO để huy động lượng vốn cần thiết thông qua việc chào bán chứng khoán đầu tiên ra công chúng với số lượng đủ lớn giá trị chứng khoán và nhà đầu tư. IPO hiện là một trong những vấn đề mà nhiều nhà nghiên cứu quan tâm trên toàn cầu. Một thương vụ IPO có thể ảnh hưởng lớn đến thị trường về thanh khoản, tỷ suất sinh lợi, từ đó tác động đến nền kinh tế. Ý thức được tầm quan trọng của vấn đề IPO, chúng tôi chọn nghiên cứu về khía cạnh ảnh hưởng của cú sốc cung IPO đến những cổ phiếu hiện hành. Nghiên cứu của chúng tôi liên quan đến các tài liệu rộng lớn về tác động giá cả của các cú sốc cung khác nhau. Đây là một đề tài khá khan hiếm về IPO trên toàn thế giới. Có khá nhiều nghiên cứu IPO trước đây đã kiểm tra giá cổ phiếu sẽ phản ứng như thế nào với các đợt chào bán cổ phần theo mua, bán khối, mua lại cổ phiếu, hết hạn khóa IPO, tỷ suất sinh lợi của cổ phiếu IPO vào những ngày đầu niêm yết như Fama (1998), Ellis (2006),... và thấy rằng tất cả các cú sốc về số lượng cung cổ phiếu đều dẫn đến ít nhất một số tác động đến giá của chính các cổ phiếu này. Tuy nhiên, ít bài báo đã xem xét hiệu ứng giá của cú sốc về số lượng cổ phiếu được IPO đối với các cổ phiếu khác trên thị trường, với một số trường hợp ngoại lệ như Braun và Larrain (2009) và Shi và cộng sự (2017), Li và cộng sự (2018). 581 INTERNATIONAL CONFERENCE FOR YOUNG RESEARCHERS IN ECONOMICS & BUSINESS 2019 ICYREB 2019 Tại Việt Nam trong những năm gần đây, cũng có nhiều bài viết nghiên cứu về IPO đối với các vấn đề cụ thể như các yếu tố ảnh hưởng đến lợi tức bất thường từ hoạt động niêm yết của Công ty IPO của Bùi Thị Trà Mi (2013), sự định dưới giá của cổ phiếu IPO của Trần Thị Hải Lý và Dương Kha (2012). Chúng tôi nhận thấy, hầu hết những bài nghiên cứu tại Việt Nam chỉ nghiên cứu những vấn đề của chính cổ phiếu IPO mà chưa có đề tài nào đề cập đến sự ảnh hưởng của thương vụ IPO tác động đến những cổ phiếu khác. Đây là một vấn đề có ý nghĩa thực tiễn quan trọng cho những nhà quản lý và các nhà đầu tư tham gia trên thị trường, chúng tôi mong muốn có thể giải quyết được tính cấp thiết của thực trạng này trên thị trường Việt Nam và trở thành tài liệu tham khảo cho những nhà đầu tư, doanh nghiệp và các bài nghiên cứu khác liên quan sau này. Một yếu tố quan trọng trong nghiên cứu của chúng tôi là chúng tôi nghiên cứu sự thay đổi giá của những cổ phiếu hiện hành trên thị trường chứ không phải của Công ty IPO. Mục tiêu của bài nghiên cứu nhằm đánh giá sự tác động của hoạt động phát hành đầu tiên ra công chúng của những cổ phiếu IPO thuộc 8 ngành lên giá các cổ phiếu hiện hành tại Việt Nam thông qua việc trả lời 2 câu hỏi: Thứ nhất: Việc thông báo chấp thuận IPO có làm giảm tỷ suất sinh lợi của những cổ phiếu khác xung quanh ngày thông báo do sự kỳ vọng của nhà đầu tư về một cú sốc cung sắp tới? Thứ hai: Phản ứng giá của các cổ phiếu hiện hành ra sao xung quanh ngày cổ phiếu IPO niêm yết? Liệu có sự đảo ngược giá của những cổ phiếu hiện hành xung quanh ngày niêm yết? 2. Cơ sở lý thuyết 2.1. Tổng quan các nghiên cứu trước đây Trước vấn đề mà chúng tôi đang quan tâm, có một số tác giả đã nghiên cứu về ảnh hưởng của sự kiện IPO đến giá của những cổ phiếu hiện hành. Đầu tiên là Braun và Larrain (2009) đã kiểm tra vấn đề này bằng việc sử dụng các sự kiện niêm yết IPO từ 22 quốc gia đang phát triển với c ...