TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HOÁ DƯỚI TRI ỀU NGUYỄN - Lịch sử lớp 10

Sau khi học xong yêu cầu HS nắm được. 1. Kiến thức - Tình hình chung về các mặt chính trị, kinh tế, văn hoá ở nước ta nửa đầu thế kỷ XIX dưới vương triều nguyễn trước khi diễn ra cuộc kháng chiến chống xâm lược của thực dân Pháp. - Thống trị nước ta vào lúc chế độ phong kiến đã bước vào giai đoạn suy vong lại là những người thừa kế của giai cấp thống trị cũ, vương triều Nguyễn không tạo được điều kiện đưa đất nước bước sang một giai đoạn phát triển...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HOÁ DƯỚI TRI ỀU NGUYỄN - Lịch sử lớp 10 TÌ NH HÌNH CHÍ NH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HOÁ DƯỚI TRI ỀU N GU Y Ễ N (Nửa đầu thế kỷ XIX) I. MỤC TIÊU BÀI HỌC Sau khi học xong yêu cầu HS nắm được. 1. Kiến thức - Tình hình chung về các mặt chính trị, kinh tế, văn hoá ở nước ta nửađầu thế kỷ XIX dưới vương triều nguyễn trước khi diễn ra cuộc kháng chiếnchống xâm lược của thực dân Pháp. - Thống trị nước ta vào lúc chế độ phong kiến đã bước vào giai đoạnsuy vong lại là những người thừa kế của giai cấp thống trị cũ, vương triềuNguyễn không tạo được điều kiện đưa đất nước bước sang một giai đoạnphát triển mới phù hợp với hoàn cảnh của thế giới. 2. Tư tưởng - Bồi dưỡng ý thức vươn lên, đổi mới trong học tập. - Giáo dục ý thức quan tâm đến đời sống của nhân dân đất nước màtrước hết là những người xung quanh. 3. Kỹ năng - Rèn kỹ năng phân tích, so sánh gắn sự kiện thực tế cụ thể. II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC - Bản đồ Việt Nam thời (minh Mạng, sau cải cách hành chính). - Một số tranh ảnh về kinh thành Huế, tranh dân gian … III. TIếN TRÌ NH Tổ CHứC DạY - HọC 1. Kiểm tra bài cũ - Kể tên các loại hình nghệ thuật tiêu biểu của nước ta trong các thế kỷXVI – XVIII. Qua đó nhận xét về đời sống tinh thần của nhân dân ta thời đó. 2. Mở bài Sau khi đánh bại các vương triều tây Sơn, Nguyễn Ánh lên ngôi vua,thành lập nhà Nguyễn. Trong 50 năm đầu thống trị, nửa đầu thế kỷ XIX tìnhhình đất nước ta đã thay đổi như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu bài 25. 3. Tổ chức dạy học bài mới Các hoạt động của thầy và trò Những kiến thức HS cần nắm vững Các hoạt động của thầy và trò Những kiến thức HS cần nắm vữngHoạt động 1: Cả lớp – Cá nhân I. Xây dựng và củng cố bộ máy - GV gợi lại cho Hs nhớ lại sự kiện 1792 Nhà nước, chính sách ngoại giao.vua Quang trung mất, Triều đình rơi vào tìnhtrạng lục đục, suy yếu, nhân cơ hội đó,Nguyễn Ánh đã tổ chức tấn công các vươngtriều Tây Sơn. 1802 các vương triều Tây Sơnlần lượt sụp đổ. Nguyễn Anh lên ngôi vua. - GV giảng giải thêm về hoàn cảnh Lịch sử - Năm 1802 Nguyễn Anh lên ngôiđất nước và thế giới khi nhà Nguyễn thành (Gia Long). Nhà Nguyễn thành lập,lập. đóng đô ở Phú Xuân (Huế). Lần đầu tiên trong Lịch sử, một triều đạiphong kiến cai quản một lãnh thổ rộng lớnthống nhất như ngày nay. + Nhà Nguyễn thành lập vào lúc chế độphong kiến Việt Nam bước vào giai đoạn suyvong. + Trên thế giới chủ nghĩa tư bản đang pháttriển, đẩy mạnh nhòm ngó, xâm lược thuộcđịa, một số nước đã bị xâm lược. Các hoạt động của thầy và trò Những kiến thức HS cần nắm vững - HS nghe, ghi nhớ. - GV tiếp tục trình bày: trong bối cảnhLịch sử mới yêu cầu phải củng cố ngay quyềnthống trị của nhà Nguyễn. Vì vậy sau khi lênngôi Gia Long đã bắt tay vào việc tổ chức bộmáy Nhà nước. * Tổ chức bộ máy Nhà nước. - GV có thể dùng bản đồ Việt Nam thời - Chính quyền Trung ương tổ chứcMinh Mạng để chỉ các vùng từ Ninh Bình trở theo mô hình thời Lê.ra Bắc là Chấn Bắc Thành, từ Bình Thuận trở - Thời Gia Long chia nước ta làm 3vào Nam là Chấn Gia Định Thành. Chính vùng: Bắc Thành, Gia Định Thành vàquyền trung ương chỉ quản lý trực tiếp từ các trực doanh (trung Bộ) do triềuThanh Hoá đến Bình Thuận. Còn lại hai khu đình trực tiếp cai quản.tự trị Tổng chấn có toàn quyền. Đó giải pháptình thế của vua Gia Long trong bối cảnh lúcđầu mới lên ngôi. - HS nghe, ghi nhớ. - Năm 1831 – 1832 Minh Mạng thực - GV tiếp tục trình bày kết hợp dùng bản hiện một cuộc cải cách hành chínhđồ Việt Nam thời Minh Mạng, yêu cầu HS chia cả nước là 30 tỉnh và một Phủquan sát và nhận xét. Thừa Thiên. Đứng đầu là tổng đốc Các hoạt động của thầy và trò Những kiến thức HS cần nắm vững - HS quan sát lược đồ và nhận xét sự phân tuần phủ hoạt động theo sự điều hànhchia tình thời Minh Mạng. của triều đình. - GV bổ sung chốt ý: Sự phân chia các tỉnhcủa Minh Mạng được dựa trên cơ sở khoahọc, phù hợp về mặt địa lý, dân cư, phong tụctập quán địa phương phù hợp với phạm viquản lý của 1 tỉnh. Là cơ sở để phân chia cáctỉnh như ngày nay. Vì vậy cải cách của Minhmạng được đánh giá rất cao. - HS nghe, ghi nhớ. - Tuyển chọn quan lại: ;thông qua - GV trình bày tiếp về tổ chức Nhà nước giáo dục, khoa cử.thời Nguyễn. - Luật pháp ban hành Hoàng triều - HS nghe, ghi chép. luật lệ với 400 điều hà khắc. - Quân đội: được tổ chức quy củ trang bị đầy đủ song lạc hậu, thô sơ. - Phát vấn: so sánh bộ máy Nhà nước thờiNguyễn với thời Lê sơ, em có nhận xét gì? - HS suy nghĩ trả lời. Các hoạt động của thầy và trò Những kiến thức HS cần nắm vững - GV bổ sung kết luận: Nhìn chung bộ máyNhà nước thời Nguyễn giống thời Lê sơ, cócải cách chút ít. Song những cải cách của nhàNguyễn nhằm tập trung quyền hành vào tayvua. Vì vậy Nhà nước thời Nguyễn cũngchuyên chế như thời Lê sơ. - HS lắng nghe, ghi nhớ.Hoạt động 2: Cả lớp và cá nhân - GV trình bày khái quát chính sách ngoại * Ngoại giao:giao của nhà Nguyễn. - Thần phục nhà Thanh (Trung - HS nghe, ghi chép. Quốc) - Bắt Lào, Campuchia thần phục. - Với phương Tây “đóng cửa, không chấp nhận việc đặt quan hệ ng ...