Bài giảng Thương mại điện tử căn bản: Chương 6 - PGS.TS.GVCC Nguyễn Anh Tuấn

Cùng nắm kiến thức trong chương này thông qua việc tìm hiểu các nội dung sau: Khái niệm thanh toán, Thanh toán truyền thống, Thanh toán điện tử, Lợi ích của thanh toán điện tử, Hạn chế của thanh toán điện tử, Các đối tác tham gia thanh toán điện tử.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Thương mại điện tử căn bản: Chương 6 - PGS.TS.GVCC Nguyễn Anh Tuấn Chương 6: Thanh toán điện tử (electronic payment) 6.1. Khái niệm thanh toán Thanh toán là sự chuyển giao tài sản của một bên (người hoặc công ty, tổ chức) cho bên kia, thường được sử dụng khi trao đổi sản phẩm hoặc dịch vụ trong một giao dịch có ràng buộc pháp lý Thanh toán là nghĩa vụ bù trừ, bồi hoàn cho đối tác khi một chủ thể được thụ hưởng một giá trị vật chất và tinh thần nào đó. Các hình thức thanh toán chủ yếu: - Thanh toán bằng hiệt vật (hàng đổi hàng) - Thanh toán bằng tiền - Thanh toán bằng nghĩa vụ, quyền 6.2. Thanh toán truyền thống Phương thức thanh toán truyền thống là cách thức, phương pháp thực hiện nghĩa vụ về tài sản, theo đó có thể thực hiện bằng hình thức trả bằng tiền mặt, séc, thanh toán qua ngân hàng, thư tín dụng, thanh toán bằng vật hay có sự thỏa thuận của các bên. Như vậy, thanh toán truyền thống có thể thông qua một số phương tiện sau đây: -Tiền mặt -Séc du lịch -Séc chuyển khoản, thư, điện chuyển tiền qua ngân hàng thương mại -Ủy nhiệm thu, chi -Thẻ tín dụng, ghi nợ -Thanh toán bù trừ -Hối phiếu -Tín dụng thư -Hàng đổi hàng -Xác nhận nợ… 6.3. Thanh toán điện tử (electronic payment) 6.3.1. Khái niệm: Thanh toán điện tử là các khoản thanh toán trong môi trường thương mại điện tử với hình thức trao đổi tiền thông qua các phương tiện điện tử (Kaur và Pathak, 2015). Thanh toán điện tử là một cách trả tiền điện tử cho hàng hóa hoặc dịch vụ khi mua sắm, thay vì sử dụng tiền mặt hoặc séc, trực tiếp hoặc qua đường bưu điện. Hệ thống thanh toán điện tử thường được phân loại thành bốn loại: Thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, tiền điện tử, hệ thống micropayment (Maiyo, 2013). Tóm lại: Theo nghĩa rộng: Thanh toán điện tử là việc thanh toán tiền thông qua các thông điệp điện tử Theo nghĩa hẹp: Thanh toán trong thương mại điện tử có thể hiểu là việc trả tiền và nhận tiền hàng cho các hàng hóa và dịch vụ được mua bán trên Internet. 6.3.2. Lợi ích của thanh toán điện tử * Lợi ích chung -Hoàn thiện và phát triển TMĐT -Tăng quá trình lưu thông tiền tệ và hàng hóa -Nhanh chóng và an toàn hơn -Hiện đại hóa hệ thống và nghiệp vụ thanh toán * Lợi ích đối với khách hàng -Tiết kiệm được chi phí kinh doanh -Tiết kiệm được thời gian -Thông tin liên lạc nhanh hơn và hiệu quả 6.3.3. Hạn chế của thanh toán điện tử - Gian lận thẻ tín dụng + Rủi ro với ngân hàng phát hành + Rủi ro với ngân hàng thanh toán + Rủi ro đối với đơn vị chấp nhận thẻ - Vấn đề bảo mật thông tin 6.3.4. Yêu cầu đối với thanh toán điện tử -Khả năng có thể chấp nhận được -An toàn và bảo mật cho các giao dịch tài chính -Giấu tên (vô danh) -Khả năng có thể hoán đổi được -Tính linh hoạt và hiệu quả -Tính hợp nhất -Tính tin cậy 6.3.5. Các đối tác tham gia thanh toán điện tử -Người bán -Người mua -Trung gian cung cấp khả năng giao dịch trực tuyến, từ xa, dịch vụ tài chính, bao gồm: + Các nhà cung cấp cổng vật lý internet + Các nhà cung cấp dịch vụ đường truyền internet + Các nhà cung cấp nôi dung internet + Các ngân hàng thương mại cung cấp các dịch vụ ngân hàng trực tuyển như: internet banking, mobibanking, homebanking… 6.3.6. Rủi ro trong thanh toán điện tử - Rủi ro do trả trước, trả sau giao nhận hàng - Rủi ro do Hackers - Rủi ro do lỗi hệ thống - Rui ro do vấn đề pháp lý - Rủi ro do người sử dụng gây ra 6.3.7. Các công cụ thanh toán điện tử 6.3.7. 1. Thẻ thanh toán điện tử (Electronic payment card) a. Khái niệm – Thẻ thanh toán (thẻ tri trả): là một phương tiện thanh toán tiền mua hàng hoá, dịch vụ hoặc có thể được dùng để rút tiền mặt tại các ngân hàng đại lý hoặc các máy rút tiền tự động – Thẻ thanh toán: là một loại thẻ giao dịch tài chính được phát hành bởi Ngân hàng, các tổ chức tài chính hay các công ty. – Thẻ thanh toán là một phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt mà người chủ thẻ có thể sử dụng để rút tiền mặt hoặc thanh toán tiền mua hàng hoá dịch vụ tại các điểm chấp nhận thanh toán bằng thẻ – Thẻ thanh toán là phương thức ghi sổ những số tiền cần thanh toán thông qua máy đọc thẻ phối hợp với hệ thống máy tính kết nối giữa ngân hàng / tổ chức tài chính với các điểm thanh toán – Tóm lại: Là phương thức thanh toán mà người sở hữu thẻ có thể dùng để thanh toán tiền mua hàng hoá, dịch vụ hay rút tiền mặt tự động thông qua máy đọc thẻ hoặc máy rút tiền tự động. Thanh toán bằng thẻ là hình thức thanh toán đặc trưng nhất của giao dịch thương mại trực tuyến trên internet. Thanh toán bằng thẻ tín dụng chiếm tới 90% trong tổng số các giao dịch thương mại điện tử. Với cách thanh toán này giúp cho người mua hàng trực tuyến có thể dễ dàng thực hiện các giao dịch với nhà cung cấp ở mọi nơi mọi lúc một cách nhanh chóng nhất. b. Phân loại thẻ thanh toán * Thanh toán trực tuyến bằng thẻ có hai loại sau: + Thanh toán bằng thẻ tín dụng hoặc ghi nợ quốc tế + Thanh toán bằng thẻ ghi nợ nội địa * Các loại thẻ theo chủ thể phát hành: • Thẻ do ngân hàng phát hành (bank card) • Do tổ chức phi ngân hàng phát hành * Các loại thẻ thông dụng hiện nay: • Thẻ tín dụng (Credit card): Chủ thẻ được phép sử dụng một hạn mức tín dụng không phải trả lãi để mua sắm hàng hoá, dịch vụ tại những cơ sở kinh doanh… • Thẻ ghi nợ (Debit card): Loại thẻ được sử dụng để mua hàng hoá dịch vụ, giá trị của những giao dịch được khấu trừ ngay lập tức vào tài khoản chủ thẻ thông qua thiết bị điện tử đặt tại cửa hàng, khách sạn… • Thẻ online: là loại thẻ mà giá trị các giao dịch được khấu trừ ngay lập tức vào tài khoản chủ thẻ • Thẻ offline: là loại thẻ mà giá trị các giao dịch được khấu trừ vào tài khoản của chủ thẻ sau đó vài ngày c. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự thanh toán thẻ •Thu nhập của người dùng thẻ •Trình độ kỹ thuật công nghệ của ngân hàng •Thói quen tiêu dùng của người dân •Số lượng các đơn vị chấp nhận thẻ •Các chính sách, biện pháp của nhà nước d. Một số tiện ích của thẻ thanh toán • Đối với chủ thẻ (Cardholder) - Thẻ tín dụng là hìn ...