VĂN THƯ NGOẠI GIAO TRẦN NHÂN TÔNG 5Cô từ sau khi cha mất đi, đã ăn chay, tụng kinh, phóng sanh vật mạng, còn lo không đủ để báo ơn cha trong muôn một. Huống nữa là có việc bỏ tù hay giết hại tướng tá của thiên triều, để lụy tới cha mình ở dưới đất sao. Tướng công tuy đem điều đó ra dặn dò, cô vẫn không đợi nói hết. Còn việc xâm lược biên giới, lời đó càng không đáng tin. Kinh Thi nói: “Khắp dưới gầm trời đâu chẳng đất vua. Đem hết bờ cõi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
VĂN THƯ NGOẠI GIAO TRẦN NHÂN TÔNG 5 VĂN THƯ NGOẠI GIAO TRẦN NHÂN TÔNG 5Cô từ sau khi cha mất đi, đã ăn chay, tụng kinh, phóng sanh vật mạng, còn lokhông đủ để báo ơn cha trong muôn một. Huống nữa là có việc bỏ tù hay giết hạitướng tá của thiên triều, để lụy tới cha mình ở dưới đất sao. Tướng công tuy đemđiều đó ra dặn dò, cô vẫn không đợi nói hết.Còn việc xâm lược biên giới, lời đó càng không đáng tin. Kinh Thi nói: “Khắpdưới gầm trời đâu chẳng đất vua.Đem hết bờ cõi đâu chẳng tôi vua”. Tiểu quốc tuy nằm ở một xó, cũng là đất bề tôicủa đại quốc. Mấy năm gần đây mới gặp binh họa, trăm họ tử vong, ruộng đất bỏphế. Tướng công đã tận mắt thấy rồi. Nay đất của tệ ấp mười nhà thì chín nhà đãtrống. Thế chưa đủ sao? Sao rảnh mà đi lấy thêm chỗ khác ư. Nay đem việc tiểuquốc thành sự đại quốc, chỉ biết lo sợ, còn e không giữ được, sao dám sanh lòngkiêu căng ấy ư. Gần đây, thiên sứ qua lại nhiều lần, tới đến tiểu quốc. Việc đónđưa ở Lục châu, tiểu quốc sợ tội xâm vượt biên giới, nên luôn tránh đi, chỉ dừng ởKhâu Ôn mà thôi. Lời cô không tin, thì còn có các thiên sứ. Hiện nay, lời tướngcông có bảo phải trả lại biên giới. Lời nói ra làm thần rất sợ hãi. Cô vốn không cóý xâm lược biên giới, mà lại dám có lời trả lại biên giới ư? Như tướng công đãbảo, thì cô cũng sẽ răn ước đám dân biên giới chớ sinh sự bậy, để thể hiện lòngthành thờ trời của cô.Vật là để tỏ lòng thành. Tả truyện có việc dâng rau cần. Kinh Thi có rau khe suốibãi bờ, rau tần, rau tảo, đồ nơm, đồ sọt, nước huỳnh, nước lạo, có thể dâng quỷthần, có thể đãi vương công,1 Ấy là bởi tại lòng thành, chứ không phải tại vật. Côở xó bên ngoài đất viêm hoang, xa cách mặt trời. Thế mà sở dĩ tỏ rõ lòng thànhcủa mình, ấy là tại ở thổ sản mà thôi. Nay tướng công cho đó là hư dối, không đủđể thể hiện lòng thành thờ vua thì cô sắp lấy gì để gửi tấm lòng mình ư? Có chỗ đểgửi tấm lòng thành của mình mà còn không thể khỏi tội lệ. Nữa là không có chỗmà gửi lòng thành thì tội lệ đó sẽ như thế nào.Trộm nghĩ, thân cô đã không thể đến triều, mà con của cô lại không thể vào chầu.Cả nước kinh hoàng, chẳng biết làm gì, chỉ có đem hết tâm lực của mình, gửi lấytánh mạng mình, gượng khiến một lão thần tâm phúc thay thế đến cửa trời mà giãibày tội lỗi. Thế mà nay tướng công lại có lời là phải có một cận thần cốt nhục. Côchưa biết xét người ấy là thế nào, hoặc là anh em chăng? hoặc là bà con chăng?hoặc là một lão thần tâm phúc chăng? Cô hư đốn, hoàng thiên không thương xót,nên anh em bà con đều là những kẻ chẳng biết gì, không thông xưa nay, không rõthời sự. Giả sử lấy một người đưa đi lần này, thì không chỉ mắc tội với thiên triều,mà còn e di họa cho tiểu quốc.Đó là đám trước đây, tướng công há không biết sao. Cô cho là anh em bà con,tiếng tuy là rất thân nhưng thực là kẻ thù; còn lão thần tâm phúc, tiếng tuy là bề tôinhưng thật ra đó là cha con. Cô chưa biết ý tướng công, dùng danh ư, dùng thực ư? Nếu muốn dùng hư danh mà không dùng điều thực, thì không chỉ cô đây mắc lấytội không thể hết tình, mà tướng công cũng có cái lụy là bỏ thật mà lấy dối. Lờinói này của cô chưa khỏi bị chê là xảo quyệt, trang sức, văn hoa, dối trá. Chỉ maymắn mong tướng công uyển chuyển rõ hết tấm lòng mà thương xót tha cho.Cơ an nguy sống chết của cô đây lệ thuộc vào trong ba tấc lưỡi của tướng công.Những mong lấy ý thương xót cô và lòng che chở dân, đặc biệt uyển chuyển mộtlời, dâng tới tai trời, giãi bày nỗi niềm không nơi nương tựa của thân cô sáu thước,ý không đâu nói tỏ của dân một phương. Há không chỉ sinh linh một nước cô đâyđược vái lạy của ban của trời đất cha mẹ. Dầu tiên tổ phụ của thần nghe được ởdưới đất cũng bất giác tay múa chân nhảy lăm lăm mong báo lại, thì chỉ có mộtnén tâm hương dâng lên ở cõi u minh.Thư ngày 1 tháng 3 năm Chí Nguyên thứ 30 (1293).Cô viết thư đáp lại thiên sứ đại tướng công các hạ. Nay nép thấy nhọc nhằn xe hoasứ tới, nhà thẹn tệ ấp tiêu điều, chẳng biết lấy gì để đãi người trưởng giả khi trởvề. Mạo đem tí vật mọn để làm lễ tiễn. Thư đến khiêm nhượng từ chối, tình các hạthật cao, còn lễ thế nào thì cô kính cẩn, giao phó cho sứ thần bản quốc đem tới,mong được nhận lãnh. Nếu mong đáp được chút tình, ấy là tại lòng chứ khôngphải tại vật. Kính đưa thư đáp này. Tha thiết mong được xem xét, suy nghĩ. Thưkhông nói hết lời.Viết vào ngày mùng 1 tháng 3 năm Chí Nguyên thứ 30 (1293).Nguyên nước An Nam dâng bài ca Vạn thọ cùng biểu và tấu.Trời ban cho vua.Vua ban xuống dân.Thần chúc thánh thọỨc vạn năm xuân.Tờ biểu ngày 4 tháng 3 năm Chí Nguyên thứ 30 (1293).Ngày lành tháng 3 năm Chí Nguyên thứ 30, bề tôi nước An Nam là Trần Nhật Tôntrăm vái, dâng lời của bề tôi Nhật Tôn:Kính nghĩ, tuổi vua ức vạn, sánh tám ngàn năm xuân thu mới tới, đất Hạ đôi ba,ngang với năm trăm dặm đất miền hoang ngoài cõi. Khắp trời mừng vui, từ xưachưa nghe tới. Bề tôi Nhật Tôn thật mừng, thật vui, cúi đầu, cúi đầu kính nghĩHiến Thiên Thuật Đạo Nhân Văn Nghĩa Vũ Đại Quang Hiếu hoàng đế bệ hạ thôngminh sánh trời, trí dũng thiên phú, vì một giận mà yên thiên hạ, đem năm phướcban tới thứ dân, lấy trọn bốn phương, là việc từ Hán Đường chưa từng có. Thế màkhông bỏ sót tiểu quốc, đem tấm lòng Nghiêu Thuấn ra dùng, có bắt thì có tha,được danh tất được thọ.Bề tôi Nhật Tôn, đất nam ngồi giếng, mặt bắc ngóng sao, ba mươi năm chămchăm khuyển mã, một tấc lòng rực rỡ trời cao, cúi bày gương vàng, luống mongcửa khuyết xem soi, xa dâng chén ngọc, sâu trông cửa ngọc đóng cất.Bề tôi Nhật Tôn kính cẩn trai giới tắm gội, tự chính mình soạn viết bài tụng vạnthọ một chương, viết vào sách vàng, để vào hòm vàng, sai bồi thần Đào Tử Kỳ,...đem biểu mừng ca để tâu. Bề tôi Trần Nhật Tôn đâu dám nhìn trời trông thánh,cảm kích thiết tha, khôn xiết hãi hùng, thật vui thật mừng, cúi đầu cúi đầu kínhnói.Ngày mùng 4 tháng 3 năm Chí Nguyên th ứ 30, bề tôi nước An Nam Trần NhậtTôn ...