Thực trạng kĩ năng tham vấn cho gia đình trẻ tự kỉ của nhân viên công tác xã hội

Tham vấn cho gia đình trẻ tự kỉ là hoạt động hết sức quan trọng và rất cần thiết trong quá trình trợ giúp cho gia đình trẻ tự kỉ của nhân viên công tác xã hội. Để thực hiện hiệu quả hoạt động này đòi hỏi người nhân viên công tác xã hội phải sử dụng thành thạo các kĩ năng tham vấn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng kĩ năng tham vấn cho gia đình trẻ tự kỉ của nhân viên công tác xã hộiJOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI: 10.18173/2354-1075.2015-0223Educational Sci., 2015, Vol. 60, No. 8C, pp. 45-57This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn THỰC TRẠNG KĨ NĂNG THAM VẤN CHO GIA ĐÌNH TRẺ TỰ KỈ CỦA NHÂN VIÊN CÔNG TÁC XÃ HỘI 1 Nguyễn Hiệp Thương và 2 Lưu Thị Thu Phương 1 Khoa Công tác Xã hội, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 Khoa Tuyên truyền, Học viện Báo chí và Tuyên truyền Tóm tắt. Tham vấn cho gia đình trẻ tự kỉ là hoạt động hết sức quan trọng và rất cần thiết trong quá trình trợ giúp cho gia đình trẻ tự kỉ của nhân viên công tác xã hội. Để thực hiện hiệu quả hoạt động này đòi hỏi người nhân viên công tác xã hội phải sử dụng thành thạo các kĩ năng tham vấn. Kết quả nghiên cứu thực trạng kĩ năng tham vấn cho gia đình trẻ tự kỉ trên 89 nhân viên công tác xã hội làm việc tại các trung tâm nuôi dưỡng, giáo dục trẻ tự kỉ ở Thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy sự vận dụng một số kĩ năng tham vấn cơ bản của nhân viên công tác xã khi tham vấn cho gia đình trẻ tự kỉ đã tương đối phù hợp, như: kĩ năng lắng nghe, kĩ năng đặt câu hỏi. Tuy nhiên, một số kĩ năng còn có một số hạn chế nhất định như kĩ năng thiết lập mối quan hệ, kĩ năng thấu hiểu, kĩ năng phản hồi. Từ kết quả nghiên cứu, bài viết đề xuất một số biện pháp tác động nâng cao kĩ năng tham vấn cho nhân viên công tác xã hội khi tham vấn cho gia đình trẻ tự kỉ: tập huấn bồi dưỡng thường xuyên về kĩ năng tham vấn; đưa vào chương trình giảng dạy trong môn CTXH với NKT và môn CTXH gia đình; xây dựng đội ngũ nhân viên tham vấn chuyên nghiệp. . . Từ khóa: Kĩ năng tham vấn, gia đình trẻ tự kỉ, nhân viên Công tác xã hội.1. Mở đầu Gia đình (GĐ) là một nhân tố rất quan trọng trong môi trường gần nhất của mọi trẻ em, lànơi gửi trọn niềm yêu thương và sự gắn bó. Các thành viên trong GĐ đều tiếp xúc với trẻ hàngngày, kích thích sự phát triển ở trẻ. Tuy nhiên, thật không may cho các GĐ được bác sĩ thông báocon mình đã mắc chứng tự kỉ. Lúc này bao nhiêu mơ ước, sự kì vọng về tương lai tốt đẹp của convội tan biến và thay vào đó họ có thể sốc, không chấp nhận, đổ lỗi cho nhau,... nên đã dẫn đếnnhững mâu thuẫn, căng thẳng, xung đột khủng hoảng trong GĐ. Do vậy, tham vấn cho gia đìnhđược coi là một trong những liệu pháp hết sức hiệu quả trong thời kì này nhằm trợ giúp, giải quyếtnhững khó khăn, những khủng hoảng về tâm lí, tinh thần mà các thành viên trong gia đình trẻ tựkỉ gặp phải. Tham vấn cho gia đình người khuyết tật nói chung và tham vấn cho gia đình trẻ tự kỉ nóiriêng đều là một hình thức tham vấn cho gia đình. Vì thế, các liệu pháp, cách thức, kĩ năng trongNgày nhận bài: 21/7/2015 Ngày nhận đăng: 10/9/2015Liên hệ: Nguyễn Hiệp Thương, e-mail: nguyenhiepthuong@gmail.com 45 Nguyễn Hiệp Thương và Lưu Thị Thu Phươngtham vấn gia đình cũng là liệu pháp, cách thức, kĩ năng để tham vấn gia đình trẻ tự kỉ nhưng cầnchú ý đến sự phả ứng đa dạng, riêng biệt trong từng gia đình trẻ tự kỉ. Trên thế giới và Việt Nam, có một số tác giả nghiên cứu chuyên sâu về tham vấn cho giađình người khuyết tật như: Rosemarie S.Cook (1990) [1], Hornby G (1994) [6], Michael P. Nichols(2009)[12], Trần Thị Minh Đức (2011) [2], Bùi Thị Xuân Mai (2008) [9], Trần Đình Tuấn (2013)[17], Nguyễn Hiệp Thương (2014) [16]; kĩ năng làm việc với cha mẹ trẻ như: Bùi Thị Xuân Mai(2008) [9], Rosemarie S.Cook (1990) [1], Hornby.G (2000) [6]. Đặc biệt, các nghiên cứu và báocáo khoa học tập trung vào kĩ năng tham vấn cho gia đình trẻ tự kỉ thì càng ít hơn, trong đó tiêu biểucó thể kể đến Hall, H.R, 2012, Families of children with autism: Behaviors of children, communitysupport and coping - (Hành vi của trẻ, những thách thức phải đương đầu và sự hỗ trợ của cộngđồng), Issues in comprehensive pediatric nursing, 35(2), pp 111-132 [7]. Các cuốn sách và nghiên cứu của các tác giả trên đây đều tập trung làm rõ một số vấn đềkhái quát về tham vấn gia đình, tham vấn nhóm, mục tiêu tham vấn gia đình, chiến lược cấu trúckhi tham vấn gia đình, quy trình các bước khi tham vấn gia đình cũng như một số lưu ý khi thamvấn gia đình, mô hình can thiệp trong tham vấn gia đình và các kĩ năng trong tham vấn gia đình.Đồng thời, tham vấn tâm lí cá nhân và gia đình cũng đã đề cập tương đối chi tiết theo cách trìnhbày việc ứng dụng các lí thuyết, các trường phái tham vấn tâm lí vào tham vấn gia đình. Tuy nhiên,hướng nghiên cứu về tham vấn cho gia đình trẻ tự kỉ hiện tại còn rất hạn chế và chưa nhận đượcnhiều sự quan tâm của ...