Các quan Đô Đốc, Đô-Hộ, Kinh-Lược-Sứ An-nam, Các quan Thứ- Sử ba quận Giao, Ái, Hoan đời nhà Đường – Phần 2

Tống-Nhung Năm Hàm-Thông thứ 4 làm Đô-Hộ, cùng các đạo binh qua cứu viện Annam, đồn trú ở Lĩnh-Nam, không chịu tiến, hao tổn lương-thực. Trần-BànThạch xin tạo thuyền lớn chở nổi 1.000 hộc, chở gạo từ Phúc-Kiến đến cấp cho Nam quân. Nhung nghe theo, từ ấy quân lương được đầy đủ. Cao-Biền Tự là Thiên-Lý. Nguyên trước mọi Nam-Chiếu công hãm An-nam, TuyênTông xuống chiếu lập Hành-châu ở Hải-Môn, cho thêm binh hai vạn, khiến Dung-Quảng Kinh-Lược là Trương-Nhân thâu phục An-nam. Nhân dùng dằng không tiến, bèn giao binh cho Biền, phong làm chức đô-hộ. Biền...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các quan Đô Đốc, Đô-Hộ, Kinh-Lược-Sứ An-nam, Các quan Thứ- Sử ba quận Giao, Ái, Hoan đời nhà Đường – Phần 2 Các quan Đô Đốc, Đô-Hộ, Kinh-Lược-Sứ An-nam, Các quan Thứ- Sử ba quận Giao, Ái, Hoan đời nhà Đường – Phần 2Tống-NhungNăm Hàm-Thông thứ 4 làm Đô-Hộ, cùng các đạo binh qua cứu viện An-nam, đồn trú ở Lĩnh-Nam, không chịu tiến, hao tổn lương-thực. Trần-Bàn-Thạch xin tạo thuyền lớn chở nổi 1.000 hộc, chở gạo từ Phúc-Kiến đến cấpcho Nam quân. Nhung nghe theo, từ ấy quân lương được đầy đủ.Cao-BiềnTự là Thiên-Lý. Nguyên trước mọi Nam-Chiếu công hãm An-nam, Tuyên-Tông xuống chiếu lập Hành-châu ở Hải-Môn, cho thêm binh hai vạn, khiếnDung-Quảng Kinh-Lược là Trương-Nhân thâu phục An-nam. Nhân dùngdằng không tiến, bèn giao binh cho Biền, phong làm chức đô-hộ. Biền chọn5.000 quân tiến trước, giao ước giám-quân Lý-Duy-Châu kế tục tiến sau.Duy-Châu đóng quân ở Hải-Môn, Biền tiến đóng Phong-Châu, phá quânMán ở huyện Nam-Định, chém bọn Trương-Thuyên, hàng phục được muônngười, thâu được của để cung cấp quân-dụng. Tin tâu thắng trận về đến Hải-Môn, Duy-Châu giấu đi và tâu dối rằng Cao-Biền giỡn với quân giặc, chẳngchịu tiến. Vua giận, sai Hữu-Vũ-Vệ-Tướng-quân Vương-Án-Quyền thaythế. Lúc ấy, Biền lại đánh phá quân giặc, tiến vây thành Giao-Châu hơnmười ngày, thế giặc rất nguy khốn. Vừa tiếp được điệp-văn của Án-Quyền,Biền giao việc quân cho Giám-Quân Vi-Trọng-Tể trông coi, cùng quân dướicờ hơn 100 người trở về. Trước đó, Biền khiến Tăng-Cổn về Kinh báo tiệp,Cổn đi đến giữa bể, trông thấy cờ-xí tiến sang phía đông, nói ấy là thuyềnđội của quan Kinh Lược Sử mới và quan Giám-Quân. Cổn ngờ Duy-Châutất cướp lấy biểu-văn, bèn nấp nơi cửa đảo, chờ cho Duy-Châu đi qua rồiliền ruổi đến Kinh-Sư. Vua tiếp được tấu-văn cả mừng, gia-phong Biền chứcCông-Bộ Thượng-Thư, khiến trở lại trấn An-nam. Biền đi đến Hải-Môn, trởvề nhiệm lại chức cũ.Trong lúc Án-Quyền ngu hèn, Duy-Châu tham dữ, các tướng chẳng chịuphục tùng, quân Mán nghe Biền trở lại, bỏ trốn quá nửa. Biền lại khích-lệtướng sĩ, đánh được thành, giết man-soái Đoàn-Tù-Thiên và quân Mán hơn3 vạn người. Thổ-nhơn ngày trước đầu hàng quân Mán, nay đem chúng trởvề hàng-phục. Vua xuống chiếu đặt Tịnh-Hải-Quân ở An-nam, phong Biềnlàm Tiết-độ-sứ.Phụ chép bài văn bia Thiên-Oai-Kỉnh, đường kênh mới đàoTịnh-hải-tiết-độ, chưởng thơ-ký, triều-nghị-lang, thị-ngự-sử nội-cung-phụng,tứ phỉ-ngư-đại (được đeo dãi thêu hình con cá), Bùi-Hình soạn. (Thấychép ở sách Ung-Chí)Biển lớn không bờ, xa tít tận chân trời mờ-mịtt, cuồng phong cuồn cuộn,sóng lớn nổi dậy, như gò cát trôi, như núi tuyết dựng, nháy mắt trắng xóamuôn dặm, dầu oai-linh của thuỷ-thần cũng không ngăn cản nổi. Cá voi tosợ sức dày vò, con trạnh lớn mắc vòng vây khốn, loài thuỷ-tộc lớn lao nhưthế, còn chẳng được yên; huống thuyền bè qua ngang, làm sao đi được. Bởithế, đã có nhiều thuyền chìm đắm không thể cứu vớt. Có cứu vớt đặng chănglà nhờ Thiên-Oai-Kỉnh ngày nay vậy.Từ Đông-Hán Mã-Phục-Ba muốn đánh hai chị em họ Trưng để thâu phụcGiao-Chỉ, vì đường sá chuyển-vận khó-khăn, phải vượt qua bể cả, bèn đụcđá đào núi, để tránh đường biển, nhưng lúc làm công việc, nhân-công chếthàng vạn người cũng không làm nổi; nhiều khi sét đánh làm cho đá lớn trênnúi lăn xuống ngáng đường; Phục-Ba chẳng làm sao được, bèn phải đình chỉcông việc.Từ ngày Hoàng-Đường ta lập cuộc đô-hộ, nghe kể chuyện cũ, nổi giận,muốn kế-tục làm nốt công việc, bèn khiến khởi công làm lại, nhưng haongười tốn của, mà công việc làm cũng không nên, dân phu đi làm, chết chócbỏ xương đầy đường. Sau đó không ai dám bàn đến việc ấy nữa.Từ ngày Kỵ-Xạ Bột-Hải-Công ra đánh Mán rợ, vượt bể cả, dẹp yên Giao-Chỉ, thâu phục quận thành, ruổi ngựa mài gươm, lập đồn đóng trại, nhưngchuyển vận lương hướng còn phải xông pha sóng gió; bàn luận mưu chước,chưa được đồng ý về một kế-hoạch nào hay. Bột-Hải-Công nói rằng:Chúng ta chinh-phục phương Nam, mở rộng oai-phong hoàng-gia, họp binhđể an dân, phải chịu tốn kém, mới tiện cho công việc, bèn khiến bọnTrưởng-Sử Lâm-Phúng và Hồ-Nam tướng-quân Dư-Tồn-Cổ lĩnh bản bộtướng-sĩ và lấy thêm dân phu hơn một nghìn người, đem đi khai phá Thiên-Uy-Kỉnh. Bột-Hải-Công dụ rằng: Đạo trời giúp thuận, sức thần phò trì; naychúng ta đào giòng biển để cứu sinh-linh, nếu làm việc ngay thẳng thì chẳngcó gì khó. Các quan đô-hộ trước lại khao quân, mà chẳng đi đến nơi, giữphép không nghiêm, nhân việc công để thu lợi riêng, bởi thế, người đềubiếng trể. Nay ta thì chẳng thế, cốt làm cho được việc nhà vua mà thôi. BọnLâm-Phúng vâng lời ra đi.Bắt đầu từ ngày mồng 5 tháng 4 năm Hàm-Thông thứ 9 (868) mọi người taycầm cuốc xuổng, dự bị tiền lương, gặp núi đá đào phăng, chẳng sợ gì cứngrắn, gặp những tảng đá lớn và dày, thì đông người hợp sức giúp tay, đập phácạy xeo, chỉ trong vòng hơn một tháng, đường gần mở xong. Nhưng chặnggiữa có hai đoạn, gặp đá lớn chơm chởm, dăng quanh mấy trượng, cứng rắnnhư sắt, không thể đào thông, đục tra xuống thì mũi cong, búa đập vào thìcán gãy, dân phu ngó nhau ngã lòng, tay chân bải hoãi, chẳng làm thế nàođược. Ngày 16 tháng 5, giữa lúc ban ngày, thình lình mây kéo đen đặc, gióthổi ào ào, rừng núi tối mờ, ngữa bàn tay không thấy, bỗng chốc sấm vangchớp nhoáng, ở sở làm có vài trăm tiếng sét đánh dồn, dân phu khiếp đảm,run rẩy, bưng tai bịt mắt, một lát sau, trời quang mây tạnh, chúng chạy raxem, thì đống đá gan lì bỗng dưng tan nát, có những hòn lớn cồng-kềnh, sứcngười không sao xeo nổi, đều bị rồng cuốn vứt ra hai bên lèn. Lại ở phía tâycó những tảng đá rắn chắc, đến ngày 11 tháng 6, sấm sét lại đánh dữ dội nhưở phía đông, chúng chạy đến xem, thấy đá tiêu tan đâu mất, những hòn đáquanh co ở hai bên bị phá vỡ chừng mười trượng. Đi lên phía tây lại gặpphải đá lớn, người chịu bó tay, chỉ vái trời giúp đỡ, thì sấm chớp lại nổi lên,đá bị dđánh tan, suối nước tuôn ra mùi như rượu ngọt. Ấy là càn không giúp ...